روزنامه بریتانیایی گاردین « The Guardian» طی گزارشی در شماره روز چهارشنبه ۲۷ مه نوشت، ترکیه دست به قمار بزرگ و خطرناکی در شرق دریای مدیترانه زده است.
این روزنامه نوشت: «مداخله ترکیه در لیبی با مخالفت اغلب کشورهای جهان مواجه شده است کما اینکه این مداخله از هیچگونه محبوبیت یا پشتیبانی در داخل ترکیه برخوردار نیست و آنکارا را به کشوری منزوی تبدیل کرده است. ترکیه با اتخاذ چنین سیاستی احترام همسایگان و اروپا را از دست داده به همین دلیل پس از انزوای منطقه‌ای و اروپایی مجبور به برقراری مجدد روابط با اسرائیل شده است».
این روزنامه فاش کرد، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه مزدوران سوریه را از مناطق درگیری در سوریه به مناطق درگیری جدید در لیبی که چیزی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر از مرز ترکیه دور است، اعزام می‌کند.
گاردین نوشت این بار اول نیست که ترکیه از مزدوران برای تحقق اهداف خود استفاده می‌کند بلکه پیشتر نیز برای تحقق اهدافش در سوریه نیز دست به چنین اقداماتی زده بود.
گاردین به سخنان یکی از سردسته‌های مزدوران به نام «وائل عمرو» اشاره می‌کند که گویی با این روزنامه مصاحبه کرده است و می‌نویسد: «این مزدور قبلا در استان ادلب بود او برای گذراندن تعطیلات از این استان خارج می‌شود اما جوان ۲۲ ساله سوری در مسیر خود به دام ترکیه می‌افتذ و قراردادی را با آنکارا برای اعزام نیرو برای جنگ در لیبی امضا می‌کند او در ماه مارس با شمار زیادی از مزدورانی که توسط ترکیه جذب شده‌اند، به لیبی اعزام و هم‌اکنون در خط اول جنگ داخلی لیبی که هیچ ربطی به سوریه یا ترکیه ندارد، در حال جنگیدن است».
وائل گفته است: «آنها (ترک‌ها)به من گفتند که من در صف پشتیبانی یا واحدهای پزشکی فعالیت خواهم کرد اما وقتی به لیبی رسیدم خود را در خط مقدم دیدم . درگیری در اینجا بدتر از هر چیزی است من در سوریه درگیری‌ها در خیابان های باریک را تجربه کرده‌ام اما اینجا اوضاع به کلی فرق می‌کند».
او گفت: «برخی از سوری‌ها برای پول به لیبی آمدند و برخی می‌گویند که از لیبیایی‌ها علیه استبداد حمایت می‌کنند اما من شخصا تا حالا نفهمیدم که چرا ترکیه سوری‌ها را برای جنگیدن به لیبی اعزام کرده است من هیچ چیز از لیبی نمی‌دانستم فقط می‌دانم این مردم علیه معمر قذافی قیام کردند».
این روزنامه می‌افزاید: « وائل عمرو، تقریبا ۸ تا ۱۰ هزار از شهروند خود را به مرزی که ۲ هزار کیلومتر از سوریه دور است اعزام کرده تا به عنوان مزدور در لیبی بجنگد. این جنگ برای تحقق طرح اردوغان برای اعمال حاکمیت ژئوپلیتیکی کشورش بر شرق دریای مدیترانه است.
البته این پروژه توسعه طلبی در دریای مدیترانه ترکیه عمری ۱۴ ساله دارد و با درگیری طولانی با یونان بر سر قبرس و رقابت با آتن و کشورهای همسایه‌اش مانند مصر ، اسرائیل و لبنان در مورد حقوق کشف و تولید نفت و گاز در دریا است. با این حال دخالت ترکیه با ورد به جنگ داخلی لیبی به اوج خود رسیده است . البته لیبی حتی قبل از شروع نزاع داخلی در سال ۲۰۱۴ به میدان بازی و رقابت میان بسیاری از قدرت‌های خارجی تبدیل شده بود.
این گزارش می افزاید: جنگ‌های نیابتی در سوریه همچنان در حال فزونی است اما در جهانی که قدرت آمریکا در حال ضعیف شدن است، لیبی به عنوان زمینی دیگر برای بازیکنان منطقه‌ای تبدیل شده است. بازی‌گرانی که به دنبال سهم خود از ویرانه‌های بجا مانده از بهار عربی هستند، جایی که اسلام گرایان سیاسی و عثمانی‌های جدید از یک سو و ناسیونالیست‌های عرب از سوی دیگر باهم در حال جنگ هستند».
