مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی (isis)
سایت مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی (isis) در گزارشی که روز جمعه ۱۹شهریورماه توسط دیوید آلبرایت، سارابورکهارد وآندریا استریکر تهیه شده است نوشت:"مدیرکل هم چنان عمیقاً نگران است که مواد هسته‌یی در مکانهای اعلام نشده در ایران وجود داشته
و مکانهای فعلی این مواد هسته‌یی برای آژانس شناخته شده نیست. مدیر کل به‌طور فزاینده‌ای نگران است که حتی پس از دو سال مسائل پادمانها... در رابطه با چهار مکان در ایران که به آژانس اعلام نشده است هم‌چنان حل نشده باقی مانده است".این تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در گزارشهای دوره‌ای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، موافقت نامه پادمانی NPT (پیمان منع اشاعه سلاحهای هسته‌ای) با رژیم ایران را که جدیدترین آنها در ۷ سپتامبر۲۰۲۱ صادر شده است، ارزیابی و به‌صورت مختصر بیان می‌کند.
در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سنگ‌اندازی کامل رژیم ایران در رابطه با تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌یی اعلام نشده رژیم ایران و تحقیقی که از سال۲۰۱۸ مجدداً آغاز شد، اشاره دارد.
در آخرین گزارش آمده است، رژیم ایران هم‌چنان به درخواستهای آژانس برای اسناد و اطلاعات با ابهام برخورد می‌کند و یا پاسخ نمی‌دهد.
از این‌رو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجدداً یک محکومیت در مورد عدم همکاری رژیم ایران صادر کرد: "عدم پیشرفت در روشن شدن سؤالات آژانس در مورد صحت و کامل بودن اعلانهای پادمانی ایران، بر توانایی آژانس در ارائه اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران تأثیر جدی می‌گذارد.”
مدیر کل با تأکید بر حمایت قبلی شورا در این گزارش، بر این امر تأکید می‌کند و می‌افزاید: "بعد از بیش یک سال، ایران هنوز توضیحات لازم را برای وجود ذرات مواد هسته‌یی در هیچ‌یک از سه مکان ارائه نداده است (مکان ۱، ۳ و ۴) جایی که آژانس دسترسیهای مکمل را مدیریت کرده است. هم‌چنین ایران به پرسشهای آژانس در مورد مکان دیگر اعلام نشده (مکان ۲) پاسخ نداده است، یا موقعیت فعلی اورانیوم طبیعی به شکل یک دیسک فلزی را روشن نکرده است."
در گزارش آمده است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلاشهای مکرر خود را برای تعامل با رژیم ایران طی تابستان ۲۰۲۱ برای حل سؤالات مهم مربوط به تشخیص ذرات اورانیوم اعلام نشده در سه سایت ایرانی و سؤالاتش در مورد فعالیت در سایت چهارم شرح می‌دهد. مکانهای ۱، ۲، ۳ و ۴ در زیر شرح داده شده‌اند.
در ماه ژوئن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست خود را برای ادامه مذاکرات با رژیم ایران و نهایی کردن یک تاریخ ملاقات جدید در تهران اعلام کرد، اما رژیم ایران پاسخی نداد. در جلسه‌ای در وین در ۲۶ژوئن برای بحث در مورد "ترتیبات مباحث فنی آینده"، رژیم ایران به آژانس پیشنهاد کرد تا در تأسیسات اعلام شده مربوط به ذرات اورانیوم موجود در محل ۲، فعالیت‌های راستی‌آزمایی اضافی انجام دهد. رژیم ایران خواستار شد که آژانس تحقیقات مربوط به محل شماره ۲ را"صرف‌نظر از نتیجه فعالیت‌های راستی‌آزمایی اضافی"ببندد، اما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که"نمی‌تواند چنین شرطی را بپذیرد".
در ادامه گزارش آمده است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نامه‌یی به تاریخ ۹ژوئیه به رژیم ایران نوشت و اظهار "تأسف کرد که آژانس و ایران از ۲۶مه تاکنون مذاکرات فنی دیگری برگزار نکرده‌اند."در این نشست، رژیم ایران اطلاعات مکتوب و غیرموثقی مربوط به مکان ۴ را در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داد. در نامه‌یی به تاریخ ۲۴اوت، رژیم ایران سرانجام به مجموعه‌ای از سؤالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از نشست ماه مه "با هدف اثبات آن بیانیه کتبی" پاسخ داد. در این نامه، رژیم ایران"فعالیت‌های انجام شده در مکان ۴ را به یک سازمان از یک کشور عضو دیگر در گذشته ارجاع داد."این گزارش توضیح نمی‌دهد که رژیم ایران به کدام سازمان یا کشور عضو اشاره کرده است. رژیم ایران به آژانس گفت"بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۸ هیچ فعالیتی در این مکان [منطقه دوم] انجام نشده است."این رژیم در ادامه تأکید کرد که"از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتظار می‌رود اعلام کند که موضوع حل شده است و نیازی به اقدام بیشتر نیست."
در آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لحن محکوم کننده‌ای در رابطه با عدم همکاری رژیم ایران وجود دارد.
در این بیانیه آمده است: "مدیرکل هم‌چنان عمیقاً نگران است که مواد هسته‌یی در مکانهای اعلام نشده در ایران وجود داشته و این‌که مکانهای فعلی این مواد هسته‌یی برای آژانس شناخته شده نیستند. مدیرکل به‌طور فزاینده‌ای نگران است که حتی پس از حدود دو سال موضوعات حفاظتی... در رابطه با چهار مکان در ایران که به آژانس اعلام نشده است هم‌چنان حل نشده باقی بمانند".
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم‌چنین قطعنامه ژوئن ۲۰۲۰ شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مبنی بر درخواست همکاری رژیم ایران تأیید می‌کند و خاطرنشان می‌کند: "بعد از بیش یک سال، ایران هنوز توضیحات لازم را برای وجود ذرات مواد هسته‌یی در هیچ‌یک از سه مکان ارائه نداده است (محلهای ۱، ۳ و ۴) جایی که آژانس دسترسیهای مکمل را انجام داده است. هم‌چنین ایران به پرسشهای آژانس در مورد مکان دیگر اعلام نشده (مکان ۲) پاسخ نداده است، یا محل فعلی اورانیوم طبیعی به شکل دیسک فلزی را روشن نکرده است".
