درحالی که ایران درگیر پیک چهارم کرونا است و آمار فوتیها به آستانه روزی 500 نفر رسیده است، کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در ایران از سودجویی در واردات واکسن کرونا و رسوایی «واکسن گیت» سخن گفته است.
جهانپور شامگاه یکشنبه 13 اردیبهشت، در «کلاب هاوس» با اشاره به اینکه برخی شرکتهای خصوصی به دنبال واردات واکسن کرونا به ایران با 12 برابر قیمت واقعی هستند، گفت: «نگران واکسن گیت در ایران هستیم و این بحث مرتبط با ظرفیت بخش خصوصی مطرح میشود. وقتی پروفورم (پروفرما یا پیشفاکتور) 50 دلاری واکسن آسترازنکا را یک شرکت ارائه میکند، آن هم به وسیله یک شرکت واسطه دیگر، مسئله مورد دار است، بسیاری از پروفورمها به دست ما میرسد که کار آن شرکت در حوزه واکسن نیست و مشخص نیست که رابطه آنها با شرکتهای واکسنساز چیست.»
سخنگوی سازمان غذا و دارو ایران با تاکید بر وجود «پورسانتهای نجومی» برای واردات واکسن به ایران، اظهار داشت: «ما رستوران میرویم و به ما میگویند دوستی داریم که میخواهد 40 میلیون واکسن «اسپوتنیک وی» بیاورد و وزارت بهداشت نمیگذارد. این تفاوت قیمت شاید در شیکترین حالت اسمش «پورسانت» باشد. منطق حکم میکند، واکسنی که ارزش آن امروز حدود 4 یا 5 دلار است، اگر تا 50 دلار فاکتور شده، مسئلهدار است.»
پیشتر محسن علیزاده، عضو مجلس ایران در رابطه با واردات واکسن کرونا هشدار داده و گفته بود: «برخی شرکتهای بخش خصوصی که برای واردات واکسن کرونا اعلام آمادگی کردهاند، قصد دارند با تهیه واکسن از واسطهها، واکسن را خریداری و وارد کشور کنند که این امر هزینه گزافی برای کشور در پی خواهد داشت.»
حیدر محمدی، مدیر کل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در ایران نیز دوشنبه 30فروردین، از دادن مجوز به «سه شرکت خصوصی» برای واردات واکسن کرونا با «ارز نیمایی» خبر داده بود.
پیش از این حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز در سخنانی که چراغ سبز برای واردات و فروش آزاد واکسن تلقی شد، گفته بود: «نمیتوان تا تابستان منتظر واکسن داخلی باشیم.»
واردات واکسن آمریکایی و بریتانیایی از مسیر غیر مستقیم
علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در ایران نیز یکشنبه 13 اردیبهشت، در «کلاب هاوس» از بلامانع بودن خرید واکسن آمریکایی و بریتانیایی و واردات آنها به ایران خبر داد.
رئیسی واردات غیر مستقیم واکسن آمریکایی و بریتانیایی را مجاز دانست و گفت: «ما روی برند واکسن بحثی نداریم و واکسن آکسفورد آسترازنکا هم به نوعی بریتانیایی است اما این واکسن را از کره جنوبی خریداری کردیم و اگر برند واکسنی آمریکایی باشد و در کشور دیگری خارج از آمریکا تولید شود ما اجازه خرید این واکسن را میدهیم.»
پیشتر خبرگزاری «تسنیم»، در 1 اردیبهشت امسال به نقل از محسن علیزاده، نماینده مجلس ایران، از فروش واکسن آمریکایی «فایزر» به قیمت 10 میلیون تومان در بازار سیاه تهران خبر داده بود.
این در حالی است که در دی ماه 99 علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی به دلیل «آزمایش واکسن بر ملتها» واردات واکسن از آمریکا و بریتانیا را ممنوع اعلام کرده بود.
خامنهای در سخنرانی نوروز 99 نیز مدعی شده بود که «بخشی از ویروس کرونا مخصوص ایران تولید شده است.»
به دنبال صحبتهای خامنهای، محمدحسین قوسیان مقدم سخنگوی هلال احمر ایران، واردات 150 هزار دوز واکسن «فایزر» که چند انجمن خیریه به دنبال آن بودند را منتفی اعلام کرد.