روزنامه گاردین جنگ داخلی لیبی را به مخلوطی از روغن قابل اشتعال تشبیه کرده که عناصر آن را مزدوران، ایدئولوژیست‌های اسلامی و جاه طلبی‌های ژئوپلیتیکی ترکیه تشکیل می‌دهد.
در ادامه گزارش آمده است: « غیرنظامیان لیبی که از دیر باز از اوضاع کشورشان رنج می‌برند اکنون دریافتند که تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد بر کشورشان مفهومی عملی نداشته و ممکن است بکلی وجود ندارد در این میان گروه‌های مسلح تندرو با گرایش‌ها مختلف طی ۹ سال گذشته به آدم ربایی، قتل و باج‌گیری در شهرهای لیبی به فعالیت خود مشغول بودند.تا اینکه در آوریل سال گذشته ژنرال خلیفه حفتر فرمانده ارتش ملی لیبی نبرد خود را برای آزادسازی طرابلس از دست شبه نظامیان وابسته به دولت «الوفاق» را آغاز کرد. برخی این جنگ را مهمترین نبرد در خاک لیبی از زمان نبرد جنگ تحت حمایت ناتو تا سرنگونی قذافی در سال ۲۰۱۱، توصیف کردند».
در پایان سال ۲۰۱۹ ارتش ملی لیبی در آستانه فتح طرابلس بود که با دخالت ترکیه اوضاع تغییر کرد. اردوغان با اعلام حمایت عمومی از دولت توافق ملی و امضای توافق نامه‌های امنیتی و نظامی با دولت الوفاق به طور علنی در لیبی دخالت کرد این دخالت‌ها با مخالفت دشمنان استراتژیک ترکیه در سرتاسر دریای مدیترانه روبرو شد.
گاردین می نویسد، این یک واقعیت است که آنکارا به طور فزاینده‌ای در صحنه جهانی منزوی شده است و دخالت آنکارا در لیبی از حمایت خیلی از ترک‌ها در داخل این کشور بخصوص در پارلمان برخوردار نیست با این حال به نظر می‌رسد اردوغان در آخرین ماجراجویی خود برخی نتایجی میدانی را کسب کرده است.
در این گزارش آمده است: «فناوری و هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه و نیروهای ترکیه و مزدوران سوری توانستند نتایجی مثبتی را به نفع دولت اسلامگرایان به دست آوردند. هفته گذشته نیروهای الوفاق و مزدوران و ترکیه توانستند پایگاه هوایی مهمی را از نیروهای حفتر بازپس گیرند. ارتش حفتر اعلام کرد که یک عقب نشینی جزئی و تاکتیکی از خطوط مقدم جبهه طرابلس را انجام داده است».
این گزارش می افزاید: «فشار و اصرار تركيه برای کنترل شرق مديترانه هرگز برای یک پروژه اقتصادی یا نفت و گاز در حوضه مدیترانه نیست و تأمین گاز تاکنون یک نیاز فوری یا یک ضرورت مالی برای ترکیه نیست».
مصطفی کراهان مدیر شرکت «دراغون انرژی»، می‌گوید: «ترکیه برای قدرت سیاسی است اما هزینه برای پروژه های انرژی در منطقه مدیترانه تا حدودی مشابه بودجه های دفاع ملی است و کشورها در این منظقه نانند مسابقه تسلیحاتی عمل می‌کنند هر کس باید قبل از حریف خود به کنترل بر منطقه شرق مدیترانه اقدام کند.
پروژه ترکیه در لیبی هنوز در وضعیت بی‌ثباتی است این کشور در حال حاضر با رژیم اسد و شبه نظامیان کرد در سوریه می‌جنگد و با نفوذ برخی از کشورهای منطقه در سومالی و سراسر شاخ آفریقا رقابت دارد اگر ترکیه به عمق جنگ داخلی در لیبی کشیده شود، زیان‌های سنگینی را متحمل خواهد شد.
مقامات نظامی ترکیه و فرماندهان ارتش ملی لیبی هفته گذشته تهدید به هدف قرار دادن مواضع یکدیگر کردند. ژنرال حفتر گفت: «همه مواضع ترکیه در لیبی را مورد هدف قرار خواهیم داد».
براساس این گزارش هواپیماهای روسی نیز به تازگی در شرق لیبی به زمین نشستند روس‌ها از ژنرال حفتر دفاع می‌کنند و این توانایی را دارند که سیستم دفاع هوایی ترکیه را کاملا مختل و از کار بندازند هم برای آنکارا و هم برای مسکو، خاطره درگیری‌های بی‌سابقه و مستقیم ترکیه و روسیه در اوایل درگیرهای سوریه هنوز زنده است.
گاردین در پایان گزارش می نویسد: «جنگ علنی ترکیه در لیبی یک قمار بزرگی برای آنکارا است».
