نماینده بجنورد در مجلس شورای اسلامی گفته است که نیمی از خوارک دامی که قرار بوده به کشور وارد شود، گم شده است.
محمد وحیدی به خبرگزاری تسنیم گفت: «پنج و نیم میلیارد دلار به دولت سهمیه داده شد تا مشکل نهادهای دامی حل شود و دامداران مشکلی نداشته باشند اما بر اساس گزارش دیوان محاسبات کشور ۵۰ درصد نهاده‌های دامی گم شده است.»
این نماینده مجلس همچنین از قاچاق ۳۰ درصدی دارو از کشور و فروش آن‌ها در کشورهای همسایه خبر داده و گفته که عده‌ای برای کسب سود و فروش دارو به قیمت دلار آزاد سبب کاهش دارو و تشکیل صف انسولین در کشور شده‌اند.
کمبود نهاده‌های دامی و قاچاق دارو سبب شده تا دو کالای اساسی یعنی دارو و غذا در ایران با بحرانی دامنه دار روبه‌رو شوند.
گوشت، کالایی که از سبد مصرف حذف شده است
در یک سال گذشته افزایش قیمت مواد خوراکی و به‌ویژه گوشت، محتوای سبد غذایی خانوار در کشور را با یک دگرگونی بزرگ روبه‌رو کرده است.
روز ۷ دی ماه، موسی شهبازی، مدیرکل دفتر پژوهش‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس گفت که ۳۵ درصد از مردم ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند و سرانه مصرف گوشت قرمز سه دهک نخست درآمدی به ۲۵ گرم در ماه سقوط کرده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس گفته است که با توجه به افزایش ۸۴ درصدی قیمت مرغ و ۸۸ درصدی قیمت تخم‌مرغ دهک‌های پایین قادر به جایگزینی این دو کالا با گوشت قرمز هم نیستند.
به گفته شهبازی، افزایش قیمت کالاهای خوراکی در ماه‌های جاری سبب کاهش شدید مصرف پروتئین در میان خانوارهای دهک‌های اول تا سوم شده است.
براساس آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران منتشر کرده است قیمت برخی از انواع خوراک دام و طیور، صیفی‌جات، میوه، حبوبات و برنج و همچنین آهن آلات در آبان ماه امسال به نسبت شاخص قیمت‌ها در آبان ۹۸ بین ۲ تا ۴,۵ برابر شده است.
خبرگزاری ایسنا در گزارشی با تحلیل آمار ارائه‌شده از سوی وزارت صمت اعلام کرد که «از بین ۹۶ کالایی که تغییرات قیمت آن‌ها از آبان سال گذشته تا ماه مشابه امسال منتشر شده، قیمت ۲۰ کالا بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته و قیمت آن‌ها بین دو تا ۴,۵ برابر شده است. بیشترین افزایش قیمت مربوط به کنجاله سویای وارداتی است که قیمت آن در مدت یاد شده ۴,۵ برابر شده است و در کنار آن باید به ذرت داخلی با ۱۱۵,۱ درصد افزایش قیمت اشاره کرد؛ چراکه این دو کالا به عنوان خوراک دام و طیور بر قیمت مرغ، گوشت، تخم مرغ و لبنیات نیز تاثیرگذارند.»
در همین مدت افزایش قیمت در گروه خوراکی‌ها به این صورت بوده است: گوشت گوسفندی و گوساله ۲۱ و ۲۰.۳ درصد، شیر خام ۴۲درصد، شیر استریل پاکتی ۳۴,۵ درصد، شیر بطری یک لیتری ۱۸,۹ درصد، شیرخشک ۱۳ درصد، برنج داخلی هاشمی و طارم ۳۹,۷ و ۴۰,۲ درصد، ماکارونی ۷۰۰ گرمی حدود ۴۵,۵ درصد، سیب زمینی ۲۲,۹ درصد، پنیر ۵۲۰ گرمی ۴۱,۹ درصد، ماست کم چرب و پر چرب حدود ۲۲,۲ و ۲۹,۱ درصد، انواع چای خارجی ۲۹ تا ۳۳ درصد، انواع روغن نیمه جامد و مایع ۱۴ تا ۲۷ درصد، انواع صابون، مایع ظرفشویی و دستشویی و پودر ۱۸ تا ۳۰ درصد.
