تورم در ایران
«شبحی در ایران در گشت و گذار است؛ شبح نقدینگی»
این کاریکلماتوریست از جملات مشهور نویسنده مانیفست در کشاکش انقلابهای ۱۸۴۸ اروپاست که پیش‌بینی می‌کرد تغییرات شگرفی در راه است. البته شبح نقدینگی و تورم مدتهاست در آسمان طوفانی ایران مشاهده می‌شود و مسبب بسیاری از سیلها و زمین‌لرزه‌هایی است که رژیم ولایت فقیه را از همه سو به وحشت انداخته است و می‌رود تا هم‌چون حوادث و رخدادهای بنیان‌کن در تاریخ اروپا سرآغازی برای پایان ارتجاع و استبداد باشد...
هیولای نقدینگی؛ چاپخانه‌دار اسکناس
نقدینگی در ایران روزانه بیش از ۱۰۰۰میلیارد تومان افزایش می‌یابد؛ و تورم قیمت کالاها و خدمات را چنان تکان می‌دهد که پیچیدن هیچ نسخه‌ای برای مداوای آن کارساز نیست. دیگر گفتاردرمانی ولی‌فقیه شامل «جهش تولید» و گذرا بودن افزایش قیمت دلار از سوی بانک مرکزی هم کسی را فریب نمی‌دهد. روزی نیست که طرح و نقشه جدیدی از سوی کارگزاران رژیم آخوندی برای ساکت کردن هیولای نقدینگی که خود ساخته‌اند، در رسانه‌ها منتشر نشود. اما دریغ از ذره‌یی تاثیر و تسکین.
دولت آخوند روحانی هر راه‌کاری را که به عقل ناقصش می‌رسید امتحان کرده است تا شاید این یک سال باقی مانده کاخ‌سفید کوچک پایین پای بیت خامنه‌ای را با روسیاهی ترک نکند. از فروش اوراق بدهی، سهام پاشی در بازار بورس قلابی و به ثمن بخس دادن اموال مردم که به امانت نزد دولت است و... تا همین امروز که اوراق ودیعه را از لابه‌لای دیگر نسخه‌های اطبای هم باندی درآورده است؛ اما چه سود؟
نسخه مسکن استیو هانکه برای بیمار محتضر
استیو هانکه، استاد اقتصاد دانشگاه جان هاپکینز آمریکا و یکی از متخصصان مطرح جهانی در حوزه هیأت‌های ارزی (نهادی که وظیفه حفظ برابری ارزش پول ملی در برابر دیگر ارزها را برعهده دارد) ارزیابی و پیش‌بینی‌هایش درباره اقتصاد خراب ونزوئلا و روسیه بدجوری درست از آب در آمد! هنگامی که غول تورم در ایران بیدار شده بود تحلیل‌های او در این رابطه رژیم آخوندی را نیز به وحشت انداخت. رژیم با شنیدن نرخ تورم ایران از زبان او، در ابتدا راه انکار را پیش گرفت؛ و حتی او را متهم به سیاسی‌کاری کرد اما اخیراً به‌نظر می‌رسد که گوشش به ارزیابیهای او باز شده است.
هانکه دو سال است که به تحلیل اوضاع اقتصادی ایران می‌پردازد اما به‌تازگی گفته است:
«دلیل اصلی عملکرد ضعیف ریال را می‌توان در قابل اتکا نبودن آن جستجو کرد. بنا بر این وقتی مردم احساس کنند که ممکن است شرایط به هر دلیلی بد شود، ترجیح می‌دهند تا ریال در اختیار خود را به دلار و طلا تبدیل کنند» (ایسنا. ۲۵ تیر۹۹).
مارپیچ مرگ اقتصاد ایران با تورم ۲۰۳درصدی
تجارت نیوز در ۸مرداد۱۳۹۷ نوشته بود:
«استیو هانکه ، اقتصاددان آمریکایی که پیش‌تر نرخ تورم ایران را بر اساس قیمت دلار، ۱۱۷درصد برآورد کرده بود، در یادداشتی که اخیراً در نشریه فوربس منتشر کرده با اشاره به نرخ تورم ۲۰۳درصدی به بررسی بحران ارز و راه‌کارهای پیش‌رو برای ایران پرداخته است. روز گذشته قیمت دلار با افزایش ۱۲.۵ درصدی از ۹هزار و ۸۰۰تومان به ۱۱هزار ۲۰۰تومان رسید. این میزان از سقوط آزاد ریال از سپتامبر ۲۰۱۲ تاکنون بی‌سابقه است.
سقوط ارزش ریال
هانکه معتقد است، نرخ ارز در بازار سیاه ایران می‌تواند به شکل دقیقی میزان تورم را در سراسر کشور اندازه‌گیری کند. بر اساس این داده‌ها، با سقوط ارزش ریال ایران در برابر دلار آمریکا، نرخ تورم سالانه ایران به ۲۰۳درصد رسیده است که با نرخ تورم رسمی ۱۰.۲ درصدی اختلاف بسیار زیادی دارد»
نرخ تورم سالانه در ایران
اگر چه این وضعیت زندگی بسیاری از ایرانی‌ها را تحت تاثیر قرار داده و تهدید بزرگی محسوب می‌شود، اما به عقیده هانکه درمان سریع برای این بیماری وجود دارد.
