شورای امنیت ملل متحد - عکس از آرشیو
نماینده جایگزین در امور ویژه سیاسی نماینده آمریکا در شورای امنیت روز پنجشنبه ۱۵تیرماه در سخنان خود درباره فعالیتهای موشکی رژیم ایران و تهدید ادامهدار صلح و ثبات منطقهیی و بینالمللی گفت:ایالات متحده بهشدت نگران استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه شهرهای اوکراین و زیرساختهای غیرنظامی در جنگ بیدلیل خود علیه اوکراین است. هم ایران و هم روسیه با مشارکت در این نقل و انتقالات بدون دریافت مجوز قبلی از شورای امنیت سازمان ملل، تعهدات خود را طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد نقض کردهاند.
همین آخر هفته گذشته، گزارشهای عمومی نشان میدهد که روسیه از هشت پهپاد شاهد-۱۳۶ ساخت ایران برای ایجاد وحشت در کییف استفاده کرده است. نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد که این پهپادها را منهدم کرده است، اما سه ساختمان بر اثر آوار آسیب دیده و یک مرد نیز زخمی شده است. این حادثه، همراه با چندین مورد دیگر، باید مورد بررسی قرار گیرد، زیرا بهوضوح نقض قطعنامه ۲۲۳۱ ضمیمه B، بند ۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد محسوب میشود.
ما از سازمان ملل میخواهیم که به این نقضها رسیدگی کند و مطابق با دستور قطعنامه ۲۲۳۱، گزارشی از اجرای مفاد این قطعنامه ارائه دهد. بهطور خاص، دبیرخانه سازمان ملل متحد باید بدون تأخیر بیشتر، تیمی از بازرسان را برای بررسی بقایای این سلاحهای مورد استفاده روسیه علیه اوکراین به کییف بفرستد. علاوه بر این، دبیرخانه سازمان ملل متحد باید بدون تأخیر بیشتر، تیمی از بازرسان را برای بررسی مواد بازیابی شده توسط بریتانیا بفرستد.
دستور مشخص است و نیازی به چیزی کمتر ندارد. قطعنامههای شورای امنیت اختیاری نیستند و باید مورد تأیید قرار گیرند. بر کسی پوشیده نیست که توسعه و تکثیر پهپاد رژیم ایران یک تهدید جهانی است. به همین دلیل نقل و انتقال این اقلام طبق ۲۲۳۱ ممنوع شد.
با این حال، دستیابی روسیه به صدها پهپاد ایرانی و اکنون تولید این پهپادها در قلمرو خود، معادله را به طرز چشمگیری تغییر میدهد. این نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ است. ما نباید از محکوم کردن این رفتار بیثبات کننده و خطرناک خجالت بکشیم.
ما شاهد شواهدی ارائه شده به این شورا و به دبیرکل بودهایم که بهطور گسترده اجزای پهپادهای ایرانی را که در میدان نبرد در اوکراین کشف شده است، توضیح میدهد. با وجود اثبات بیاعتنایی کامل ایران به تعهداتش بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱، تهران همچنان نقش خود را در خسارات ناشی از تسلیحات خود در اوکراین انکار میکند. این تکذیبها در مواجهه با چنین شواهد تصویری روشنی، نشان میدهد که حتی رهبران ایران نیز از استفاده وحشیانه روسیه از این سلاحها علیه اهداف غیرنظامی احساس راحتی نمیکنند.
همچنین تلاشهای روسیه برای دست کم جلوه دادن اطلاعات در دسترس و تأیید شده که استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی را در جنگ علیه اوکراین تأیید میکند، بسیار نگرانکننده است. مسکو حتی تا آنجا پیش میرود که شواهد ارائه شده توسط لندن و کییف به این شورا را نادرست توصیف میکند و درخواستهای اعضای شورا برای بررسی اجزای ضبط شده توسط دبیرکل را رد کرده است، که تحت دستور گزارش دهی وی وجود دارد.
در واقع، اگر محققان متخصص این اجزا را بررسی کنند، ایالات متحده معتقد است که به نظر میرسد که آنها دارای ویژگیهای طراحی و نشانه گذاری مشابه اجزایی هستند که قبلاً از بقایای موشکهای بالستیک پرتاب شده توسط حوثیها به سمت عربستان سعودی و... امارات متحده عربی مشاهده شده است.
این شورا باید با توجه به پیامدهای نه تنها برای صلح و امنیت در خاورمیانه، بلکه در اوکراین و سایر نقاط جهان، به هر گونه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ رسیدگی کند. به این ترتیب، ما درخواستهای قبلی خود را از دبیرکل تکرار میکنیم تا شورا را در مورد ارزیابی خود از پهپادهای ساخت ایران که در اوکراین در ۳۰روز آینده بازیابی شدهاند، بهروزرسانی کند.
معاون دبیرکل، دی کارلو DiCarlo، نباید اولویت بالاتری برای دبیرخانه وجود داشته باشد. عدم اقدام تنها منجر به حملات بیشتر به زیرساختهای غیرنظامی در اوکراین و احتمال از دست دادن جان غیرنظامیان خواهد شد. این مسئولیت ما در این شورا است که هر کاری که میتوانیم برای جلوگیری از این نتایج انجام دهیم، حتی اگر بهمعنای مقابله با یکی از اعضای خود بهدلیل نقض آنها باشد.
علاوه بر این، رسانههای دولتی ایران در ماه می از آزمایش یک موشک بالستیک میانبرد خبر دادند. این پرتاب با بند ۳ مغایرت داشت که از ایران میخواهد هیچگونه فعالیتی در مورد موشکهای بالستیک طراحیشده برای حمل سلاح هستهیی، از جمله پرتابهایی با استفاده از چنین فناوری موشکهای بالستیک، انجام ندهد. ادامه توسعه و تکثیر اینگونه موشکها از سوی ایران تهدیدی جدی برای امنیت منطقهیی و بینالمللی است و شورا باید به این اقدامات با جدیتی که شایسته آن است نگاه کند.
به اضافه اینکه، ایران به توسعه برنامه اتمی خود و افزایش تنش ادامه داده است. ایران میبایست اقداماتی اتخاذ کند که ایجاد خاطرجمعی بینالمللی کرده و تنشها را کاهش میدهد، نه اینکه به ترویج اتمی خود که ریسک قابل توجهی برای اشاعه اتمی دارد ادامه دهد.
در عینحال، اعضا میبایست اقدامات مرتبط در ضمیمه B مرتبط با قطعنامه ۲۲۳۱ را بهطور کامل اجرا کنند. ایران آشکارا به فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیک طراحی شده برای داشتن قابلیت حمل سلاحهای اتمی در نقض پاراگراف ۳ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ ادامه میدهد.
شورای امنیت میبایست در محکوم نمودن این فعالیت واضح و متحد باشد. وقتی ایران مکرراً با شورای امنیت بدون هیچ عواقبی سرپیچی میکند، اعتبار پایهیی خود شورا را نادیده میگیرد.