مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داد که کارکنان اوکراینی، نیروگاه هستهای زاپروژیا را بکارانداختهاند اما این کارکنان در حال حاضر تحت دستور و فشار نظامیان روس قرار دارند که هفته گذشته این نیروگاه را تصرف کردند.
رافائل گروسی افزود که در حال حاضر هر اقدام مدیریت نیروگاه هستهای زاپروژیا از جمله اقدامات فنی مربوط به شش راکتور هستهای این نیروگاه باید با «تایید قبلی فرمانده نیروهای روسیه» انجام شود که این وضعیت به شدت نگران کننده است.
مدیرکل آژانس خاطرنشان کرد که اقدام نیروهای روسیه در اعمال فشار بر کارکنان عملیاتی نیروگاه هستهای زاپروژیا با ارکان ایمنی و امنیت هستهای مورد تاکید نشست دوم مارس شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی در تضاد است.
براساس رکن سوم ایمنی و امنیت هستهای، کارکنان عملیاتی باید توان انجام وظایف ایمنی و امنیتی خود و همچنین امکان تصمیمگیری بدون فشار را داشته باشند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته و در روزهای اول حمله روسیه به اوکراین، هشدار داده بود که ایمنی و امنیت تاسیسات هستهای، مواد هستهای و دیگر مواد رادیواکتیو اوکراین تحت هیچ شرایطی نباید به خطر بیفتد.
آژانس همچنین خواهان تضمین امنیت و رفاه افرادی شد که تحت شرایط ویژه یک درگیری مسلحانه، به کار خود برای تنظیم، بازرسی و ارزیابی تاسیسات هستهای اوکراین ادامه میدهند.
با وجود هشدار آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پنجشنبه شب گذشته نیروگاه زاپروژیا، بزرگترین نیروگاه هستهای اوکراین، زیر آتشبار روسیه قرار گرفت و پس از آنکه بخشی از آن برای چند ساعت دچار آتشسوزی شد، به تصرف نیروهای روسیه در آمد.
وزارت خارجه اوکراین همان روز هشدار داد که در صورت انفجار نیروگاه هستهای زاپروژیا، قدرت آن ۱۰ برابر انفجار سال ۱۹۸۶ نیروگاه چرنوبیل خواهد بود.
در مقابل سفیر روسیه در سازمان ملل گفت که هیچ تهدیدی برای ایمنی نیروگاه هستهای زاپروژیا و همچنین انتشار مواد رادیواکتیو وجود ندارد.
در همین حال مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیه روز یکشنبه خود گفت که در دومین تحول جدی، اوکراین گزارش داده است که نیروهای روسی مستقر در نیروگاه زاپروژیا بخشی از شبکههای تلفن همراه و اینترنت این نیروگاه را قطع کردهاند تا دسترسی به اطلاعات موثق درباره این نیروگاه از طریق کانالهای ارتباطی معمولی ممکن نباشد.
مقامهای اوکراین به آژانس گفتند که در برقراری ارتباط با کارکنان اداره کننده نیروگاه زاپروژیا مشکلات اساسی ایجاد شده است.
به گفته مقامهای اوکراین آنها تا یک روز قبل قادر به برقراری ارتباط با کارکنان اوکراینی این نیروگاه هستهای بودند اما از یکشنبه خطوط تلفن، ایمیلها و فکس نیروگاه قطع شده اما ارتباط با کیفیت پایین از طریق تلفن همراه همچنان امکانپذیر است.
در بیانیه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمده که کارکنان اوکراینی نیروگاه هستهای چرنوبیل نیز که از هفته گذشته به تصرف نیروهای روسی در آمد، بدون امکان تغییر شیفت پرسنل فنی و نگهبانانی، همچنان در محل این نیروگاه حضور دارند.
گروسی افزود که کارکنان اداره کننده تاسیسات هستهای اوکراین باید اجازه استراحت و تغییر شیفت داشته باشند تا بتوانند وظایف خود را به شکل امن و ایمن انجام دهند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داد که وضعیت تنشآمیز میان نیروهای روسی که نیروگاه زاپروژیا را تصرف کردهاند با کارکنان اوکراینی که این نیروگاه هستهای را اداره میکنند، نمیتواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.