انتشار اوراق ودیعه با تأیید شورای فقهی بانک مرکزی
معاون اقتصادی بانک مرکزی می‌گوید این بانک در جهت مدیریت رشد نقدینگی و کنترل تورم در نظر دارد اوراق ودیعه با سررسید ۲ساله منتشر کند و ابعاد فقهی انتشار اوراق یاد شده نیز در شورای فقهی بانک مرکزی به تصویب رسیده و مجوز قانونی لازم اخذ شده است.
«اوراق ودیعه ابزاری برای اعمال سیاست انقباضی پولی معرفی شده که بر پایه عقد شرعی ودیعه طراحی می‌شود. صاحبان وجوه، منابع خود را جهت حفظ ارزش وجوه، نزد بانک مرکزی به ودیعه می‌گذارند. بانک مرکزی اجازه استفاده از آن را نخواهد داشت. در انتهای دوره، با توجه به میزان تورم، کاهش ارزش وجوه جبران شده و معادل قدرت خرید وجوه ابتدای دوره به صاحبان اوراق پرداخت خواهد شد» (تجارت. ۲۶تیر۹۹).
در همین رابطه غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیته فقهی (!) سازمان بورس گفت:
«ما درباره پول با پدیده متفاوتی روبه‌رو هستیم و فقها و مراجع تقلید باید متوجه تفاوت جایگاهه پول و سایر کالاها باشند، چون اگر دولت، بانک مرکزی و بانکها عامل کاهش ارزش پول باشند، این کار حرام است و موظفند این نقص را جبران کنند» (دنیای اقتصاد.۲۶تیر۹۹).
تاثیر این اوراق بر اقتصاد و نظام بانکی
اکنون پس از ارزیابی استیو هانکه یکی از معتبرترین تحلیلگران بین‌المللی و شورای فقهی بانک مرکزی رژیم آخوندی ببینیم این بحران و راه‌کارهای خلاصی از آن چه نتایجی دارد؟
وحید شقاقی عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در خصوص تاثیر این اوراق بر اقتصاد گفت:
«در سال گذشته میزان رشد نقدینگی بیش از ۲۷درصد و رشد اقتصادی طبق پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول حدود منفی ۹.۵ درصد اعلام شده بود. از آنجا که در اقتصاد گفته می‌شود نرخ تورم تفاوت رشد نقدینگی با رشد اقتصادی است... بنابراین، می‌توان گفت، اقتصاد ایران در سال جاری تنها با در نظر گرفتن همین دو متغیر با نرخ تورم ۳۷درصدی روبه‌رو خواهد بود. بنابراین مسئولان تصمیم گرفته‌اند از طریق سایر ابزارها از جمله همین انتشار اوراق ودیعه، نقدینگی را به گونه‌ای کنترل کنند» (اقتصادآنلاین.۲۶تیر۹۹).
البته همین عدد ۳۷درصدی نرخ تورم یا اعداد مشابه، نتیجهٔ یک محاسبهٔ معمول و منطقی با داده‌ها و اندازه‌های مشخص و روشن است. اما وقتی پای دولت و دست‌های نامریی نظام در افزایش نرخ دلار و دامن‌زدن به گرانی و ... به میان می‌آید نمی‌توان با روش‌های معمول به ارزیابی نشست. موضوع خیلی هم پیچیده نیست. حتی آخوند کودنی مانند علم‌الهدی هم متوجه می‌شود که هیچ منطقی در افزایش سرسام‌آور و ثانیه‌ای در قیمتها وجود ندارد.
«تورم و مشکلات اقتصادی و مسکن جای خود اما آنچه مردم ما را از نظر معیشت روزمره به تنگ آورده، این گرانی بی‌منطق هست» (آخوند علم‌الهدی در نمایش جمعه مشهد ـ۲۷تیر ۹۹).
بی‌فرجامی به بند کشیدن هیولا
بنابراین اگر دولت بخواهد سودی کمتر از نرخ تورم به صاحبان این اوراق بدهد کسی از آنها استقبال نخواهد کرد و اگر بخواهد مطابق نرخ تورم سود بپردازد که با سیاست‌های بین بانکی‌اش مبنی بر این‌که به سپرده‌گذاری بیشتر از ۲۰درصد سود ندهند مواجه خواهد شد؛ لذا در همین شروع کار یک علامت سؤال جدی بر این اوراق زده شده است که بعید است پاسخی برای آن وجود داشته باشد. در نتیجه اوراق ودیعه عملاً در شرایط کنونی اقتصاد کارآیی و کاربردی ندارد.
آری، نه بزرگترین و مشهورترین اقتصاددانان جهان و نه شورای فقهای مرتجع و دین‌فروش که در چاپخانهای ضرب پول و اسکناس نشسته‌اند، قادر نیستند مشکلی از این رژیم غارتگر و مستبد حل کنند و بلکه این ارتش گرسنگان و جوانان آگاه و غیور میهن‌اند که در نهایت بساط ضحاک را برهم خواهند زد.
