به گفته کارشناسان و مقامات رسمی، گروه شبه‌نظامی حماس از یک شبکه جهانی مالی برای هدایت کمک‌های سازمان‌های خیریه و کمک‌های کشورهای دوست می‌کند و پول‌های نقد خود را از طریق تونل‌های زیرزمینی غزه انتقال می‌دهند. این گروه فلسطینی برای دور زدن تحریم‌های بین‌المللی نیز از ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند.
با این حال، به نظر می‌رسد که گروه حماس به عنوان نهادی که اداره نوار غزه را در دست دارد، از این پس با موانع بیشتری برای دسترسی به منابع مالی روبرو خواهد شد.
پلیس اسرائیل اوایل همین هفته اعلام کرد که یک حساب بانکی را که به گفته مقامات، برای جمع آوری کمک های مالی برای حماس بوده است را نزد بانک بارکلیز مسدود کرد.
پلیس اسرائیل همچنین اعلام کرد که چند حساب ارزهای دیجیتال که برای جمع آوری کمک‌های مالی برای حماس استفاده می‌شد نیز مسدود شده‌اند، البته این مقامات دقیقا مشخصا نکردند که دقیقا چه تعداد حساب و با چه میزان از ارزش دارایی مسدود شده است.
حماس از سال ۲۰۰۷ تا کنون اداره غزه را در دست دارد و این حساب‌ها فقط گوشه‌ای از شبکه پیچیده مالی حماس را نمایندگی می‌کند.
منابع مالی حماس از کجاست؟
یکی از مقامات سابق آمریکایی و متخصص در مبارزه با تروریسم به نام «متیو لویت» برآورد کرد که بخش عمده ای از بودجه بیش از ۳۰۰ میلیون دلاری حماس از طریق مالیات بر کسب و کارها و همچنین از کشورهایی از جمله ایران و قطر یا سازمان‌های خیریه تامین شده است.
وزارت امور خارجه آمریکا در ماه فوریه گذشته اعلام کرد که حماس از دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین از فلسطینی‌ها، سایر مهاجران و موسسات خیریه فلسطینی کمک‌های مالی دریافت می‌کند.
حماس در گذشته گفته بود که محدودیت های مالی اعمال شده علیه حامیان مالی آن، تلاشی برای خنثی کردن مقاومت مشروع علیه اسرائیل است.
راه‌های حماس برای گریز از تحریم
آقای «لویت» در این رابطه به خبرگزاری رویترز گفت که حماس که توسط ایالات متحده آمریکا و کشورهایی همچون بریتانیا به عنوان یک سازمان تروریستی قلمداد شده و تحت تحریم است، به طور فزاینده‌ای از ارزهای دیجیتال، کارت‌های اعتباری یا معاملات تجاری ساختگی استفاده کرده است تا از افزایش محدودیت‌های بین‌المللی علیه خود جلوگیری کند.
تام رابینسون، یکی از بنیانگذاران شرکت تحقیقاتی بلاک‌چین گفت: «حماس یکی از موفق‌ترین کاربران رمزارز برای تامین مالی تروریسم بوده است.» با این حال، حماس امسال پس از ضرردهی‌های بسیار اعلام کرد که از بازار رمزارز کنار خواهد رفت؛ مضافا اینکه سیستم دفتر کل ارزهای دیجیتال می‌تواند تراکنش‌های اینچنینی را ردیابی کند.
چرا کمک‌های مالی در این برهه از درگیری‌ها کمتر از قبل بوده است؟
پژوهشگاه TRM Labs در حوزه بلاک چین، این هفته در یادداشتی تحقیقاتی اعلام کرد که سابقا این طور بود که هر وقت سطح خشونت‌ها بالا می‌رفت، جمع‌آوری کمک‌های مالی رمزارز برای حماس نیز افزایش می‌یافت.
این پژوهشگاه گفت که پس از جنگ ماه مه ۲۰۲۱، آدرس‌های رمزنگاری‌شده تحت اختیار حماس بیش از ۴۰۰ هزار دلار دریافت کردند.
با این حال،TRM Labs خاطرنشان کرد که از زمان آغاز خشونت‌های هفته گذشته، گروه‌های حمایتی برجسته مرتبط با حماس تنها چند هزار دلار از طریق رمزارز جابه‌جا کرده‌اند.
