به‌دنبال تداوم آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع گچساران، علی عباس نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری یکشنبه ۴ خرداد اعلام کرد از وزارت دفاع برای مهار آتش درگچساران کمک خواسته و درخواست ارسال بالگرد کرده است.
به نوشته خبرگزاری کار ایران (ایلنا) عباس نژاد بدون اشاره به دلیل و منشاء آتش، از برگزاری جلسه مدیریت بحران خبر داد و گفت: نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل ها در محل هستند اما با توجه به وزش شدید باد، تلاش ها به نتیجه نرسیده است. او اضافه کرد: «با همکاری وزارت دفاع احتمالا تا یک یا دو ساعت دیگر بتوانیم در محل وقوع آتش سوزی پرواز کنیم و امیدواریم این امر اجرا شود».
علی خوانپایه، فرماندار گچساران نیز روز یکشنبه اعلام کرد براساس برآوردهای اولیه از خسارت وارده حریق سه‌روزه در گچساران، بیش از ۱۵۰ هکتار از مراتع و جنگل‌های این منطقه در آتش سوخته‌اند.
او در گفت و گو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: «آتش‌سوزی در گچساران از عصر جمعه تاکنون تقریبا مهارشده اما هنوز به صورت نقطه ای ادامه دارد».
به گفته او به رغم همکاری داوطلبانه مردم برای مهار آتش و گسیل یک بالگرد شرکتی برای انتقال نیروها به ارتفاعات، «صعب‌العبور و صخره‌ای و پرتگاه بودن محل آتش سوزی و وزش باد باعث کند شدن مهار آن شده است».
گسترش آتش در ارتفاعات
وبسایت محلی «کبنا نیوز» اما یکشنبه براساس گزارش‌های مردمی از گسترش آتش درکوه‌های گچساران خبر داد و نوشت: تا شنبه شب (سوم خرداد)، کوه گوهر و کوه بیزگرد طعمه حریق شده‌اند و آتش کوه گوهر به سمت نارک، آبریگون و گناوه لری در حال گسترش است.
براساس گزارش این رسانه محلی در نبود تجهیزات لازم، از وسایل اولیه مثل پارچه و برگ درختان بادام برای خاموش‌کردن آتش استفاده شده و ضعف مدیریت بحران، کمبود نیروی انسانی و پشتیبانی و وزش باد آتش‌سوزی را به بحران تبدیل کرده است. به همین خاطر نیروهای حاضر به‌رغم استمرار در محل، نتوانستهاند آتش را مهار کنند و جلوی سوختن گیاهان و جانوران این مناطق را بگیرند.
این پایگاه خبری براساس شنیده‌ها نیز منشاء احتمالی آتش را عامل انسانی عنوان کرده که سهوی یا عمدی بودن آن هنوز مشخص نیست. مسئله که مسئولان تاکنون از اشاره به آن خودداری کرده‌اند.
عزیز فیلی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز در مصاحبه با رسانه محلی «فانوس زاگرس» مساحت منطقه تحت آتش‌سوزی را بالغ بر ۳۰۰ هکتار عنوان کرده است. فیلی یکشنبه از مهار آتش در کوه خومی گچساران خبر داد که به گفته او پس از ۳۶ ساعت و توسط گروه‌های عملیاتی و نیروهای مردمی مهار شده است. معاون استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز از سوختن بالغ بر ۱۰۰ هکتار جنگل و مرتع خبر داد و گفت: به منطقه خسارت وارد آمده است.
پیش از این در ۲۰ اردیبهشت نیز خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از منصور عباسی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گچساران از سه مورد آتش سوزی درمراتع، مناطق جنگلی و مزارع گندم خبر داده بود. عباسی گفته بود آتش در ارتفاعات دژسلیمان، پلاک انبارشاهی و بالای محدوده کوه کارکنان دولت، پس از ۱۵ ساعت مهار شده است.
آتش‌سوزی در مناطق کوهستانی بوشهر
همزمان با گچساران، گزارش‌هایی مبنی بر آتش‌سوزی در استان بوشهر منتشر شده است. به نوشته ایسنا و به نقل از غلامرضا منتظری، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر، بخش‌هایی از منطقه دهرود شهرستان دشتستان در سه روز گذشته در آتش سوخته‌اند و آتش هنوز به صورت کامل مهار نشده است. به گفته او درحالی که در دو روز گذشته آتش به صورت نسبی مهار شده بود، روز یکشنبه اما دوباره شعله ور شده و در حال گسترش است. منتظری روز یکشنبه ضمن اعلام این خبر و بدون اشاره به دلیل و وسعت آتش‌سوزی گفت: به‌خاطر وزش باد، و اینکه منطقه کوهستانی بوده و در ارتفاعات قرار گرفته و همچنین شیب تند انتقال آتش خیلی سریع تر اتفاق افتاده و هر چقدر هم خاموش می کنیم دوباره شروع می شود.
درحالی‌که زمان و سرعت عمل مهمترین عامل در واکنش به حریق محسوب می‌شود، مرور گزارش‌های مربوط به آتش‌سوزی مراتع و جنگل‌های نقاط مختلف ایران در سال‌های گذشته نشان می‌دهد، صرف نظر از عامل طبیعی (اعم از شروع دوره گرما) یا انسانی در وقوع آتش، گسیل نیرو و تجهیزات به محل همواره با تاخیر انجام شده و مدیریت بحران همواره تحت تاثیر عامل غافلگیری قرار داشته است.
آتش بارها و بارها جنگل‌ها و مراتع ایران را که بخشی از منابع و ثروت ملی محسوب می‌شوند و نقش مهمی در تعدیل آثار ناشی از تغییرات اقلیمی دارند، از بین برده است. با این‌وجود آسیب‌های ناشی از «بلایای طبیعی»، هرچند گران، نتوانستهاند لزوم بازنگری در مدیریت بحران و سیاست‌گذاری‌های مرتبط با حفاظت از منابع طبیعی را برای مسئولان به یک اولویت تبدیل کنند و الگوی مدیریت ضعیف، کمبود تجهیزات و نیروی انسانی و مهمتر از آن‌ها، اعمال سیاست‌های پیشگیرانه، تکرار می‌شود.
در بهمن سال گذشته در گیلان، در غیاب نیرو و تجهیزات کافی برای مهار حریق، آتش بالغ بر ۴۰ هکتار جنگل را در شهرستان‌های سیاهکل، آستارا، رودبار، فومن، تالش، رضوان‌شهر و رشت سوزاند. کارشناسان محیط زیست می‌گویند: شبکه حمل و نقل مناسب هوایی برای اطفای حریق در جنگل‌ها و ارتفاعات ساماندهی نشده است.
