دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت با صدور یک فرمان اجرایی صنایع فولاد، آهن، آلومینیوم و مس ایران را تحت تحریم قرار داد.
پرزیدنت ترامپ در این فرمان، که کاخ سفید متن آن را منتشر کرده است، با استناد به قوانینی که چنین اختیاری را به او می‌دهد تاکید می‌کند که قطع کلیه مسیرهایی که ایران می‌تواند به سمت دسترسی به سلاح هسته‌ای و موشک‌های قاره‌پیمای بالیستیک طی کند، و همچنین مقابله با نفوذ بدخواهانه ایران در خاورمیانه، همچنان سیاست ایالات متحده است.
وی در ادامه می‌گوید که قطع درآمد حکومت ایران، از جمله درآمدهای ناشی از صادرات محصولات صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس، که ممکن است برای تامین مالی و پشتیبانی از تولید وتکثیر سلاح‌های کشتار جمعی، گروه‌ها و شبکه‌های تروریستی، کمپین‌های تهاجمی منطقه‌ای و گسترش نظامی استفاده شود، نیز همچنان سیاست آمریکا است.
در این بیانیه جزئیات دقیق موارد تحریمی در حوزه‌های یاد شده و تبعات قانونی نقض آنها ارائه شده است.
اندکی بعد وزیر خارجه آمریکا در توئیتر با بیان این که امروز نخستین سالگرد تصمیم تاریخی پرزیدنت ترامپ به خروج از توافق هسته‌ای ۱۳۹۴ و اتخاذ یک راهبرد جسورانه جدید در برابر ایران است، گفت که کارزار فشار حداکثری آمریکا بر جمهوری اسلامی به موفقیت تاریخی دست یافته است.
مایک پمپئو در ادامه این پیام‌های توئیتری خود به فرمان اجرایی امروز پرزیدنت ترامپ برای تحریم صنایع فلزی ایران به عنوان سومین حوزه بزرگ صادرات این کشور اشاره و تاکید کرد که «ما منابع رژیم که جهت تامین مالی ترور استفاده می‌شود را قطع خواهیم کرد.»
رئیس جمهوری ایالات متحده، که از ابتدا مخالف توافق هسته‌ای دولت باراک اوباما با جمهوری اسلامی بود، با این استدلال که جمهوری اسلامی با ادامه برنامه موشکی بالیستیک و رفتار بدخواهانه خود در منطقه روح توافق را نقض می‌کند، ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ از آن خارج شد و نه تنها تحریم‌هایی که با اجرای توافق لغو شده بودند را باز گرداند، بلکه تحریم های جدید را هم علیه رژیم ایران اعمال کرد.
اعمال این تحریم‌ها ساعاتی پس از آن صورت می‌گیرد که تیم موریسون، دستیار ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا و مدیر ارشد امور سلاح‌های کشتار دسته‌جمعی و دفاع بیولوژیکی، در یک کنفرانس گفته بود که کار واشینگتن با تحریم‌های ایران «تمام نشده است» و «خیلی زود» تحریم‌های بیشتری علیه ایران وضع می‌شود.
آقای ترامپ در فرمان خود با اشاره به خروج ایالات متحده از توافق به گفته او «وحشتناک» هسته‌ای با ایران در ۱۸ اردیبهشت پارسال، اظهار داشت که ایران ذیل توافق یاد شده این فضا را داشت که در شبکه‌های تروریستی درگیر شده یا حامی آنها باشد و نیروی موشکی خود را توسعه دهد.
رئیس‌جمهوری آمریکا افزوده که این توافق همچنین به ایران اجازه داده بود تا به منازعات منطقه‌ای دامن زده، به شکل ناعادلانه شهروندان ایالات متحده را دستگیر و بی‌رحمانه با مردم خودش رفتار کند.
وی با اشاره به تصمیمات یکسال گذشته ایالات متحده در ارتباط با ایران که در راستای «امنیت ملی آمریکا» صورت گرفته است، گفته که در نتیجه این اقدامات، رژیم ایران با مشکل تامین مالی کارزار اقدامات خشونت‌بار خود روبرو شده، اقتصاد آن رکود بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کند، درآمد حکومت کاهش یافته و نرخ تورم از کنترل خارج شده است.