این پژوهشگاه گفت: «یکی از دلایل محتمل حجم کم کمک‌ها این است که مقامات اسرائیلی آنها را فوراً هدف قرار می‌دهند.» وی افزود که اسرائیل در سال‌های اخیر ارزهای دیجیتال به ارزش «ده‌ها میلیون دلار» را از آدرس‌های مرتبط با حماس ضبط کرده است.
اسرائیل تقریباً ۱۹۰ حساب رمز ارز که به گفته آنها به حماس مرتبط است را توقیف کرده است.
بار کشتی و شرکت‌های صوری
متحدان حماس چه از طریق رمزارز و چه از راه های دیگر، راه رساندن پول به غزه را پیدا کرده‌اند. وزارت خارجه آمریکا می‌گوید که ایران سالانه ۱۰۰ میلیون دلار به گروه‌های فلسطینی از جمله حماس کمک مالی می‌کند و روش‌های انتقال این پول از طریق شرکت‌های صوری، بار کشتی و فلزات گرانبها ذکر شده است.
مقامات ایرانی به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این باره پاسخی ندادند.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده اعلام کرد که تا سال گذشته میلادی، حماس یک شبکه مخفی متشکل از چند شرکت ایجاد کرده بود که به میزان ۵۰۰میلیون دلار در ترکیه تا عربستان سعودی سرمایه‌گذاری کرده بود. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده این شرکت‌ها را در ماه مه ۲۰۲۲ مورد تحریم قرار داد.
اسرائیل مدتهاست که حاکمان ایران را به دامن زدن به خشونت و ارسال سلاح به حماس متهم کرده است.
کمک‌های مالی قطر از طریق اسرائیل به غزه پرداخت می‌شود
قطر به عنوان دارنده ذخایر غنی گاز نیز از سال ۲۰۱۴ صدها میلیون دلار به غزه پرداخت کرده است و در یک مقطع زمانی ۳۰ میلیون دلار در ماه برای کمک به بهره برداری از تنها نیروگاه این منطقه و حمایت از خانواده های نیازمند و کارمندان دولتی در دولت تحت مدیریت حماس هزینه کرد.
یک مقام قطری در پاسخ به درخواست برای اظهار نظر در این مورد گفت: «کمک قطر شامل پرداخت ۱۰۰ دلار به خانواده‌های فقیر فلسطینی است و سبب می‌شود تا غزه در طول شبانه روز برق داشته باشد و ثبات و کیفیت زندگی را برای خانواده فلسطینی به ارمغان بیاورد».
قطر همزمان میزبان بزرگترین پایگاه نظامی ایالات متحده در منطقه، میزبان نمایندگان طالبان و گروه های دیگر است و همین امر گاهی اوقات باعث شده تا اجازه میانجیگری بین طرف‌های درگیر را داشته باشد.
خانواده‌های محروم فلسطینی در جنوب غزه در سال ۲۰۱۶
خانواده‌های محروم فلسطینی در جنوب غزه در سال ۲۰۱۶آسوشیتدپرس
یک منبع آگاه گفت که کمک‌های مالی قطر برای غزه در واقع از اسرائیل عبور می‌کند.
وجوه به صورت الکترونیکی از قطر به اسرائیل منتقل می‌شود. سپس مقامات اسرائیلی و سازمان ملل پول نقد را با دست از مرز به غزه حمل می‌کنند.
این پول مستقیماً بین خانواده‌های نیازمند و کارمندان دولتی در غزه توزیع می‌شود و هر خانواده یا فرد باید در کنار نام خود امضا کند که پول نقد را دریافت کرده است. یک نسخه از آن برگه به اسرائیل، یکی به سازمان ملل و یکی به قطر می رود.
این مقام دولتی قطر گفت: کمک‌های قطر به نوار غزه کاملا با اسرائیل، سازمان ملل و آمریکا هماهنگ است.
در سال‌های اخیر، قطر از اسرائیل برای تنها نیروگاه غزه سوخت خریداری کرده است. قطر علاوه بر این ها، از مصر برای غزه سوخت ارسال می‌کند و حماس می‌تواند آن را مجدداً بفروشد و از درآمد آن برای پرداخت حقوق استفاده کند.
استفان ریمر از اندیشکده مؤسسه خدمات متحد سلطنتی (به اختصار: RUSI)، پیش‌بینی کرد که تلاش‌های جدید برای محدود کردن کامل دسترسی گروه حماس به کانال‌های مالی رسمی موفقیت محدودی خواهد داشت. تاکتیک های تامین مالی آنها برای دور زدن موانع و تحریم‌ها ارتقا یافته است