۱۷ استان گرفتار سوءتغذیه
همچنین مرکز آمار ایران در گزارش تورم استانی که دی ماه منتشر کرد از کوچک‌تر شدن سفره مردم در استان‌های مختلف کشور خبر داد. براساس نتایج گزارش تورم استانی دست‌کم ۱۷ استان کشور در معرض سوءتغذیه قرار دارند چرا که در این استان‌ها نرخ تورم گروه «خوراکی، آشامیدنی و دخانیات» بالاتر از میانگین کشوری و حدود ۵۸ درصد است.
براساس این گزارش استان کرمانشاه با نرخ تورم نقطه به نقطه ۶۷,۵ درصد برای گروه کالاهای خوراکی بالاترین سطح افزایش میانگین قیمت کالاها را در آذر امسال تجربه کرد. شاخص کشوری تورم کالاهای خوراکی در اذر ماه ۵۷,۹ درصد گزارش شده است.
کردستان (۶۵,۶)، لرستان (۶۳,۹)، فارس (۶۳,۵)، همدان (۶۳,۳)، خراسان شمالی (۶۳,۱)، هرمزگان (۶۱,۲)، اردبیل (۶۱,۴)، البرز (۶۰,۹)، یزد (۶۰,۸)، خراسان رضوی و اصفهان (۶۰,۷) و آذربایجان غربی (۶۰,۲) دیگر استان‌های دارای نرخ تورم بیشتر از ۶۰ درصد کالاهای خوراکی گزارش شدند.
در استان‌های آذربایجان‌شرقی، قزوین، کرمان، ایلام هم شاخص قیمت کالاهای خوراکی بیش از ۵۷,۹ درصد افزایش یافت.
این افزایش قیمت در گروه خوراکی‌ها با آمار دیگری که رشد بیکاری در یک‌سال گذشته را نشان می‌دهد، وخامت اوضاع را دوچندان می‌کند. در یک سال گذشته در این ۱۷ استان سطح بیکاری به ۱۸.۵ درصد رسیده است.
بررسی نتایج گزارش‌های منتشر‌شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس، وزارت صمت و مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که دست‌کم ۲۸ میلیون نفر از جمعیت ایران هم‌اکنون دچار سوءتغذیه و فقر کالری هستند.
دستگیری بی‌حاصل سلطان خوراک دام
در دی‌ماه امسال خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد که مدیرعامل بزرگترین شرکت واردکننده و تولید‌کننده خوراک دام و طیور دستگیر شده است.
این فرد به اتهام ایجاد شبکه فساد در بازار نهاده‌های دامی، کمبود شدید دان و خوراک مرغ دستگیر شد تا طبق وعده قیمت این نهاده‌ها در بازار کاهش یابد. اتفاقی که رخ نداد.
گفته شده که این فرد یکی از معدود تاجرانی است که مجوز انحصاری واردات این نهاده ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی را در اختیار داشته است.
محمد وحیدی که امروز خبر گم‌شدن حدود دو میلیارد دلار از نهاده‌های دامی را اعلام کرده در مورد ارتباط این گم‌شدن با دستگیری این فرد صحبتی نکرده است.
دولت و مجلس در چند هفته گذشته جدالی طولانی بر سر ماندن و یا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از بودجه سال آینده داشته‌اند. خوراک دام و طیور جزو پنج دسته کالایی است که همچنان با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شود.
در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ دولت مقرر کرده تا ۸ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی را به واردات کالاهای اساسی اختصاص دهد. تخصیص این میزان ارز با فرض متوسط قیمت دلار ۲۰ هزار تومانی، فضای رانتی ۱۲۸ هزار میلیارد تومانی را ایجاد می‌کند.
اعضای کمیسیون اقتصادی و تلفیق مجلس معتقدند که با حذف ارز ۴۲۰۰ مابه‌التفاوت آن به عنوان یارانه پرداخت شود. آن‌ها می‌گویند که ارز ۴۲۰۰ تومانی سبب شکل‌گیری شبکه فساد در بانک مرکزی شده است.
در مقابل دولت نسبت به عواقب حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هشدار داده و گفته سبب ایجاد توفان تورمی می‌شود.
