۱۴۰۰ اردیبهشت ۱۳, دوشنبه

رقابت نهادهای امنیتی ایران برای حفاظت از تاسیسات اتمی

 

پس از انفجار اخیر در تاسیسات اتمی نطنز و متهم کردن نهاد حفاظت از این تاسیسات به کوتاهی، برخی مقامات جمهوری اسلامی ایران خواستار واگذاری مسئولیت حفاظت سایت‌های هسته‌ای به نهاد «اطلاعات سپاه» شدند.

«باشگاه خبرنگاران جوان»، خبرگزاری نزدیک به نهاد اطلاعات سپاه، یکشنبه 12 اردیبهشت، از واگذاری سیستم حفاظتی سایت‌های هسته‌ای ایران به اطلاعات سپاه پاسداران خبر داده بود.

لازم به ذکر است در حال حاضر حفاظت این تاسیسات در اختیار «ستاد کل نیروهای مسلح ایران» است.

«باشگاه خبرنگاران جوان» نوشته بود: «با نظر ستاد کل نیروهای مسلح از این پس سپاه پاسداران درباره اقدامات حفاظتی سایت‌های هسته‌ای تصمیم‌گیری می‌کند، در حالی‌که پیش از این حفاظت سایت‌ها بر عهده سپاه نبوده است.»

با این حال روابط عمومی شورای‌ عالی امنیت ملی ایران بدون تایید یا تکذیب خبر در این زمینه گفت: «شورای‌ عالی امنیت ملی اگر لازم باشد تصمیمات اتخاذ شده خود را اطلاع‌‌ رسانی کند، از طریق سخنگو و منابع رسمی این شورا اقدام خواهد کرد.»

انفجار نطنز فرصتی برای تسویه حساب امنیتی

با این که نزاع، رقابت و افشاگری نهادهای اطلاعاتی ایران علیه یکدیگر از سابقه دیرینه‌ای برخوردار است اما پس از انفجار اخیر نطنز در 22 فروردین 1400، مقامات ‌‌و نهادهای نزدیک به سپاه پاسداران حملات و انتقادات گزنده‌ای به وزارت اطلاعات و نهادهای امنیتی ناظر بر تاسیسات اتمی را آغاز کردند.

محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت و فرمانده پیشین سپاه پاسداران، خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای را نشانه «آلودگی امنیتی» دانست و خواستار «پاکسازی امنیتی» شد.

وب‌سایت «مشرق‌نیوز»، از رسانه‌های نزدیک به سپاه نیز با انتقاد از سوابق عملکرد وزارت اطلاعات، ضمن آن که خواستار «خروج مدیریت بخش‌های هسته‌ای از زیر نظر دولت» شد، نوشت: «چرا حفاظت سازمان انرژی هسته‌ای این‌چنین بی‌مسوولیت عمل می‌کند که دقیقا از یک سوراخ دوبار گزیده می‌شویم؟»

نزاع برای تسلط بیشتر

البته باید اشاره کرد که چندین نهاد به طور همزمان از بخش‌های متفاوتی از تاسیسات اتمی ایران محافظت می‌کنند.

اما حفاظت فیزیکی داخل مجموعه و حراست و حفاظت اطلاعات سازمان انرژی اتمی ایران بر عهده «معاونت حفاظت و امنیت» این سازمان بوده که مانند تمام نهادهای حراستی زیر نظر وزارت اطلاعات ایران فعالیت می‌کند.

به همین دلیل خبر شناسایی عامل خرابکاری در حادثه اخیر نطنز را وزارت اطلاعات ایران اعلام کرد.

حادثه نطنز فرصتی برای اطلاعات سپاه فراهم آورد تا بتواند از حجم انتقادات نسبت به خود پس از ترور «محسن فخری‌زاده» بکاهد.

گفتنی است اطلاعات سپاه، مسئولیت حفاظت از شخصیت‌های مرتبط با برنامه اتمی ایران را برعهده دارد.

پس از ترور چند چهره هسته‌ای ایران در اوایل دهه نود شمسی، اعلام شد که سپاه مسئولیت «حفاظت از مقامات و دانشمندان هسته‌ای» را برعهده گرفته است. پس از آن مسئولیت «حفاظت و دفاع هوایی» از تاسیسات هسته‌ای نیز به نیروی هوافضای سپاه پاسداران واگذار شد.

اکنون به نظر می‌رسد سپاه پاسداران به دنبال مسئولیت «حفاظت فیزیکی» و «حفاظت اطلاعات برنامه و تاسیسات هسته‌ای» ایران است.

با این که اطلاعات سپاه در «حفاظت از اعضای» مرتبط با برنامه اتمی ایران ناکامی‌های عمده‌ای داشته اما دعوای قدرت بین سازمان‌های امنیتی - اطلاعاتی جمهوری اسلامی بر اساس «کارآیی و کارآمدی» سنجیده نمی‌شود. این دعوا بر اساس میزان نفوذ سازمان‌های مذکور در تصمیمات «نهادهای بالا دستی» بوده و نمایی از تلاش برای «تسلط و تصرف» آن سازمان‌هاست.