معاون بین‌الملل قوه قضاییه ایران با بیان اینکه اروپایی‌ها هفت ماه است که ایران را سر کار گذاشته اند اعلام کرد که برجام عملا دیگر وجود ندارد و تنها جسد آن باقی مانده است.
محمدجواد لاریجانی، شنبه ۲۹ دسامبر درباره برجام که همواره آن را مورد انتقاد قرار می داد به خبرگزاری مهر گفت: «یک مشکل عمده این است که برجام همیشه دربش بسته است؛ یک عده می‌گویند خیلی خوب است و یک عده دیگر می‌گویند خیلی بد است و عده‌ای می‌گویند گاهی خوب و گاهی بد است».
وی افزود: «به رغم اینکه ما داریم می‌بینیم آمریکایی‌ها زیر برجام زده‌اند و از طرفی دیگر به نوعی ما همچنان در چهارچوب برجام مانده‌ایم. الان که آمریکا بیرون آمده است و البته اروپایی‌ها هم فکر کنم که هفت ماهی شده است که ما را نگه داشته‌اند که به یک نتیجه ای برسند. بفرمایید ما را سر کار گذاشته‌اند. “نگه داشتن” خیلی لطیف و مودبانه بود».
لاریجانی با اشاره به آنچه «پافشاری‌ها برای پذیرش برجام» نامید، بیان کرد: «یک وقتی می‌گویند اگر ما برجام را قبول نمی‌کردیم به ما حمله می‌شد و آمریکایی‌ها در عرض چند دقیقه تمام سیستم ما را به هم می زدند. حالا بعد از آن می‌گویند این جسدی که روی زمین افتاده است اگر این هم نبود، دست ترامپ باز بود».
مدیر پژوهشگاه دانش‌های بنیادی ایران با ارزیابی برجام، موفقیت آن را بسته به دو شرط دانست و توضیح داد: «دو شرط این است که یک؛ ما بتوانیم نفت خودمان را به راحتی به فروش برسانیم. دو؛ پول نفت و سایر درآمدهای مالی ما در مسیرهای بانکی گیر نکند و به راحتی برای ما وصول شود؛ این دوتا روشن است. چه در زمان اوباما و چه در زمان کنونی و چه با اروپا و چه با آمریکایی‌ها این ملاک این است که مذاکراتی که تحت عنوان برجام انجام داده‌ایم این مذاکرات به چه مقدار موفق بوده است».
دبیر «ستاد حقوق بشر ایران»، افزود: «وقتی بخشی از یک قرارداد که ۸ یا ۱۰ بند از آن بیرون می‌آید آن دیگر قرارداد قبلی نیست زیرا در قراردادهای بین‌المللی اگر یک ویرگول را بالا و پایین کنیم، دوباره باید این را تائید بگیریم. پس ما چیزی به عنوان برجام نداریم. یک جسدی روی زمین قرار دارد و یک توافق دیگری به نام “برجام پریم” است. حالا این برجام پریم برای ما منفعتی دارد یا ندارد. ولی باید واقع بین بود و حتی اگر این مذاکرات را بخواهیم همین طور شل کن و سفت کن با اینها ادامه دهیم باید عملی و بر مبنای عملیاتی فرض کنیم برجام تمام شده است؛ خودمان را با شرایط پس از برجام عملیاتی کنیم».
گفتنی است بعد از خروج آمریکا از برجام و دستور دونالد ترامپ مبنی بر بازگشت تحریم‌های همه‌جانبه اقتصادی، نگرانی‌های بسیاری درباره سرنوشت برجام شکل گرفت اما مهم‌ترین و اصلی‌ترین نگرانی دولتمردان حسن روحانی و مردم ایران بعد از بازگشت تحریم‌ها، وضعیت اقتصادی کشور بود که به شدت با بحران مواجه شد طوری که ارزش ریال به پایین‌ترین میزان نزول کرد و تورم و فشار اقتصادی به شدت افزایش یافت.
اگرچه اصولگراها در ایران به شدت از برجام انتقاد می‌کنند و خواستار خروج سریع ایران از این قرارداد به دلیل خروج آمریکا هستند اما تحلیلگران ایران با این اقدام مخالفند. حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل هسته‌ای در گفتگو با فرارو در این باره اظهار کرد: «در صورت خروج ایران از برجام تنها قطعنامه ۱۹۲۹ برمی‌گردد که از همه قطعنامه‌های دیگر برای ایران سخت‌تر و خطرناک‌تر خواهد بود و ایران نمی‌تواند از پس آن بربیاید. این قطعنامه تمام قطعنامه‌های قبلی را پشتیبانی می‌کند و می‌تواند ایران را با مشکلات جدی مواجه کند. زیرا در آن ایران را به عنوان یک خطر برای جهان معرفی و قلمداد کرده است؛ لذا نباید اجازه دهیم کار به آنجا برسد و الان باید به دنبال راه‌حل مشترک با اروپا و چین و روسیه باشیم».
