دوشاهد عینی درگفتگوبا روزنامه“گاردین” تأیید کردهاند که آرمیتا گراوند درواگن مترو توسط یک حجاببان زن مورد “حمله فیزیکی” قرار گرفته است. به گفته یک شاهد، حجاببان پس از مشاجره با آرمیتا، او را “به شدت هل داد.”
مقامات جمهوری اسلامی از روز دوشنبه گذشته رسانهها و خبرنگاران ایران را از گزارشدهی درباره وضعیت آرمیتا گراوند منع کردهاند و به دستور آنها رسانهها تنها اجازه دارند اظهارات مقامهای رسمی و حکومتی درباره وضعیت پرونده این دختر دانشآموز ۱۶ ساله را بازنشر کنند.
روزنامه بریتانیایی “گاردین” روز پنجشنبه (۱۳ مهر) گزارشی را منتشر کرد که در به نقل از دو شاهد عینی “حمله فیزیکی” به آرمیتا در واگن مترو تأیید شده است.
یکی از این شاهدان به گاردین گفته است اندکی پس از ورود آرمیتا به داخل واگن مترو، یک حجاببان زن به دلیل اینکه او مقنعه به سر نداشته، با او شروع به مشاجره میکند.
این شاهد عینی روایت کرده است: «زن چادری بر سر او فریاد کشید و پرسید که چرا حجاب بر سر ندارد. آرمیتا سپس به او گفت: “آیا من به تو میگویم روسریات را بردار؟ پس چرا از من میخواهی حجاب سر کنم؟” سپس مشاجره آنها به خشونت کشیده شد. حجاببان زن به آرمیتا حمله کرد و او را به شدت هل داد.»شاهد دیگر به گاردین گفته است، وقتی آرمیتا روی زمین افتاد “هنوز هوشیار بود.” این دو شاهد گفتهاند که همان حجاببان زن را دیدهاند که پشت در آمبولانسی ایستاده بود که آرمیتا را به بیمارستان برد.شاهد دیگری گفت که آرمیتا وقتی روی زمین افتاد، هنوز هوشیار بود.
این دو شاهد گفتند که همان مامور حجاب را دیدهاند که پشت آمبولانسی که آرمیتا را به بیمارستان رساند، منتظر بود.
یکی از این شاهدان گفت: «دوستان و خانواده آرمیتا تحت فشار هستند» و افزود: «من انتظار ندارم بعد از اتفاقی که برای خانواده مهسا افتاد، حقیقت را فاش کنند.»رسانههای حکومتی در چند روز گذشته هم علت صدمه آرمیتا گراوند و انتقال او به بیمارستان را «افت فشار» عنوان و تلاش کردهاند با تکنیکهای مختلف، این روایت خود را به عنوان روایت غالب مطرح کنند.»
حامد آینهوند روزنامهنگار در گفتگو با برنامه ساعت خبر به صدای آمریکا گفت: «رسانههای حکومتی ضرب و شتم آرمیتا در داخل مترو را تکذیب میکنند اما گزارشهای منتشر شده از جو امنیتی بیمارستان محل بستری او نشان میدهد که رژیم تلاش میکند که به حقیقت خاک بپاشد و از نشر اخبار درست جلوگیری کند.»
او افزود:«در این موضوع شاهد نوعی مهندسی اخبار مرتبط با حادثه هستیم و اینکه رسانههای حکومتی به شکل هماهنگ تلاش میکنند تا روایت واحدی را به مخاطبانشان ارائه بدهند اما در همین روایت واحد هم تناقضات فراوانی از جمله در فیلمهای منتشر شده از دوربینهای مترو مشاهده میشود.»
به گفته او با توجه به پنهانکاری جمهوری اسلامی در بیان حقیقت «ما شاهد جنایتی دیگر» از جمهوری اسلامی هستیم و بدون شک با توجه به سابقه خراب جمهوری اسلامی در «خاک پاشیدن به صورت حقیقت»، افکار عمومی نه در ایران و نه در جهان روایتهای جمهوری اسلامی را در این مورد و موارد مشابه نخواهد پذیرفت.
