اکنون دیگر بر کسی پوشیده نیست که حضور ایران در سوریه برای همه کشورهای منطقه نامطلوب و نگران کننده شده است. این رویکرد طی روزهای اخیر در عملکرد قدرتهای منطقهای و بینالمللی فعال در صحنه سوریه آشکارا مشاهده شده است. حتی روسیه مهمترین متحد بینالمللی ایران نیز اخیرا دست به اقداماتی علیه گسترش نفوذ تهران زده است.
منابع نزدیک به دیدبان حقوق بشر سوریه میگویند، سلسله حملات سیستماتیک و منظم به مواضع و پایگاههای ایران در سوریه را از آغاز ماه مه تا 21 ژوئیه هدف قرار داده و به کشته شدن بیش از 60 سرباز و فرمانده از ملیتهای مختلف وابسته به سپاه قدس از جمله «فاطمیون» ، «حزب الله الله لبنان» و تحمل خسارات مادی فراوان این شبه نظامیان منجر شده است.
به گفته دیدبان حقوق بشر سوریه بیشتر این حملات توسط جنگندههای اسرائیلی و با چراغ سبز روسیه صورت گرفته است
دیدبان حقوق بشر سوریه در گزارشی با بررسی حملات نظامی اسرائیل به مواضع ایران گفت، از ابتدای ماه مه 2020 تا به این روز بیش از 10 هدف نظامی ایرانی از قبل مراکز تجمع نیروها، انبارهای اسلحه و مراکز آموزش شبه نظامیان وفادار به سپاه را هدف قرار دادهاند. این حملات به کشته شدن بیش از 60 نفر و زخمی شدن دهها تن از نیروهای وابسته به ایران منجر شده است.
اما آنچه در مورد این موضوع قابل توجه است پایگاهها و مواضع ایرانی در بسیاری از موارد با موافقت مسکو متحد اصلی تهران مورد هجوم اسرائیل قرزار گرفته است. مسکو دارای قویترین پدافند هوایی در دنیاست که بخشی از این پدافند پیشرفته در سوریه مستقر کرده است علاوه بر این دارای جنگندههای بسیار پیشرفتهای نیز هست اما برغم همه این امکانات مانع هدف قرار گرفتن مواضع ایران در سوریه نشده است.
روسیه مانند بقیه کشورها خواستار کوتاه کردن دست رژیم ایران در سوریه به ویژه در منطقه شرق فرات است که تهران با شبه نظامیان خود تلاش میکند در آنجا نفوذ داشته باشد.
به گفته دیدبان حقوق بشر سوریه، رویکردهای اسرائیل و روسیه در باره دور کردن ایران از منطقه نفت خیز شرق فرات که شاهد نزاعی شدید میان قدرتهای خارجی است، تقریبا مشترک است.
مسکو علاوه بر تمایل به تغییر معادله نفوذ در تمام سوریه به ویژه در دو استان سویدا و درعا، از طریق «لشکر پنجم» خود، تلاش میکند که سیاست تسلط موقت بر حومه جنوبی حلب که در دست ایران است را دنبال کند تا بار دیگر در اطراف منطقه ادلب مستقر شود.
روسها همه تحرکات بیثبات کننده این کشور که با ابزارهای فرقهگرایی باعث تنش و عدم استقرار در کل منطقه خاورمیانه و سوریه شده است را زیر نظر دارند. آنها به طرح بسیج 11 هزار و 700 نیروی جوانان سوری با گفتمان فرقهگرایانه توسط ایران در جنوب و شمال شرقی سوریه و سوء استفاده تهران از مشغله نیروهای رقیب در سوریه به ویژه در شمال غربی این کشور ، و اصرار تهران به امضای قرارداد همکاریهای نظامی و امنیتی با دمشق به هدف استقرار طولانی مدت در سوریه را زیر نظر داشته و با هماهنگی با دیگر بازیگران برای کوتاه کردن دست ایران قدم برداشته است.