هشتمین دورمذاکرات وین برای احیای توافق هستهای باایران اکنون متوقف شده تا مذاکره کنندگان بتوانند بامراجعه به پایتختهای کشورهای خود ورایزنی تصمیم سیاسی گرفته و کسب تکلیف کنند.
بهرغم آنکه از جانب طرفهای مذاکرهکننده همچنان اظهارات ضد و نقیض حاوی خوشبینی و نگرانی درباره روند مذاکرات هستهای وین مطرح میشود و تا کنون هیچگونه پیشرفت ملموس یا توافق هستهای حاصل نشده است، محافل رسانهای و نیز مسئولان ایرانی از آغاز صادرات نفت این کشور و وصول درآمدهای آن خبر میدهند.
در چند روز گذشته «العربیه فارسی» گزارشهای متعددی را به نقل از مقامات ایرانی و نیز منابع رسانهای درباره آغاز صادرات نیمهرسمی نفت ایران پوشش داد.
در این میان ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران نخستین فردی بود که درباره صادرات نفت اظهارنظر کرد. رئیسی در حین بازدید از استان هرمزگان در تاریخ ۲۳ دیماه از افزایش ۴۰ درصدی فروش نفت ایران و بازگشت پول به کشور خبر داد.
او که از طریق ویدیو کنفرانس از هرمزگان در دوازدهمین اجلاسیه علمای بلاد در قم سخن میراند، گفت:«صادرات نفتی ایران به حدی افزایش یافته که ما دیگر نگران صادرات آن نیستیم. صادرات نفت در دولت سیزدهم ۴۰ درصد افزایش یافته و پول حاصل از صادرات نیز در حال بازگشت به کشور است.»
ایران به کدام کشورها نفت صادر میکند؟
تا کنون مسئولان ایرانی از بیان مقصد صادرات نفتی این کشور خودداری کردهاند. اما یک هفته پس از سخنان ابراهیم رئیسی «رویترز» گزارش داد که طبق اعلام اداره گمرک چین، آن کشور در ماه گذشته یک میلیون و نهصد هزار بشکه نفت خام از ایران به طور رسمی خریداری کرده است.
خبرگزاری «رویترز» ضمن اشاره به این که میزان واردات نفت چین از ایران نسبت به سال قبل نزدیک به دو برابر شده است، به نقل از تیلاک دولشی، مدیر شرکت مشاوره انرژی دولشی در سنگاپور، نوشت: «تاکنون واردات نفت چین از ایران در سکوت خبری صورت میگرفت. اما اکنون چین به صورت آشکار از ایران نفت وارد میکند تا آمریکا را محک بزند.»
چرا میزان فروش نفت ایران بهطور رسمی اعلام نمیشود؟
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت چهارشنبه، ۶ بهمن گفت دادههای مربوط به میزان فروش نفت قابل انتشار نیست. او ضمن اشاره به اینکه آمار فروش نفت و درآمد ارزی حاصل از فروش نفت قابل اعتنا است در پاسخ به سوال خبرنگار «شرق» درباره آمار دقیق فروش نفت، طرفهای وارد کننده آن و نحوه وصول درآمدهای ارزی حاصل
از فروش آن، گفت: «در شرایط جنگ اقتصادی جزئیات فروش قابل انتشار نیست.»
از سویی علی علیزاده، دبیر کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز جمعه، در گفتوگو با پایگاه خبری «شفقنا» درباره فروش نفت و بازگشت پول آن گفت: «با چراغ سبز غربیها، این اتفاق از طریق کانال چین به جای کانال اینستکس اروپا، بدون اینکه رسانهای شود، در حال انجام است.»
تاثیر از سرگیری صادرات نفت بر اقتصاد ایران و مذاکرات وین چیست؟
هم رئیس جمهوری و هم سخنگوی دولت ایران ضمن ابراز امیدواری نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی، آزاد شدن صادرات نفت از قید تحریمها را باعث کاهش تورم و افزایش درآمد ارزی دولت برای اداره کشور دانستهاند.
رئیسی در اجلاسیه علمای بلاد در قم گفته بود: « تورم نگرانی اصلی مردم است، طبق آمار بانک مرکزی تورم امروز کشور در هفتاد سال گذشته بیسابقه بوده است. ولی با این وجود سیر نزولی تورم در ایران آغاز شده و دولت برای تغییر اوضاع در شرایطی کاملا ملموس و واقعی بسیار امیدوار است.»
ابراهیم رئیسی همچنین در اشاره به مذاکرات وین و تاثیر صادرات نفت پیش از رسیدن به توافق، تاکید کرد: «ما رفع تحریمها را عزتمندانه دنبال میکنیم، و افزود: «در کنار رفع تحریمها، مساله خنثیسازی تحریم و صادرات غیرنفتی نیز با جدیت توسط دولت در حال انجام است.»
خوشبینی مسئولان ایرانی نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و ابراز فرادستی در مذاکرات وین در شرایطی است که روزانه بر شمار اعتراضات معیشتی و صنفی در سراسر ایران افزوده میشود، و طرفهای غربی در وین نیز نسبت به کُندی روند مذاکرات و نزدیک شدن به «بنبست خطرناک» هشدار دادهاند.
مقامات تهران در حالی با رویکرد «نگاه به شرق» و اتکا به قراردادهای بلندمدت با چین و روسیه با ابراز خوشبینی و اعتماد به نفس از احراز پیشرفت در مذاکرات وین سخن میگویند که طرفهای غربی بارها ضمن ابراز نگرانی، ایران را به «وقتکشی» و «زیادهخواهی» متهم کرده و نسبت به پایان بینتیجه مذاکرات وین و عدم دستیابی به توافق هشدار داده و به در پیش گرفتن «گزینههای دیگر» تهدید کردهاند.
شایان ذکر است که هشتمین دور مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای با ایران که روند آن به کُندی پیش میرفت جمعه متوقف شد تا دیپلماتهای مذاکرهکننده بتوانند ضمن مراجعه به پایتختهای کشورهای خود و انجام رایزنی تصمیم سیاسی گرفته و درباره سرانجام مذاکرات کسب تکلیف کنند.