خبرگزاریها و منابع دولتی جمهوری اسلامی تاکنون هیچ فیلمی از داخل واگن مترو منتشر نکردهاند و هیچ توضیحی هم در مورد عدم نشر آن ارائه ندادهاند. گاردین یادآور شده اکثر واگنهای متروی تهران دارای چندین دوربین مداربسته هستند که تصاویر ضبط شده توسط آنان از سوی نیروهای امنیتی قابل مشاهدهاند.به نوشته این روزنامه بریتانیایی چهرههای مخالف جمهوری اسلامی به این نکته اشاره میکنند که ساعت ثبتشده در فیلمی که از سوی خبرگزاریهای دولتی منتشر شده، نشان میدهد که دستکم ۱۰۰ ثانیه از فیلم حذف شده است.
ادعای “میزان”: بازداشت مادر آرمیتا صحت ندارد
در این میان خبرگزاری “میزان”، وابسته به قوه قضائیه، بعدازظهر پنجشنبه با تکذیب خبر بازداشت مادر آرمیتا گراوند مدعی شد: «پیگیریها نشان میدهد چنین خبری صحت ندارد و مادر آرمیتا گراوند بازداشت نشده است».
میزان خبر بازداشت شهین احمدی، مادر آرمیتا، توسط نیروهای امنیتی را “ادعایی دروغ” خواند و مدعی شد “رسانهها و عناصر معاند” قصد دارند با “موجسواری روی از هوش رفتن آرمیتا گراوند در مترو شرایط را برای بهرهبرداری حداکثری مهیا کنند”.
سازمان حقوق بشری ههنگاو، عصر روز چهارشنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۲ گزارش داده بود شهین احمدی در محوطه بیمارستان فجر تهران “بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل” شده است. یک منبع مطلع به این خبرگزاری گفته بود بازداشت مادر آرمیتا همراه با خشونت بوده و خانواده شهین احمدی توسط نیروهای امنیتی تهدید شدهاند تا از رسانهای کردن این خبر خودداری کنند.بنا بر گزارشهای مختلف خانواده آرمیتا و همچنین دوستان او برای عدم اطلاعرسانی تحت فشارهای شدید امنیتی قرار دارند. شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان روز چهارشنبه ۱۲ مهر خبر داده بود که رییس حراست وزارت آموزش و پرورش با حضور در محل مدرسه محل تحصیل آرمیتا گراوند و با تهدید معلمان و همکلاسیهای این دانشآموز، تاکید کرده است که انتشار هرگونه خبر یا حتی عکسی از آرمیتا گراوند از طریق صفحات مجازی و بوسیله معلمان این دانشآموز، جریمه سنگینی خواهد داشت و معلم خاطی، مستقیم اخراج خواهد شد.
کانال تلگرامی این شورا همچنین نوشته بود دوستان آرمیتا که در روز حادثه همراه او بودند “به شدت تحت فشارهستند که نه تنها از هر گونه اطلاعرسانی پیرامون وضعیت آرمیتا در روز حادثه خودداری کنند، بلکه علاوه بر آن با قرار گرفتن در مقابل دوربینهای خبرگزاریهای رسمی، بروز هرگونه حادثهای برای آرمیتا گراوند را منکر شوند”.
چند روز پس از آن که تلاش خبرنگار شرق برای تهیه گزارش در مورد آرمیتا گراوند در بیمارستان و گفتوگو با خانواده او به بازداشت چندساعتهاش منجر شد، اکنون چند منبع مستقل به رادیوفردا گفتهاند که دستکم چند روزنامه به طور«مستقیم» از پیگیری و انتشار گزارش درباره این نوجوان منع شدهاند.
این در حالی است که رسانههای وابسته به حکومت نظیر صداوسیما به طور یکطرفه روایتهای خود را ارائه میدهند. از سوی دیگر، شباهت آنچه که برای آرمیتا گراوند رخ داده با اتفاقی که در بازداشت گشت ارشاد برای مهسا ژینا امینی افتاد و به مرگ او منجر شد به پرسشهای بسیار دامن زده است، بهویژه آن که این رخداد جدید کمتر از یک ماه پس از سالگرد مهسا پیش آمده است.
در همین حال، یک منبع در بیمارستان فجر به رادیو فردا گفت که خانواده آرمیتا «تنها در حضور نیروهای امنیتی و از پشت شیشه اجازه دیدن فرزندشان را برای دقایقی کوتاه دارند و به مادر و پدر او اجازه ورود به اتاق آیسی یو که آرمیتا آنجا بستری است داده نمیشود».
به گفته این منبع، فضای بیمارستان همچنان امنیتی است و طبقه اول که بخش مراقبتهای ویژه در آن قرار دارد تحت کنترل و مدیریت لباسشخصیها است و «حتی به کارکنان و کادر پزشکی بیمارستان هم اجازه رفتن به این طبقه را نمیدهند».
