سخن روز
صبح ۱۶ آذر۹۹ آخوند روحانی در جلسهٔ اقتصادی دولت گفت: «لایحهٔ بودجهٔ۱۴۰۰ با نگاه واقع‌بینانه تنظیم شده است». این حرف روحانی در پاسخ به حملهٔ پاسدار قالیباف، رئیس مجلس ارتجاع بود که گفت: لایحهٔ بودجهٔ۱۴۰۰ «تکیه بر باد است».
از سوی دیگر درست همان زمان که آخوند روحانی از «واقع‌بینانه» بودن لایحهٔ بودجهٔ ۱۴۰۰ سخن می‌گفت، کارشناسان حکومتی و رسانه‌های نظام حرفهای دیگری می‌زدند.
دهنوی، عضو هیأت رئیسهٔ مجلس ارتجاع گفت: «خدا کند روحانی از خواب رویایی بیدار شود. فروش ۲میلیون بشکه در روز یعنی دولت، سال بعد را بدون تحریم فرض کرده است. امری غیرواقع‌بینانه!» (۱۶ آذر).
کیهان خامنه‌ای نوشت: «لایحهٔ بودجهٔ ۱۴۰۰ آکنده از درآمدهای موهوم و غیرواقعی است. کسری بودجهٔ بزرگی در سال آینده خواهیم داشت» (۱۶ آذر).
سبزعلیپور، اقتصاددان حکومتی هم گفت: «یک آدم نه‌چندان با سواد هم می‌تواند بفهمد (تحقق درآمد) بودجهٔ۱۴۰۰ چیزی در حد معجزه است و عواقب تورمی بسیار زیادی دارد!» (۱۶ آذر).
پاسدار فدوی، جانشین سرکردهٔ سپاه پاسداران هم گفت: «خمینی از ابتدای انقلاب گفته بود نباید خام‌فروشی نفت داشته باشیم؛ حالا یک نگاه به لایحهٔ بودجهٔ ۱۴۰۰ بکنید که چند درصد آن بر خام فروشی نفت قرار گرفته؟» (۱۶ آذر).
موضوع چیست؟
لایحهٔ بودجهٔ۱۴۰۰ نیز تبدیل به یک کشاکش جدید میان باندهای متخاصم نظام شده است. قالیباف و سایر مهره‌ها و رسانه‌های باند خامنه‌ای استدلال می‌کنند: «در لایحهٔ بودجه، دولت به درآمدهای موهومی متوسل شده که عجیب‌ترین آنها فروش روزانه ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه نفت در روز است. در حالی که فروش کنونی نفت یک‌سوم این رقم هم نیست» (کیهان-۱۶ آذر)؛ و سؤال می‌کنند: «چه شده که دولت به این نتیجه رسیده که سال آینده فروش نفت در حد صفر ما، به یکباره بیش از دو میلیون بشکه در روز می‌رسد؟» (سبزعلیپور-اقتصاددان حکومتی-۱۶ آذر).
روحانی روی چه چیز حساب کرده؟
بیش از هر کس خامنه‌ای و روحانی می‌دانند که لحاظ کردن فروش روزانه دو میلیون و ۳۰۰هزار بشکه نفت یک رویا و سرابی بیش نیست. اما آنها در شرایط خفگی نظام که کارد به‌استخوان رسانده، روی یک پندار و احتمال حساب می‌کنند. همان که روحانی گفت: «با عملی شدن برجام توانستیم فروش نفت را به دو میلیون بشکه در روز برسانیم. امروز هم این آمادگی برای افزایش تولید نفت وجود دارد» (۱۶ آذر۹۹).
بنابراین روشن می‌شود تکیهٔ روحانی به مذاکرات احتمالی با دولت بعدی آمریکا و رویای تحقق برجامی مانند سال۹۵ است و تأکید هم می‌کند این موضوع «همسو با رهنمودهای» خامنه‌ای است.
