سخن روز
دوشنبه ۱۷ آذر۹۹، تروئیکای اروپایی طی بیانیهٔ مشترکی به مصوبه مجلس ارتجاع با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته جهت غنی‌سازی اورانیوم، واکنش نشان داد.
فرانسه، انگلستان و آلمان در این بیانیه به رژیم آخوندی هشدار دادند: اگر می‌خواهید امکان گفتگو و مذاکره فراهم باشد، «نباید دست به این اقدامات بزنید». آنها مصوبهٔ مجلس ارتجاع را «بدون سازگاری با برجام و تعهدات هسته‌یی رژیم ایران» عنوان کردند.
تروئیکای اروپایی هم‌چنین کارگزاری ۳ زنجیره سانترفیوژ آی.آر.۲. ام در سایت نطنز توسط رژیم را «بسیار باعث نگرانی» عنوان کردند.
علت تنش
روز ۱۱ آذر۹۹ مجلس ارتجاع طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» را با ۲۵۱رأی مثبت تصویب کرد. تنها ۲۴ساعت بعد شورای نگهبان مصوبه مجلس را تأیید نهایی کرد و پاسدار قالیباف نیز این طرح را جهت اجرا به آخوند روحانی ابلاغ نمود.
بر اساس این طرح دو ماه پس از «لازم‌الاجرا شدن آن»، در صورتی که طرفهای برجامی رژیم به تعهدات خود جهت رفع تحریم‌ها عمل نکنند، دولت موظف است اجرای پروتکل الحاقی را متوقف و اجازهٔ بازرسی از سایتهای نظام توسط بازرسان آژانس را لغو کند. نصب سانتریفوژهای ممنوعه در برجام نیز از مفاد دیگر این طرح است. همان زمان رسانه‌های جهان دربارهٔ این اقدام نظام گفتند: «رژیم ایران جهت زیر فشار بردن بایدن، قصد دارد سانتریفیوژهای پیشرفته را در سایت هسته‌یی نطنز راه‌اندازی کند» (رویترز ۱۲ آذر۹۹) .
کارشناسان حکومتی هم به خطرناک بودن این اقدام اشاره کردند و گفتند این اقدام «نوعی خرابکاری در آستانهٔ ریاست‌جمهوری بایدن است» (فریدون مجلسی-دیپلمات پیشین رژیم-۱۱ آذر) و تأکید کردند «با دست خودمان به اسراییل و عربستان و پمپئو کمک کردیم؛ و وضعیتی که دارد ایجاد می‌شود دست دولت و نظام را می‌بندند که شرایط موجود (تحریم و...) را تغییر دهد» (ساداتیان-دیپلمات پیشین نظام-۱۱ آذر).
مانور بزرگ نظام آخوندی
روشن است پیش از هر کس، خود خامنه‌ای و دیگر سران نظام به پیامدهای خطرناک این اقدام آگاه هستند. اما از آنجا که نظام با بحران خفگی اقتصادی و خطر بسیار جدی فوران خشم اجتماعی روبه‌رو است، دست به یک مانور بزرگ زد. مانوری که پایه آن بر این فرض بنا شده که «دولت می‌پندارد که بایدن به برجام باز خواهد گشت» (بخشی، اقتصاددان حکومتی-۱۶ آذر).
از طرفی آنها خوب می‌دانند که بازگشت احتمالی آمریکا به برجام نیز، به گفتهٴ بایدن «بسیار سخت است» و هم‌چنین متضمن گفتگوهای بسیار زیاد. از این رو خامنه‌ای حساب می‌کند «مجلس با این طرح به کمک دولت آمده تا قدرت نظام برای انجام مذاکرات را افزایش دهد» (فریدون عباسی- رئیس کمیسیون انرژی مجلس ارتجاع-۱۷ آذر)؛ اما این را هم خوب می‌داند این مانور می‌تواند مسیر دیگری هم طی کند. مسیری که «از حالا فاتحهٔ مذاکرات احتمالی با بایدن را خوانده و با چنین طرح‌هایی اساساً امکان مذاکره را از بین می‌رود» (آخوند انصاری‌راد-۱۵ آذر)، و حتی «با تصویب این طرح مجلس، به دورانی بر می‌گردیم که ۶ قطعنامهٔ سازمان ملل علیه ما تصویب شد و این وضعیت می‌تواند حتی ما را ذیل فصل هفتم ملل متحد برده و اقدام نظامی علیه نظام را مشروع کند» (ساداتیان-دیپلمات پیشین رژیم-آذر۹۹).
اما بن‌بست واقعی است و خامنه‌ای در این مانور خطرناک، با این امید وارد این مسیر شد که بتواند در مذاکرات احتمالی بعدی، امتیازهای زیادی ندهد یا دست‌کم میزان آن را کاهش دهد.
نخستین نمودهای مانور خطرناک
اما تنها ۲۴ساعت از تصویب نهایی طرح مجلس گذشته بود که جو بایدن در مصاحبه با سی.ان.ان، ضمن این‌که مذاکره با رژیم را «بسیار سخت» عنوان کرد، بر مطرح شدن مسالهٔ موشکی علاوه بر گسترده‌تر و طولانی‌تر کردن محدودیت‌های هسته‌یی آخوندها تأکید کرد.
یک روز بعد، وزیر خارجهٔ آلمان پس از این‌که تأکید کرد بعد از مشورت با فرانسه و انگلستان صحبت می‌کند، گفت دیگر بازگشت به برجام گذشته کافی نیست و «انتظارات ما از رژیم ایران روشن است: نباید سلاح هسته‌یی داشته باشد؛ برنامهٔ موشکی‌اش که منطقه را تهدید می‌کند، باید برچیده شود؛ در منطقه هم باید تغییر رفتار بدهد» (هایکو ماس-۱۴ آذر).
آنگاه تروئیکای اروپایی نیز در بیانیه‌یی مشترک به رژیم هشدار دادند: «اگر می‌خواهید امکان گفتگو و مذاکره فراهم باشد، «نباید دست به این اقدامات بزنید» (۱۷ آذر).
بدین‌ترتیب روشن شد مانور نظام تا این نقطه نه‌تنها طرفهای مقابل را عقب‌ننشانده، بلکه وضعیت را برای نظام بسا خطرناکتر کرده، آن‌چنان که بهشتی‌پور کارشناس حکومتی می‌گوید با طرح مجلس «به سمت اجماع غیر مقدس جهانی علیه نظام پیش می‌رویم» و با این اقدامات شمشیر تحریم را تیزتر می‌کنیم و باعث می‌شویم «جو بایدن (برای نظام) خطرناکتر از ترامپ» بشود (۱۳ آذر). و به‌نوشته کیهان خامنه‌ای معلوم شد «لغو تحریم‌ها علیه نظام در برنامهٔ آمریکا و تروئیکای اروپایی هیچ جایگاهی ندارد و صرفاً وعدهٔ نسیه برای ستاندن اقدامات نقد است». (۱۷آذر).
آری، این‌که خامنه‌ای و نظامش مجبور می‌شوند دست به مانورهای خطرناکی بزنند که می‌تواند تبدیل به خودزنی شود، ناشی از به‌انتها رسیدن ذخایر استراتژیک نظام و بن‌بست مرگباری است که تمامیت رژیم در آن گرفتار است.
