جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده با اشاره به «خطر» ایران در منطقه و عملکرد جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا گفت، ایالات متحده فارغ از مذاکرات هستهای وین، آماده اقدام علیه نیروهای نیابتی ایران در منطقه است.
سالیوان، سهشنبه، ۷ دسامبر در نشست مطبوعاتی کاخ سفید از عملکرد جو بایدن در مقابله با خطر ایران دفاع کرد و گفت، جو بایدن در پاسخ به حمله گروههای نیابتی ایران علیه نیروهای آمریکایی در عراق، دوبار دستور اقدام نظامی مستقیم علیه شبهنظامیان وابسته به تهران را صادر کرده است.
سالیوان در این نشست مطبوعاتی به تماس جو بایدن و ولادیمر پوتین، رئیسجمهوری روسیه با موضوع ایران اشاره کرد و آنرا «خوب و سازنده» خواند.
به گفته مشاور امنیت ملی آمریکا، واشینگتن و مسکو به رایزنیهای خود در پرونده ایران ادامه داده و هر دو کشور با هدفی مشترک، به دنبال عدم دسترسی ایران به تسلیحات اتمی هستند.
دور هفتم مذاکرات هستهای ایران و کشورهای عضو «برجام»، دوشنبه ۲۹ نوامبر در وین آغاز و جمعه ۳ دسامبر متوقف شد.
سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه در آخرین روز این مذاکرات اعلام کردند که خواستههای ایران «جدی نیست.»
مذاکرهکنندگان غربی در این زمینه گفتند که تیم مذاکرهکننده ایران خواستههای «غیر معقول» و «یک جانبهای» مطرح کرده است.
جیک سالیوان در کنفرانس خبری خود در کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که آیا ولادیمیر پوتین وعدهای برای استفاده از نفوذ خود برای تغییر موضع هستهای ایران داد، گفت، رئیس جمهوری بایدن گفتوگوی بسیاری خوبی با رئیس جمهوری پوتین درباره مساله ایران داشت. این (گفتوگو) سازنده بود.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید اضافه کرد، روسیه و آمریکا آمریکا در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به رغم تنشهای شدید بین دو کشور٬ بر سر تهیه «برنامه جامع اقدام مشترک» برجام خیلی خوب با همدیگر همکاری کردند.
جیک سالیوان تاکید کرد: این حوزهای است که آمریکا و روسیه میتوانند به طور نزدیک با یکدیگر مشورت کرده تا مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای شوند.
گفتوگوی جو بایدن و ولادیمیر پوتین پس از دور هفتم مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام در وین، پایتخت اتریش و در آستان دور بعدی این مذاکرات صورت گرفته است.
در دور هفتم مذاکرات احیای برجام تیم مذاکره کننده ایران نسبت به شش دوره قبلی تغییر کرده بود. مذاکرات هفته گذشته ایران با قدرتهای جهانی بعد از شش ماه تعلل جمهوری اسلامی، پیشرفتی نداشت و آمریکا همراه با شرکای اروپایی برجام نسبت به رویکرد و پیشنهادات جدید ایران اظهار یأس و ناامیدی کردهاند.
روزنامه آمریکایی والاستریتجورنال هم روز گذشته نوشته بود، برجام در خطر فروپاشی است و دولت جو بایدن هم اکنون گریزی از تکیه بر دو رقیب بینالمللی خود برای مواجه با برنامه هستهای ایران ندارد.
گروههای نیابتی ایران
در ادامه یک خبرنگار پرسید آیا موضوع گروههای نیابتی ایران در مذاکرات برجام مطرح خواهد شد یا مثل دولت باراک اوباما٬ میلیونها دلار در اختیار حزبالله قرار میدهید؟
جیک سالیوان در پاسخ گفت، از زمانی که دونالد ترامپ تصمیم گرفت که ایالات متحده را از توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۸ خارج کند، حزب الله به تهدید لبنان و منطقه ادامه داده است. نیروهای نیابتی ایران در عراق، سوریه و یمن به پیشروی خود ادامه دادهاند. بنابراین، مشارکت نداشتن در برجام به سختی راه حلی برای موضوع گروههای نیابتی (ایران) بوده است.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید تاکید کرد که هیچ چیزی درباره توافق هستهای با ایران باعث نشده است که اقدامات آمریکا علیه گروههای نیابتی متوقف شود.
او تصریح کرد که در دوران جو بایدن دو بار در پاسخ به حملات به نیروهای آمریکایی در عراق، ایالات متحده دست به اقدام نظامی مستقیم علیه این گروههای نیابتی زده و تحریمهایی هم علیه آنها اعمال کرده است.
جیک سالیوان در ادامه تاکید کرد٬ یک ایران مسلح به سلاح اتمی در همراهی با نیروهای نیابتیاش خطر بزرگتری نسبت به ایران بدون سلاح هستهای خواهد بود. بنابراین تصمیم ما این است که اطمینان حاصل کنیم که آنها هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نمیکنند و دیپلماسی بهترین راه رو به جلو است.
دور بعدی مذاکرات
در ادامه یک خبرنگار درباره اظهارات مقام های ایران در خصوص برگزاری دور بعدی مذاکرات برجام در وین پرسید.
مشاور امنیت ملی آمریکا در پاسخ گفت، من این را کاملاً ساده بیان میکنم: هرچه ایران عدم جدیت خود را در میز مذاکره نشان دهد، اتحاد بین ۱+۵ بیشتر میشود و آنها بهعنوان طرفی که در این مذاکرات منزوی میشود، بیشتر افشا خواهند شد.
او اضافه کرد، بنابراین، توپ در زمین ایران است، حالا چه بخواهند نشان دهند که قرار است جدی باشد یا نه.
در همین زمینه، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین و نماینده این کشور در مذاکرات برجام در توییتی به ابراز امیدواری جو بایدن و ولادیمیر پوتین درمورد دور بعدی مذاکرات احیای برجام اشاره کرده است.
میخائیل اولیانوف نوشته است٬ روسای جمهوری آمریکا و روسیه در گفتوگوی مجازی خود ابراز امیدواری کردند که مذاکرات وین درباره برجام که در پایان ماه نوامبر از سرگرفته شده، به نتایج قابل قبول برای همه منجر شود.
نماینده روسیه در وین همچنین در توییت دیگری گفته است، جلسات غیررسمی در جهت آماده سازی از سرگیری دور هفتم مذاکرات وین درباره برجام که پیشتر شروع شده بود، دوباره از سر گرفته شده است.
خبرگزاری تسنیم هم روز سهشنبه گزارش داد که چند کارشناس تیم مذاکرهکننده هستهای ایران که از وین بازنگشتهاند، روز گذشته جلسه دوجانبهای با هیأت روسی داشتند و در خصوص متون پیشنهادی ایران بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
این گزارش میگوید در ساعات و روزهای آتی نیز جلسات مشابهی با دیگر هیأتهای مستقر در وین برگزار میشود.
علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی در کمیسیون مشترک برجام، نیز روز سهشنبه گفته است که مذاکرات روز پنجشنبه این هفته از سرگرفته میشود.