جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی
در حالی که یک نظرسنجی حاکی از حمایت ۷۶ درصد مردم کانادا از اعمال تحریم علیه ایران به‌خاطر ساقط کردن پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین است، دولت کانادا روز چهارشنبه، ۱۶ بهمن‌ماه، از ایران خواست هر چه سریع‌تر جعبه سیاه هواپیما را برای بازخوانی اطلاعات به خارج ارسال کند.
وزارت خارجه کانادا روز چهارشنبه در بیانیه‌ای گفت که فرانسوا -فیلیپ شامپانی، وزیر خارجه این کشور، در تماسی با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود، گفته است جمهوری اسلامی باید برای بازخوانی سریع و تحلیل اطلاعات جعبه سیاه هواپیمای ساقط شده اقدام کند.
به گفته وی، بهترین گزینه، ارسال جعبه سیاه به فرانسه است.
در جریان سقوط هواپیمای اوکراینی که در پی شلیک پدافند سپاه پاسداران اتفا افتاد در تاریخ ۱۸ دی‌ماه امسال ۵۷ شهروند کانادایی که عمدتا تابعیت ایران را نیز داشتند، کشته شدند. شمار کل قربانیان ۱۷۶ نفر بود.
ایران بعد از سه روز پنهانکاری، نهایتا تحت فشارها و اطلاعاتی که سیستم‌های ماهواره‌های خارجی از هدف قرار گرفتن هواپیما ارائه دادند، پذیرفت که علت سقوط هواپیما شلیک اشتباهی سامانه دفاع هوایی سپاه پاسداران بوده است.
در همین حال ایران تاکنون مواضع ضد و نقیضی در رابطه با تحویل جعبه سیاه هواپیما داشته است.
گاه‌شمار اظهارات مقام‌های ایران درباره جعبه‌های سیاه
بامداد چهارشنبه ۱۸ دی
سقوط هواپیما
ظهر چهارشنبه ۱۸ دی
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری: جعبه سیاه را به کشور سازنده آن [شرکت آمریکایی بوئینگ] ارائه نخواهیم داد و فعلاً معلوم نیست به کدام کشور می‌رود.
شامگاه چهارشنبه ۱۸ دی
وب‌سایت سازمان هواپیمایی کشوری به نقل از علی عابدزاده، رئیس این سازمان: موضوع عدم ارسال جعبه‌های سیاه به خارج از کشور «برداشت اشتباه خبرنگار» بوده است.
یک‌شنبه ۲۲ دی
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری: مقصد نخست اوکراین است اما اگر به نتیجه برسیم این کشور نمی‌تواند، مقصد نهایی ما فرانسه است.
سه‌شنبه ۲۴ دی
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه: دیشب قرار بود جعبه سیاه هواپیمای سقوط کرده به فرانسه فرستاده شود که آنجا بازخوانی شود.
شنبه ۲۸ دی
رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، با اشاره به این که همه بررسی‌ها بر اساس مقررات ایکائو انجام خواهد شد، درباره مقصد نهایی جعبه سیاه پاسخی نداد.
شنبه ۲۸ دی
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری: به درخواست مقامات اوکراینی جعبه‌ها به کی‌یف منتقل خواهد شد؛ اگر بازخوانی موفقیت‌آمیز نباشد جعبه سیاه به کشور فرانسه انتقال داده می‌شود.
یک‌شنبه ۲۹ دی
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری: جعبه سیاه «در دست ایران است و فعلا هیچ برنامه‌ای برای ارسال آن نداریم».
چهارشنبه ۲ بهمن
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی: جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی در ايران بازخوانی می‌شود. دیگران نماینده می‌فرستند و شرکت بوئینگ نیز ان‌تی‌اس‌بی، هیئت ملی ایمنی حمل و نقل آمریکا، را برای معرفی نماینده پیشنهاد داده است.
در روزهای ابتدایی که با پنهانکاری توام بود، مقامات ایران اعلام کردند که جعبه سیاه باید در خود ایران بازخوانی شود، اما بعد از قبول هدف قرار گرفتن هواپیما گفتند که جعبه سیاه را به خارج ارسال خواهند کرد، به‌ویژه آن که طبق اذعان مقامات ایرانی اصلا نرم‌افزار لازم برای بازخوانی جعبه سیاه هواپیماها در ایران موجود نیست.
با این حال محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی ایران، روز دوم بهمن‌ماه اعلام کرد که به رغم درخواست اوکراینی‌ها، ایران جعبه سیاه هواپیما را به خارج نخواهد فرستاد و اطلاعات باید در خود ایران بازیابی شود.
در همین زمینه جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، نیز ماه گذشته اعلام کرد دو جعبه سیاه هواپیما ضربه دیده و فرانسه جزء معدود کشورهایی است که توانایی بازخوانی و رمزگشایی اطلاعات آنها را دارد.
در این میان، نظرسنجی جدیدی که توسط شرکت تحقیقاتی «ایپسوس»، یکی از سه شرکت بزرگ نظرسنجی در جهان، انجام شده، نشان می‌دهد که ۷۶ درصد مردم کانادا حامی اعمال تحریم‌های این کشور علیه ایران به خاطر ساقط کردن هواپیما هستند.
همچنین ۸۹ درصد مردم خواهان فشار دولت کانادا به ایران برای پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان سقوط هواپیما هستند.
بر اساس این نظرسنجی، در مقابل ۶۰ درصد مردم کانادا خواهان برقراری دوباره روابط دیپلماتیک با ایران هستند.
کانادا در شهریور سال ۱۳۹۱، در دوره دولت محافظه‌کار استیون هارپر روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد.
جان بِرد، وزیر خارجه کانادا در آن زمان، با اشاره به برنامه «ناشفاف هسته‌ای و کمک‌های تسلیحاتی ایران» به سوریه گفته بود: جمهوری اسلامی در دنیای امروز «بزرگ‌ترین خطر برای صلح و امنیت جهانی» است.
