چهار سال بعد از خروج شرکت “سیانپیسی” چین از فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی، شرکت “ساینوپک” چین نیز رسما از ادامه توسعه پروژه میدان نفتی یادآوران ایران منصرف شد.
رسانهها خروج شرکت ساینوپک از توسعه میدان یادآوران را تایید کردند. محمدرضا نادری، مجری طرح توسعه میدان نفتی یادآوران به “تجارتنیوز” گفت: «با توجه به اوجگیری شدید قیمت ارز در بازار نباید نقشآفرینی چین در نوسانات بازار ایران را نادیده گرفت».
اتهام عجیب او علیه شرکت چینی در حالی است که این شرکت طی تقریبا دو دهه گذشته تمام تلاش خود را برای توسعه میدان یادآوران کرد و اصولا این شرکت هیچ ربطی به بازار ارز ایران ندارد.
چین از سال ۲۰۰۵ تاکنون، ۴.۷ میلیارد دلار در ایران سرمایهگذاری مستقیم کرده که ۲ میلیارد دلار آن مربوط به سرمایهگذاری ساینوپک در پروژه یادآوران بود که سال ۲۰۰۷ امضا شد.
این شرکت فاز اول توسعه میدان یادآوران را تکمیل کرد و تولید این میدان را به بالای ۱۰۰ هزار بشکه در روز رساند، اما به خاطر تحریمها، از ادامه کار باز ماند و طبق توافق، بجای پول نقد در ازای سرمایهگذاری خود، روزانه ۷۰ هزار بشکه از تولید نفت این میدان را طی سالهای گذشته دریافت کرده است؛ موضوعی که نشان میدهد هیچ ارتباط ارزی میان این شرکت و ایران نیست.
این شرکت به رغم تحریمهای غرب، سال ۲۰۱۷ دوباره در پروژههای عمرانی مربوط به نفت ایران به ارزش یک میلیارد دلار وارد شد و این بار نه به عنوان سرمایهگذار، بلکه به عنوان پیمانکار تلاش کرد تا در پروژههای نفتی ایران ایفای نقش کند.
اکنون این شرکت از ادامه توسعه فاز دوم میدان یادآوران به کلی ناامید شده و عطای آن را به لقایش بخشیده است.
این در حالی است که در جریان سفر اخیر ابراهیم رئیسی به چین، رسانههای ایران از امضای ۲۰ تفاهمنامه و سند همکاری خبر داده و ادامه توسعه میادین نفتی توسط شرکتهای چینی را از “مهمترین دستاوردهای” سفر رئیسی اعلام کرده بودند.
اکنون احمد صرامی، رئیس کمیسیون بازرگانان اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، به تجارتنیوز گفته است: «سفر ابراهیم رئیسی به چین صرفا جنبه سیاسی داشت و نباید روی ابعاد اقتصادی آن تمرکز کرد. ساینوپک نیز به عنوان یک شرکت سرمایهگذاری توجهی به مواضع سیاسی چین ندارد و منافع خود را در نظر میگیرد».
چین نه نیازی به ایران دارد و نه منافع خود را فدای ایران میکند.
آمارهای سازمان “ردیابی سرمایهگذاری جهانی چین” نشان میدهد که این کشور از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ که تحریمهای آمریکا علیه ایران به اجرا گذاشته شده، در پروژههایی به ارزش ۶۱۸ میلیون دلار در ایران سرمایهگذاری کرده که عمدتا عمرانی بوده است.
این در حالی است که چین طی این دوره چهار ساله یاد شده ۲۲.۵ میلیارد دلار در عربستان، ۱۳ میلیارد دلار در عراق، ۴.۶ میلیارد دلار در کویت، ۱.۸ میلیارد دلار در قطر، ۱۹.۳ میلیارد دلار در امارات و ۲.۵ میلیارد دلار در عمان سرمایهگذاری کرده و حتی سرمایهگذاری چین در بحرین بیش از دو برابر ایران بوده است.
در مجموع ورود سرمایههای چینی در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ تقریبا ۷۲ برابر ایران بوده است و هرگز چین این سرمایهگذاریها را در معرض ریسک همکاری با ایران قرار نمیدهد.
به نظر میرسد حتی چین به رغم ادعای همکاری استراتژیک با ایران منافع اقتصادی خود را به خطر نمیاندازد. این اصلی است که تمام کشورها در امور بینالملل به آن پایبند هستند. بنابراین دولتمردان نیز باید در راستای اجرای همین سیاست عمل کنند و با تمرکز بر همکاری استراتژیک با کشورهایی نظیر چین و تمرکز بر بازارهای شرق از منافع داخلی غافل نشوند.