روزنامه وال استریت ژورنال بنقل ازفرماندهان اوکراینی وکارشناسان مستقل نوشت که روسیه طی هفته‌های اخیربااستفاده ازپهپادهای انتحاری ایرانی چندحمله ویرانگردر استان خارکیف انجام داده واین پهپادهابرای سربازان اوکراینی خطرات جدیدایجادمیکند.
رودیون کولاهین، فرمانده توپخانه ۹۲ مکانیزه اوکراین، گفت که روسیه پهپادهای انتحاری«شاهد ۱۳۶»را رنگ جدید کرده و به نام «ژرانیوم ۲» تغییر نام داده شده است.
به گفته کولاهین، یکی از پهپادهای ایرانی که دچار نقص فنی شده بود سقوط کرده و کشف شده است.
بر اساس این گزارش، کارشناسان مستقل نیز گفته‌اند که به نظر می‌رسد این پهپاد همان «شاهد ۱۳۶» باشد.
روز ۲۲ شهریور ارتش اوکراین اعلام کرده بود که برای اولین بار با پهپادهای انتحاری ساخت ایران مواجه شده و یکی از آنها را سرنگون کرده است.
فرمانده توپخانه ۹۲ مکانیزه اوکراین گفت که شناسایی پهپادهای ایرانی به دلیل کوچک بودن و پرواز در ارتفاع بسیار پایین برای سامانه‌های پدافند هوایی اوکراین دشوار است.
او ابراز امیدواری کرد که آمریکا و کشورهای غربی فناوری‌های پیشرفته‌تر ضدپهپاد را در اختیار اوکراین قرار دهند.
وال استریت ژورنال نوشت که به نظر می‌رسد پهپادهای ایرانی بیشتر در خارکیف مستقر شده‌اند؛ منطقه‌ای که نیروهای اوکراینی یک ضدحمله بزرگ در آن انجام داده و بخش‌هایی از خاک خود را از روسیه پس گرفتند.
در همین حال فرمانده توپخانه ۹۲ مکانیزه اوکراین گفت که نیروهای روسیه در مناطق دیگر امکان آتش توپخانه بهتری را دارند، اما در خارکیف ندارند و از پهپاد انتحاری استفاده می‌کنند.
مقامات جمهوری اسلامی پیش از این ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب کرده بودند، ولی به گزارش منتشر شده درباره سقوط یک پهپاد ایرانی در اوکراین واکنش نشان نداده‌اند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز ۲۳ شهریور استفاده از پهپاد ایرانی در جنگ اوکراین را «بخشی از همان نفوذ مخربی» دانسته بود که جمهوری اسلامی «در منطقه و فراتر از آن دنبال می‌کند».
شاهد ۱۳۶از نوع پهپادهایی است که جمهوری اسلامی در اختیار گروه‌های نیابتی خود در منطقه قرار داده است.
در بهمن ماه سال گذشته یک منبع در گفت‌وگوی اختصاصی با ایران اینترنشنال گفته بود که ارسال این پهپادها به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه در ماه‌های اخیر شدت گرفته است.
چهار ماه بعد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اعلام کرد که جمهوری اسلامی پهپاد «شاهد ۱۳۶» را در اختیار حوثی‌های یمن قرار داده است.
به نظر می رسد پهپادهای ایرانی تا کنون بیشتر در منطقه خارکیف به کار گرفته شده و در عملیات تهاجمی مشارکت کرده‌اند.
این همان منطقه‌ای است که هنگ ۹۲ مکانیزه اوکراین به همراه بخشی دیگر از نیروی نظامی تحت امر کی‌یف طی ماه جاری در آن دست به حمله‌ای بزرگ زدند و حدود ۸ هزار و پانصد کیلومتر مربع از سرزمین های اشغال شده را پس گرفتند.
نیروهای اوکراینی همچنین در این حمله موفق شدند صدها تانک، توپ و زره پوش روسی را منهدم کنند و یا به غنیمت بگیرند.فرمانده توپخانه هنگ ۹۲ مکانیزه اوکراین در ادامه یادآور می‌شود که روس‌ها «در مناطق دیگر به خوبی از قدرت آتش توپخانه‌ای استفاده می‌کنند» اما در خارکیف به جهت بهرهمند نبودن از این مزیت به استفاده از پهپادهای ایرانی روی آورده‌اند.
