در همدردی با خانواده کشته‌شدگان پرواز ۷۵۲ و اعتراض به عملکرد مسئولان، جمعی از هنرمندان ایرانی از حضور در جشنواره سینمایی فجر انصراف دادند. این موج اعتراضی با انصراف چهره‌های به‌نامی همچون مسعود کیمیایی آغاز شد. انتظار می‌رود تعداد بیشتری از هنرمندان به این جمع بپیوندند.
سقوط هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی اوکراین در نزدیکی تهران ـ عکس از حسین مرصادی ـ خبرگزاری فارس
جشنواره فیلم فجر در حوزه‌های مختلف هنری هر سال اواسط بهمن‌ماه برگزار می‌شود. گرچه پیشتر برخی از هنرمندان به دلیل سانسور و تبعیض خواستار تحریم این جشنواره شده بودند، اما امسال به دلایلی غیرهنری این تحریم در حال شکل‌گیری است.
پس از آنکه مقامات ایران صبح شنبه ۲۱ دی/ ۱۱ ژانویه به طور رسمی و تحت فشار بین‌المللی به ساقط کردن هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ توسط موشک بالستیک اعتراف کردند، جمعی از هنرمندان که امسال قرار بود در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشند، در همدردی با خانواده کشته‌شدگان و اعتراض به عملکرد مسئولان از شرکت در این جشنواره سر باز زدند.
از جمله این هنرمندان، مسعود کیمیایی کارگردان باسابقه سینمای ایران است که با فیلم «خون شد» قرار بود در جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کند. او اما در پیامی ویدئویی به مردمی که از حوادث اخیر متاثر شده‌اند تسلیت گفت، و از حضور فیلمش در جشنواره انصراف داد.
البته ساعاتی پس از اعلام این خبر جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده فیلم به خبرگزاری «ایلنا» گفت که «خون شد از جشنواره کنار نمی‌رود.» این تهیه‌کننده پیشنهاد داده که فیلم در بخش کارگردانی قضاوت نشود و در مابقی بخش‌ها مورد داوری قرار بگیرد. بنابراین علی‌رغم میل مسعود کیمیایی، فیلم او احتمالا در جشنواره فجر نمایش داده می‌شود.
علاوه بر کیمیایی، میترا ابراهیمی کارگردان مستند «کامی» از شرکت اولین فیلم خود در جشنواره فیلم فجر صرف‌نظر کرد. او در صفحه اینستاگرام شخصی خود نوشت: «این که اولین فیلمت به اکران مهم‌ترین جشنواره کشورت برسد شاید آرزو باشد اما انسان سوگوار آرزو ندارد.»
از میان بازیگران تئاتر، امیراحمد قزوینی بازیگری که به خاطر بازی در «ماجرای نیمروز» شناخته شده، از جشنواره تئاتر فجر انصراف داد. او که قرار بود در نمایش «پروانه الجزایری» حضور پیدا کند، در بیانیه انصراف خود نوشت: «می‌دانم غیبت این بنده حقیر هیچ تاثیری در شهوت تندیس‌خواهی خیلی از رفقا نمی‌گذارد. به حرمت چشمان معصوم «راستین» و «ری‌را» من که نمی‌توانم، حداقل امسال را نمی‌توانم، شما اگر می‌توانید خوشا به حالتان.»
از مشهد نیز خبر رسید که سه گروه نمایشی «آدیداس»، «جانی سکیکی»، و «خدای جنگ» که از این شهر به سی‌وهشتمین جشنواره تئاتر فجر راه یافته بودند و شامل یک‌صد نفر از هنرمندان فعال تئاتر می‌شوند، در ابراز همدردی با مردم داغدیده ایران از حضور در جشنواره انصراف دادند.
همزمان با اعلام انصراف این هنرمندان، دبیران و داوران بخش‌های مختلف جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز از همکاری با این جشنواره انصراف دادند.
در بیانیه هیئت داوران بخش عکس جشنواره تجسمی فجر آمده است: «ضمن تشکر از عکاسان شرکت‌کننده، تأثر و همدلی عمیق خود را با مردم داغدار ایران اعلام می‌کنیم، چرا که همواره و در هر شرایطی مسائل انسانی بر فعالیت‌های هنری ارجحیت دارد.»
وب‌سایت کافه سینما نیز که در سال‌های اخیر اخبار جشنواره فجر را پوشش می‌داد در بیانیه‌ای ضمن ابراز تسلیت، اعلام کرد که در جشنواره امسال و سالن رسانه‌هایش حضور پیدا نمی‌کند. البته کافه سینما دلیل این انصراف را شیوه تصمیم‌گیری و مسیر حرکت جشنواره فجر عنوان کرده است.
همزمان با این اخبار تجمع‌های اعتراضی در تهران، مشهد، کرمان، اصفهان، بروجرد، همدان و برخی دیگر از شهرهای ایران برگزار شد. در تهران و در مقابل دانشگاه‌های امیرکبیر، شریف و تهران صدها تن از مردم شعارهایی علیه حکومت ایران و رهبر جمهوری اسلامی سر دادند.
برخی از هنرمندان، از جمله جعفر پناهی، هدیه تهرانی، و رخشان بنی‌اعتماد در تجمع مقابل دانشگاه امیر کبیر حضور پیدا کردند.
همچنین رضا درمیشیان، نویسنده و کارگردانی که فیلم «مجبوریم» او از جشنواره فیلم فجر بیرون گذاشته شد، با در دست گرفتن تصاویری از کشته‌شدگان پرواز۷۵۲ به جمع معترضان در مقابل دانشگاه امیرکبیر پیوست.
صبح شنبه پس از اعلام رسمی علت سقوط پرواز ۷۵۲، کانون فیلم‌نامه‌نویسان سینمای ایران در بیانیه‌ای خواستار «رسیدگی فوری، پاسخگویی و محاکمه‌ی عاملان اتفاق و مقصران اطلاع‌رسانی دیرهنگام به مردم ایران» شدند.
فیلم‌نامه‌نویسان ایرانی در این بیانیه نوشتند: «آرزو داشتیم تماشای آن‌چه می‌نویسیم و روی پرده نقش می‌بندد، بتواند روشن‌گر و التیام‌بخش زخم مردمی باشد که سال‌هایی سخت را پشت سر می‌گذارند. افسوس؛ که سینما هنر لحظه نیست.»
پس از اعتراضات آبان ۹۸ که به گزارش خبرگزاری رویترز به کشته شدن بیش از ۱۵۰۰ تن انجامید، جمعی از دانشجویان سینما بیانیه‌ای با عنوان «سینما علیه سینما» منتشر کرده و در آن از سینماگران و هنرمندان خواسته بودند که علاوه بر محکوم کردن اتفاقات آبان ماه به صورت عملی نیز در کنار مردم بایستند و جشنواره فجر را تحریم کنند.
