سه چهارم درآمد ارزی ایران به فروش نفت متکی است ولی واردات مشتریان ثابت سیری نزولی دارد و سرمایه‌گذاران خارجی هم در حال ترک صحنه هستند. فاصله گرفتن از رشد ۵/۵درصدی که مبنای ایجاد اشتغال است چه عواقب و عوارضی خواهد داشت؟
به گزارش رادیو آلمان، صادرات نفتی ایران به کشورهای آسیایی، در دسامبر ۲۰۱۷ ریزشی قابل توجه داشت: به طور میانگین۱۶درصد کمتر از ماه مشابه در سال قبل… توتال، یکی از شش غول اکتشاف و تولید نفت خام و گاز طبیعی دنیا می‌گوید که ریسک همکاری با ایران بالاست و پروژه فعالیت در پارس جنوبی را دوباره بررسی می‌کند. چند کمپانی که قرار بود در بازارهای انرژی، خودروسازی یا صنایع فولاد ایران سرمایه‌گذاری کنند، توافق‌هایشان را لغو کرده‌اند. “استات اویل” نروژ، “نیکون اویل” ژاپن، خودروسازی اسپانیانی “سیات” یا کمپانی فولاد “پوسکو” از حضور در پروژه‌های اقتصادی ایران انصراف داده‌اند.
نوسازی صنایع نفت و گاز فرسوده ایران نیز نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی است. همه پروژه‌های کلان صنعتی و زیرساختی در ایران نیاز به سرمایه ارزی دارند نه سرمایه ریالی. این در حالی است که بانک‌های بین‌المللی همچنان از معامله، گشایش اعتبار و مبادلات مالی با ایران پرهیز می‌کنند.
۷۸درصد درآمد ارزی ایران از راه فروش نفت تامین می‌شود اما اکثر کارشناسان می‌گویند که وضع صادرات نفت خام ایران در ماه‌های آتی بهتر نمی‌شود. این پیش‌بینی با توجه به مشکلات جدی بودجه و مخمصه سیاسی کنونی دولت و نظام چه عواقبی خواهد داشت؟
کناره‌گیری این کمپانی‌ها عموما به فشار عربستان و تهدیدهای دونالد ترامپ نسبت داده می‌شود اما آیا ناکارا ماندن برجام و فاصله گرفتن اقتصاد ایران از رشد پیش‌بینی شده و ضرور، فقط عامل خارجی دارد؟
مهرداد عمادی، اقتصاددان و مشاور نهادهای بین‌المللی از جمله اتحادیه اروپا، نیمی از مسئولیت وضعیت کنونی را متوجه “کوته‌بینی” برخی محافل داخلی و تساهل در مواجهه با تحریم‌های بانکی می‌داند.
او معتقد است که با حذف چند پروژه سرمایه‌گذاری، فصل جدیدی در اقتصاد ایران شروع شده که شاخص آن فرار سرمایه‌‌های موجود، رشد بیکاری، خوابیدن پروژه‌های عمرانی و افزایش بدهی‌های دولت خواهد بود.
این کارشناس، بزنگاه کنونی را از نظر سیاسی بسیار حساس و خطرناک می‌داند؛ بزنگاهی که یک سوی آن مردم و سوی دیگرش دولت است. اما چه باید کرد وقتی مردم دیگر تحمل فشار اقتصادی بیشتر را ندارند و دست دولت هم برای کاستن از این فشار و دادن وعده خالی است؟
مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا می‌گوید که هنوز راه نجاتی برای برون‌رفت از این مخمصه هست: جراحی سرطان نهادهای امنیتی و شبه‌نظامی که سررشته ۶۲درصد اقتصاد ایران را به دست دارند؛ نهادهایی که مالیات نمی‌دهند، دست اندرکار واردات قاچاق هستند و بانک‌هایی دارند که جز پولشویی و معاملات مشکوک کار دیگری نمی‌کنند.
جنگ نفتی ترامپ علیه جمهوری اسلامی آغاز شد
آمار‌هایی که در هفته جاری منتشر شد، نشان داد صادرات نفت دو کشور عضو اوپک به کشورهای کلیدی آسیایی دچار کاهش شده است.
بلومبرگ گزارش داد که صادرات نفت خام قطر به آسیا شدیدا کاهش یافته و رویترز نیز ارقام مشابهی درباره صادرات ایران منتشر کرد.
صادرات نفت ایران نسبت به سال گذشته، ۱۶ درصد کاهش یافته و اکنون در سطح ۱.۵۸ میلیون بشکه در روز قرار دارد. این درحالی است که در سال گذشته صادرات ایران با ۲.۵ درصد افزایش به ۱.۶۷ میلیون بشکه در روز رسیده بود.
اویل‌پرایس نوشت: کاهش صادرات نفت ایران در ماه دسامبر، نتیجه تهدیدات دولت ترامپ در خصوص بازگشت محتمل تحریم‌های آمریکا علیه برنامه هسته‌ای بود. آینده برای ایران مبهم است، حتی حامیان آسیایی بزرگی همچون چین، علاقه‌شان به بخش نفت و گاز ایران کمتر می‌شود.
این منبع نوشت: در ماه‌های آینده، با افزایش فشار واشنگتن بر شرکت‌های بین‌المللی که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند، انتظار می‌رود تحولات بیشتری از این نوع رخ دهد. شایعه شده که توتال، شرکت نفتی فرانسه، هم با وضعیت بدی مواجه است. افراد آگاه می‌گویند این شرکت به دلیل تهدید تحریم‌ها، درحال ارزیابی مجدد گزینه‌های خود در ایران است.
