مقامهای عراقی در واکنش به ضرب الاجل تازه دولت ایران تایید کردهاند که دو کشور توافقی را برای خلع سلاح و جابجایی گروههای کرد شمال عراق امضا کردهاند و برای اجرای آن «در اسرع وقت» تلاش میکنند.
ایران پیشتر در روز دوشنبه گفت مهلت اجرای توافق امنیتی با عراق برای «خلع سلاح» احزاب کرد ایران در اقلیم کردستان عراق را به هیچ وجه تمدید نمیکند.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت این مهلت «۲۸ شهریور» به پایان میرسد و دولت عراق متعهد شده که پس از خلع سلاح، گروههای کرد را از پادگانهای نزدیک مرز به اردوگاههای درنظر گرفته شده منتقل کند.
آقای کنعانی گفت: «روابط ایران و عراق کاملا دوستانه و مبتنی بر حسن همسایگی است. اما موضوع حضور نیروهای تروریستی در اقلیم کردستان یک نقطه سیاه در مناسبات دوجانبه است. انتظار ما این است که این نقطه سیاه بر طرف شود».
سرلشکر باقری گفته در شمال عراق «گروههای تجزیهطلب مسلح حضور دارند» که به گفته او ناامنیهایی را در مرزهای ایران ایجاد میکنند
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، تهدید کرد حمله به گروههای کرد در عراق را از سرمیگیرد
این اولین بار است که مقامهای عراقی تایید میکنند خلع سلاح این گروهها بخشی از توافق با ایران بوده است.
یک مقام ارشد دولت عراق به نفیسه کوهنورد گفت که احتمالا این احزاب و خانوادههای آنها به جایی در غرب بغداد منتقل خواهند شد اما جزئیات زیادی ارائه نکرد.
به نظر میرسد که با نزدیک شدن سالگرد کشته شدن مهسا امینی که به اعتراضات گسترده ضدحکومتی دامن زد فشار ایران بر عراق در این زمینه در حال افزایش باشد.
همزمان یک مقام عراقی که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که دولت مرکزی عراق «تلاش میکند در اسرع وقت» گروههای مسلح کرد را با تایید مقامهای دولت اقلیم کردستان در اربیل و سلیمانیه جابجا کند.
این مقام گفت: «قبلا سلیمانیه اربیل را به همکاری با این گروهها متهم میکرد، و اربیل سلیمانیه را به همکاری با آنها متهم میکرد، اما ما به عنوان دولت مرکزی برای جابجایی آنها توافق کردیم. ما سخت در تلاشیم این کار تا ۱۹ سپتامبر انجام شود.»
یک سخنگوی محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، که سال پیش با حمایت ائتلافی از احزاب مورد حمایت ایران سر کار آمد، در بیانیهای گفت که نخست وزیر «در بیش از یک مورد درباره مخالفت عراق…. با استفاده از خاک این کشور به عنوان سکویی برای هدف گرفتن کشورهای همسایه صحبت کرده است.»
احزاب مسلح کرد ایرانی در کردستان عراق به بیبیسی گفتند که تاکنون هشداری در این زمینه از بغداد یا اربیل دریافت نکردهاند و فقط از آنها خواسته شده که به ایران نیرو نفرستند، که میگویند «به آن عمل کردهاند.»
از حدود دو هفته پس از اعتراضات شهریور ۱۴۰۱، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بارها مواضع احزاب کرد ایران در اقلیم کردستان عراق را گلوله باران کرد و دستکم یک بار هدف حمله موشکی قرار داد.
جمهوری اسلامی از جمله حزب آزادی کردستان، حزب دموکرات کردستان ایران و حزب کوموله کردستان را «تروریستی» میخواند و آنها را به همکاری با اسرائیل متهم کرده است.
حکومت ایران این احزاب را متهم کرده که در اعتراضات سراسری این کشور که که شهریور ۱۴۰۱ آغاز شد، نقش داشتهاند.
عبدالله مهتدی، دبیرکل حزب کومله کردستان ایران، در مصاحبه با تلویزیون بیبیسی فارسی گفت که نیروهای پیشمرگه در اقلیم کردستان «صرفا دفاعی» عمل میکنند و «ادعاهای جمهوری اسلامی دروغ است.»
آقای مهتدی میگوید که این گروهها در ایران فعالیت سیاسی میکنند و مسلح نیستند.
او گفت که این احزاب در تماسهای غیرمستقیم به دولت عراق گفتهاند که «دو کار نمیخواهیم بکنیم. یکی اینکه نمیخواهیم چهره جنبش سیاسی ژینا یا جنبش زن زندگی آزادی و به طور کلی جنبشهای مدنی و اجتماعی را تخریب یا مخدوش کنیم. به این معنی ما کار مسلحانهای در برنامه خود نداریم. دوم به این دلیل که ما نسبت به حکومت اقلیم کردستان و تجربه کردهای عراق هم احساس مسئولیت میکنیم و نمیخواهیم مزاحمتی برای آنها ایجاد کنیم و بهانهای به دست جمهوری اسلامی بدهیم.»
به عقیده او حملات نظامی ایران به اقلیم کردستان عراق تلاشی برای انحراف افکار عمومی در میان اعتراضات سراسری ایران است.
سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، روز ۲۰ تیر هشدار داد که «اگر دولت عراق تا شهریورماه به تعهداتش در مورد گروهکهای تروریستی در شمال عراق عمل نکند و اینها مسلح باقی بمانند، عملیات علیه این گروهکها را با شدت بیشتری تکرار میکنیم».
او گفت «نیروی زمینی سپاه برای صیانت و حفظ امنیت کشور، عملیاتهای تأثیرگذار موشکی و پهپادی را علیه این گروهها انجام داد و پس از این که دولت عراق متعهد شد تا شهریور ماه این گروهها را خلعسلاح و از اقدامات آنان ممانعت کند این عملیات متوقف شد».
دولت عراق به طور پیوسته به این حملات معترض بوده و آن را نقض حاکمیت ملی خود خود می خواند.