آرمیتا گراوند، دانشآموز ۱۶ ساله و ساکن تهران، روز ۹ مهرماه پس از بیهوشی در واگن مترو به بیمارستان منتقل شد. سه روز بعد، ۱۲ مهر، رادیوفردا از طریق منابعی مطلع شد که او بهدلیل «خونریزی مغزی و خونریزی در جمجمه» دچار افت فشار و بیهوشی شده و به همین دلیل در کُماست.
بر اساس ویدئوهایی که از دوربینهای مداربسته تاکنون منتشر شده، آرمیتا بههنگام ورود به ایستگاه مترو حجاب اجباری مورد نظر حکومت را بر سر نداشته است.هنوز اطلاعرسانی شفافی درباره وقوع این حادثه از سوی مسئولان و رسانههای دولتی نشده است؛ تنها مسعود درستی، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری از متروی تهران، اعلام کرده که فیلمهای مداربسته ادعای درگیری عوامل مترو با این دختر را رد میکند و «هیچگونه درگیری لفظی و فیزیکی بین مسافران با آنها یا عوامل مترو در دوربینها ثبت نشده است».
در حالی که این مقام و رسانههای حکومتی از جمله فارس و تسنیم ادعا دارند که فیلمهای موجود، درگیری بین این دانشآموز و مأموران مترو بر سر حجاب را رد میکند، بسیاری از جمله در رسانههای خارج از کشور و در شبکههای اجتماعی خواستار انتشار ویدئویی از داخل واگن مترو در لحظه وقوع احتمالی حادثه شدهاند.
یک منبع رادیوفردا پیشتر به نقل از شاهدان عینی که با آرمیتا به بیمارستان رفته بودند، گفته بود که هنگام ورود سه دختر دانشآموز به ایستگاه مترو، چند مأمور به آنها که حجاب اجباری بر سر نداشتند تذکر دادند و پس از درگیری لفظی، یکی از مأموران آرمیتا را «هُل» داد.
این نکتهای است که خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه، در خبری سعی کرده آن را توجیه کند؛ تسنیم به نقل از کسی که «فاطمه، دوست صمیمی» آرمیتا مینامد، نوشت: «آرمیتا در کمتر از یک ثانیه و بهناگاه با پشت به زمین افتاد و سرش به زمین برخورد کرد.»
همزمان رسانههای حکومتی در حالی هر روز منبعی جدید، همچون «دوست صمیمی» او و زنی جوان که از «بستگان» خانواده گراوند معرفی شده، برای اخبار مربوط به آرمیتا ارائه میکنند، که هنوز رسانههای غیردولتی به این منابع دسترسی نداشته، و اگر هم داشتهاند، به گفته منابع رادیو فردا از استناد به آنها منع شدهاند.
در همین حال واکنش به اخبار مربوط به آرمیتا گراوند در داخل و خارج از کشور همچنان ادامه دارد.از جمله ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا، هم روز پنجشنبه به جمع دیگر مقامات دولتهای خارجی پیوست که در چند روز گذشته به خبر بیهوشی آرمیتا واکنش نشان داده و خواستار شفافیت در اطلاعرسانی شدهاند.
خانم جولی چهارشنبه شب، ۱۲ مهرماه، در توئیتی نوشت: «آن چه بر سر آرمیتا گراوند آمده نباید وضع ثابت برای زنان ایران باشد.»وزیر خارجه آلمان، و دستکم دو نماینده پارلمان اروپا به خبر کُمای آرمیتا گراوند واکنش نشان داده و خواستار شفافیت از طرف جمهوری اسلامی و اقدام سازمانهای بینالمللی شدهاند.
مرگ مهسا ژینا امینی، ۲۲ ساله اهل سقز، در پایان شهریورماه سال گذشته در بازداشت گشت ارشاد به اعتراضاتی گسترده و بیسابقه در ایران دامن زد و تمام جهان را به موضوع حقوق و آزادیهای زنان ایرانی حساس کرد.
واکنش حکومت به اطلاعرسانی درباره مرگ مهسا ژینا امینی سانسور و زندان بود: نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق که برای اطلاعرسانی درباره وضعیت مهسا امینی در زمان بستری شدن به بیمارستان کسری تهران رفته بود، بعد از گذشت بیش از یک سال همچنان در زندان است.