در گزارش وال استریت ژورنال همچنین به نقل از اسکات کرینو، بنیانگذار و مدیر اجرایی یک شرکت مشاوره استراتژیک آمده است که پهپادهای شاهد-۱۳۶ می توانند یک وزنه قوی در برابر سیستم های تسلیحاتی پیشرفته مانند راکت‌انداز‌ه‌های چندگانه هیمارس که ایالات متحده در اختیار اوکراین قرار داده، محسوب شوند.
به گفته این متخصص امور استراتژیک، حضور شاهد-۱۳۶ در جنگ اوکراین بدون شک برنامه‌های عملیاتی کیف را دستخوش تغییر می‌کند.
وی در ادامه همچنین می‌افزاید که «وسعت میدان نبرد در اوکراین بی شک دفاع در برابر پهپادهای شاهد-۱۳۶ را بسیار سخت می‌کند.
آقای کرینو سپس یادآور می‌شود که پهپادهای شاهد-۱۳۶ را می توان با تأثیرگذاری بسیار زیاد هم برای هدف قرار دادن یک سیستم راداری و همزمان برای حمله سامانه‌های توپخانه‌ای مورد استفاده قرار داد.
وی با تاکید بر این موضوع که پهپادهای ایرانی همچنین دارای سیستم‌های ضد جمینگ است و این مسئله می تواند کار مقابله با آنها را برای نیروهای اوکراینی سخت کند، افزود: «هنگامی که یک شاهد روی هدف قفل شود، توقف آن دشوار خواهد بود.»
استفاده روسیه از پهپادهای شاهد-۱۳۶ در اوکراین نشان دهنده گسترش زرادخانه نظامی و تسلیحاتی ایران به خارج از خاورمیانه است، منطقه‌ای که تهران در آن از موفقیت هواپیماهای بدون سرنشین خود برای تحت فشار قرار دادن آمریکا و متحدانش استفاده می‌کند.
این مسئله همچنین از دید وال استریت ژورنال کاستی‌های موجود در تجهیزات پهپادی روسیه را نشان می‌دهد که نتوانسته‌اند با قدرت آتش و حمله پهپادهای مسلح اوکراین برابری کند.
اسرائیل و غرب ایران و گروه های نیابتی این کشور را به استفاده از پهپادهای تهاجمی برای حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی، پایتخت امارات متحده عربی، مواضع سربازان آمریکایی در سوریه و همچنین نفتکش ها در خلیج عمان طی سال‌های اخیر متهم کرده‌اند.
از سوی دیگر، وزارت دفاع بریتانیا نیز سه روز پیش در آخرین به روز رسانی اطلاعاتی خود اعلام کرد که روسیه به احتمال زیاد روسیه برای نخستین بار پهپادهای ایرانی را در اوکراین مستقر کرد و در جریان عملیاتی از آنها استفاده کرده است.
وزارت دفاع بریتانیا همچنین با اشاره به برد احتمالی ۲ هزار پانصد کیلومتری شاهد-۱۳۶ یادآور شده که به نظر می رسد مسکو از این پهپادها فعلا برای حملات تاکتیکی در نزدیکی خطوط مقدم به جای انهدام اهداف استراتژیک در عمق خاک اوکراین استفاده می کند.
در ادامه این گزارش باز هم به نقل از سرهنگ کولاگین، فرمانده توپخانه هنگ ۹۲ مکانیزه اوکراین آماده است: پهپادهای ایرانی نسبتاً کوچک هستند و در ارتفاع بسیار پایین پرواز می کنند و این امر شناسایی آنها را برای سامانه‌های پدافند هوایی اوکراین دشوار می کند.
او همچنین گفت امیدوار است که ایالات متحده و متحدانش بتوانند فناوری‌های پیشرفته‌تر ضد پهپاد را در اختیار اوکراین قرار دهند یا برای ایجاد اختلال در ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه وارد عمل شوند.
ایران پیش‌تر تحویل پهپادهای تهاجمی به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین را رد کرده بود. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پس از انتشار خبرهایی با این مضمون به همتای اوکراین خود اطمینان داده بود که چنین موضوعی صحت ندارد.
این در حالیست که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده ماه ژوئیه گذشته به بازدید تنی چند از مقامات دفاعی روسیه از ایران اشاره کره و مدعی شده بود که مسکو بر اساس یک جدول زمانی تسریع شده خود را برای خرید بیش از صدها پهپاد ایرانی، از جمله پهپادهای دارای قابلیت تهاجمی آماده می‌کند.