واشینگتن در یکسال گذشته دو دور تحریم‌های، مالی، بانکی و نفتی علیه جمهوری اسلامی وضع کرده است. خروج از پیمان مودت در مهرماه پارسال، لغو معافیت خریداران نفت ایران، ایجاد محدودیت‌های جدید هسته‌ای و قرار دادن سپاه در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی» از دیگر اقداماتی است که دولت ترامپ در راستای کارزار «فشار حداکثری» علیه تهران به مرحله اجرا در آورده است.
فرمان اجرایی رئیس‌جمهوری آمریکا می‌افزاید «ما به شکل موفقیت‌آمیزی توانسته‌ایم کارزار فشار حداکثری بسیار قدرتمندی را که تاکنون شاهد آن بوده‌ایم پیش ببریم که تحریم‌های امروز آن را تقویت می‌کند».
در این فرمان با اشاره به قرار گرفتن سپاه در فهرست تروریستی آمریکا و لغو معافیت خریداران نفت ایران در یک ماه گذشته، آمده است که تحریم‌های امروز (چهارشنبه) درآمد ایران از محل صادرات فلزات صنعتی- ۱۰ درصد از صادرات آن- را هدف می‌گیرد و به سایر کشورها هشدار می‌دهد که دادن مجوز برای ورود فولاد و سایر فلزات صادراتی ایران به بنادرشان دیگر تحمل نمی‌شود.
رئیس‌جمهوری آمریکا در فرمان خود افزوده که واشینگتن پس از خروج از توافق اتمی با ایران، که قابل ترمیم نیست، ۱۲ شرط مطرح کرده است که می‌تواند مبنایی برای یک توافق جامع با ایران باشد.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، اواخر اردیبهشت پارسال ۱۲ شرط برای مذاکره با ایران به منظور رسیدن به یک توافق جدید مطرح کرد که شامل مواردی چون «توقف غنی‌سازی اورانیوم»، «توقف توسعه برنامه موشکی بالستیک ایران»، «آزادی همه شهروندان آمریکا و کشورهای دوست و متحد واشینگتن»، «خروج از سوریه» و «قطع حمایت از شبه‌نظامیان شیعه در عراق و حوثی‌ها در یمن» می‌شود.
آقای ترامپ در فراز پایانی فرمان اجرایی خود تصریح کرده است: «من چشم به راه روزی هستم که با رهبران ایران ملاقات کنم تا به یک توافق برسیم و -خیلی مهمتر- گام‌هایی برداریم تا به ایران آینده‌ای بدهیم که شایسته آن است».
تحریم‌های جدید آمریکا در روزی اعلام شد که ایران خبر داد پاره‌ای از تعهدات خود ذیل برجام را متوقف می‌کند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه در این زمینه گفت: «از امروز فروش آب سنگین و اورانیوم غنی‌شده را متوقف می‌کنیم؛ این‌اعلام ما برای ۶۰ روز است؛ اگر پنج کشور پای میز مذاکره آمدند و به منافع‌مان رسیدیم و مخصوصا نفت و بانک دست یافتیم به نقطه اول باز می‌گردیم».
این تصمیم واکنش سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا که در برجام باقی مانده‌اند را برانگیخت و آنها از اقدام ایران عمیقا ابراز نگرانی کردند.
آمار صادرات فولاد و محصولات معدنی ایران
به گزارش سازمان توسعه و تجارت ایران، میزان صادرات آهن و آلیاژهای آن (چدن و فولاد) طی سال گذشته خورشیدی به حدود ۳.۹ میلیارد دلار و صادرات مس و محصولات مسی به حدود ۷۰۰ میلیون دلار بالغ شد. ایران همچنین بیش از ۸۴۰ میلیون دلار صادرات سنگ آهن داشته است.
کل اقلام یاد شده سهمی ۱۴ درصدی در کل صادرات غیرنفتی کشور دارد، اما درآمد دولت از فروش داخلی و خارجی این محصولات در مجموع چشمگیر است.
به گزارش سایت وزارت صنعت، تولید مس ایران در سال گذشته تقریبا ۱۴۳ میلیون تن و تولید سنگ آهن ایران بیش از ۳۵ میلیون تن بوده است.
تولید و صادرات آلومینیوم ایران چندان چشمگیر نیست.
نکته مهم در بخش فولاد در این نکته است که ایران تولید فولاد را پارسال نسبت به سال ۹۶ حدود ۱۸ درصد افزایش داد و به ۲۵ میلیون تن رساند. ایران برنامه‌های وسیعی برای افزایش تولید و صادرات فولاد داشت.