پاسخ این رویای روحانی را مهره‌ها، کارشناسان و رسانه‌های نظام، بی‌درنگ دادند. بخشی، اقتصاددان حکومتی گفت: «روحانی می‌پندارد که بایدن به برجام باز خواهد گشت و بر همین اساس پیش‌بینی کرده‌اند که فروش روزانه بیش از دو میلیون بشکه نفت در بودجه سال آینده محقق خواهد شد، اما به‌دلیل موانعی که در داخل، منطقه و آمریکا وجود دارد نخواهند گذاشت بایدن به برجام بازگردد، تحقق لایحه بودجه ۱۴۰۰ ناشدنی است» (۱۶ آذر).
روزنامهٔ آفتاب یزد که همسو با باند روحانی است هم نوشت: «بودجه دولت در سال آینده با نگاه خوش‌بینانه پس از پیروزی بایدن (و با فرض احیای برجام) جمع‌بندی شده است. در حالی که مصوبه اخیر مجلس شانس احیای برجام را بسیار کاهش داده است» (۱۶ آذر).
با این حال روحانی می‌گوید: «این بودجه حاوی پیام‌های روشن و متعدد و بیانگر وضعیت اقتصادی در سال آینده است» (۱۶ آذر).
پیام چیست؟
«پیام‌های روشن» را باز هم مهره‌ها و رسانه‌های نظام معنی کرده‌اند.
مهدی موحدی، کارشناس حکومتی می‌گوید: «این لایحه کاملاً سیاسی بسته شده است؛ زیرا اگر نمایندگان مجلس این لایحه را تصویب کنند، گام بسیار مؤثری را در جهت مذاکره با طرف‌های آمریکایی برمی‌دارند؛ چرا که با توجه به لایحه، از قبل تعهد داده‌اند که ما نیاز به درآمد نفت داریم» (۱۶ آذر). آنگاه نتیجه می‌گیرد: «در آمد نفت هم منوط به لغو تحریم‌هاست و لغو تحریم‌ها هم منوط به مذاکره با آمریکا». روزنامهٔ آفتاب یزد هم می‌نویسد: «لایحهٔ ۱۴۰۰ وابسته به تحقق شرایط مذاکره است» (۱۶ آذر).اما تحقق مذاکره برای نظام یعنی چه؟
کیهان خامنه‌ای پاسخ را داده است: «هدف آمریکا و اروپا در پروژهٔ برجام در مرحله اول تعطیلی صنعت هسته‌یی نظام و در مراحل بعدی تعطیلی صنعت موشکی و قدرت منطقه‌یی نظام است. کما این‌که لغو تحریم‌ها علیه نظام هم در برنامهٔ آنها هیچ جایگاهی ندارد و صرفاً وعدهٔ نسیه برای ستاندن اقدامات نقد است» (کیهان-۱۷ آذر۹۹).
بنا بر این پر واضح است که ادعای روحانی دربارهٔ «واقع‌بینانه بودن» لایحهٔ۱۴۰۰ بر دو رویا و پندار واهی بنا شده است:
یکم: فروش روزانه ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه نفت
دوم: بازگشت آمریکا به برجام قبلی
بی‌جهت نیست که جلیلی، عضو شورای عالی امنیت نظام هم فرجام همان برجام را به رخ روحانی می‌کشد که: «سال۹۲ (دولت) گفت نفت دارد صفر می‌شود و خزانه خالی است. بعد گفتند توافق شود و برجام شکل گرفت. در نهایت هم وضعی پیش آمد که الآن می‌بینید! داشتیم به پشت خیمهٔ دشمن می‌رسیدیم اما (با مذاکره) ورق را علیه ما برگرداندند!» (پاسدار جلیلی-۱۶ آذر). و پاسدار فدوی، جانشین سرکردهٔ سپاه هم با اشاره به‌وضعیت بحرانی و بن‌بست نظام، با اشاره به پیامدهای مذاکره می‌گوید: «علت این‌که امروز در امور اقتصادی گرفتار هستیم این است که بر اساس قواعدی عمل کردیم که دشمنان ما تعیین کرده‌اند» (۱۶ آذر).
