خریداران عمده چینی واردات نفت از ایران را قطع کرده‌اند و به گزارش منابع نفتی، خروج “آشکار” نفت از بنادر ایران متوقف شده است.
رویترز به نقل از منابع نفتی گزارش کرده است که شرکت پتروشیمی چین (سینوپک) و شرکت ملی نفت چین، دو شرکت دولتی که بزرگترین پالایشگاه‌های نفت این کشور را در مالکیت دارند در ماه جاری میلادی از خرید نفت از ایران خودداری کرده‌اند. چین بزرگترین واردکننده نفت ایران بوده و در شش ماه گذشته، با استفاده از معافیت از تحریم آمریکا، به واردات نفت از ایران ادامه داد اما این معافیت در اوایل ماه جاری منقضی شد و ایالات متحده آن را تمدید نکرده است.
براساس آمار اداره گمرک چین، واردات نفت از ایران در سه‌ماهه اول سال جاری تا قبل از لغو معافیت ٤٥٠ هزار بشکه در روز بوده است.
به گفته منابع نفتی، دلیل تصمیم دو شرکت بزرگ چینی در خودداری از خرید نفت ایران نگرانی از قرار گرفتن در معرض تحریم ثانویه ایالات متحده بوده است.
با اعلام تصمیم دولت آمریکا در خودداری از تمدید معافیت چین، دولت این کشور به شدت به این تصمیم اعتراض کرد اما به نظر می‌رسد که دست کم شرکت‌های بزرگ چینی حاضر به تخطی از تحریم‌های آمریکا نبوده‌اند.
همزمان، به گفته خبرگزاری بلومبرگ، گزارش سازمان‌های نظارت بر رفت و آمد کشتی‌ها حاکی از آن است که از حدود دو هفته پیش، هیچ نفتکشی به طور “آشکار” از بنادر ایران خارج نشده است. بر اساس این گزارش، انتقال “رسمی” نفت ایران به خارج از طریق دریا عملا متوقف شده است.
دلیل توقف صدور نفت احتمالا تصمیم چین، هند، کره جنوبی و ژاپن به خودداری از خرید نفت ایران از بیم واکنش تجاری ایالات متحده بوده است.
در عین حال، این احتمال منتفی نیست که کشتی‌های ایرانی به طور پنهانی و با خاموش کردن “سیگنال” ردیابی که به منظور امنیت خطوط کشتیرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد، توانسته باشند بدون جلب توجه نهادهای نظارت بر رفت و آمد دریایی مقادیری نفت را بار کرده و از خلیج فارس خارج شده باشند. مقصد این کشتی‌ها مشخص نیست اما در صورت عبور از برخی “گلوگاه‌های” ایمنی در مسیرهای دریایی، ممکن است رفت و آمد آنها مشخص شود.
I پایانه نفتی خارک – به گزارش منابع کشتیرانی هیچ کشتی نفتکش “آشکارا” بنادر ایران را ترک نکرده است
تا پیش از اعلام تصمیم آمریکا در خودداری از تمدید معافیت شماری از کشورها از تحریم نفتی ایران، چند کشتی حامل نفت این کشور عازم چین و هند، دو خریدار عمده نفت ایران بودند. به گفته بلومبرگ، با توجه به اینکه سفر دریایی از ایران به چین طولانی است، بخش عمده نفت عازم چین تا پیش از تحریم کامل نفتی به بنادر چین نرسیده و قاعدتا همچنان در انبارهای این کشتی است. در مورد هند، به خاطر مسافت کوتاه‌تر ممکن است بخشی از خرید نفتی از ایران به این بنادر رسیده باشد.
منابع نفتی گفته‌اند که در حال حاضر، چند کشتی حامل نفت ا یران در بنادر هند در انتظار مجوز تخلیه بار خود هستند.
برخی مقامات آمریکایی گفته‌اند که هدف این است که صادرات نفت ایران به صفر برسد اما کارشناسان نفتی دستیابی به این هدف را بعید می‌دانند. به گفته آنان، حتی با نظارت دقیق نیز این امکان وجود دارد که ایران با دادن تخفیف‌های قابل توجه و همچنین قبول مسئولیت نقل و انتقال نفت خود، بتواند مقادیری نفت به خریداران خارجی بفروشد. به خصوص شرکت‌های کوچکی که ارتباط تجاری چندانی با آمریکا ندارند ممکن است ریسک خرید این نفت را بپذیرند.
تا قبل از خروج ایالات متحده از برجام در ماه مه سال گذشته، صادرات نفت ایران به دو میلیون و پانصد تا دو میلیون و هفتصد بشکه در روز می‌رسید. با خروج آمریکا از برجام، خریداران که معمولا خواهان برخورداری از اطمینان از تداوم تحویل نفت هستند، واردات نفت ایران را کاهش دادند. با اینهمه، پس از اجرایی شدن تحریم نفتی و در چارچوب معافیت‌های اعطا شده توسط آمریکا به هشت کشور، ایران همچنان قادر به صادرات نفت بود که میزان آن به یک میلیون و یکصد تا دویست هزار بشکه در روز هم رسید.
بعضی کارشناسان نفتی معتقدند که با وجود تشدید تحریم نفتی، جمهوری اسلامی ممکن است بتواند “به شکل مخفیانه” به صدور نفت خام تا چهارصد یا پانصد هزار بشکه در روز ادامه دهد. البته این رقم به شرایط بازار نفت و همچنین شرایط و تسهیلات پیش بینی شده برای خریداران بستگی دارد.
در مورد شرایط امروز بازار، بهای نفت خام در بازار جهانی که پیشتر اندکی افزایش یافته بود، رو به کاهش گذاشته است. افزایش بهای نفت ناشی از انتشار گزارش هایی در مورد آلودگی نفت روسیه بود که از طریق خط لوله به اروپای شرقی صادر می‌شود. در مقابل، نگرانی در مورد ادامه مقابله تجاری آمریکا و چین و آثار آن بر رشد اقتصاد جهانی این افزایش را خنثی کرد.
