ژنرال فرید احمدی، آخرین فرمانده سپاه عملیات خاص کماندو افغانستان، در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی گفتکه جمهوری اسلامی ایران شماری ازنظامیان پیشین افغانستان به ویژه کماندوها را برای اجرای اهداف خود در خاورمیانه به خدمت درآورده و برخی از این نظامیان برای کشف و مطالعه اراضی به نقاط مورد نظر نیز اعزام شده‌اند.
او گفت که جمهوری اسلامی شش ماه پیش روند ثبت‌نام برای ماموریت‌هایش در خاورمیانه را از میان نظامیان پیشین افغانستان مستقر در این کشور آغاز کرده بود، اما شمار زیادی از این نظامیان خدمت برای جمهوری اسلامی را نپذیرفته‌اند.
احمدی افزود: «سال گذشته جمهوری اسلامی برای جنگ اوکراین تلاش کرد که از نظامیان پیشین افغانستان سربازگیری کند و حالا برای اهداف خاورمیانه خود این نظامیان را تشویق مالی [می‌کند] و به خانواده‌هایشان تضمین زندگی در آینده در این کشور را می‌دهد.»
او مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران از ۶۵ نفر از نظامیان پیشین افغانستان برای خاورمیانه ثبت‌نام کرده است که از این میان، ۲۰ نفر برای اجرای مأموریت‌های تجسسی و مطالعه اراضی به مناطق مورد نظر اعزام شده‌اند. این ژنرال اهل افغانستان گفت که مشخص نیست که جمهوری اسلامی نظامیان پیشین را در کدام قسمت خاورمیانه جابه‌جا می‌کند.
او افزود: «ممکن است نهادهای اطلاعاتی ایران با شمار زیادی از نیروهای نظامی پیشین افغانستان و جوانان غیرنظامی تماس گرفته باشند. جمهوری اسلامی تلاش دارد که بیشتر پرسنل قطعات خاص و کماندوهای حکومت پیشین افغانستان را جذب کند.»
ژنرال احمدی در توصیف نیروهای قطعات خاص و کماندو حکومت پیشین گفت که آن‌ها از هر لحاظ در منطقه «بهترین»اند.
نیروهای قطعات خاص و کماندو حکومت پیشین افغانستان مطابق با معیارهای ناتو و آمریکا آموزش نظامی دیده‌اند و تجربه زیادی در جنگیدن و اجرای ماموریت‌های دشوار علیه طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی دارند. قطعات خاص و کماندو در حکومت پیشین افغانستان ضربه‌های سنگینی به طالبان وارد کرده بودند و طالبان از این نیروها هراس داشتند.
یک منبع آگاه به ایندیپندنت فارسی گفت که دفاتر کفالت با تماس گرفتن با نظامیان پیشین و رفتن به در خانه‌هایشان از آن‌ها می‌خواهند که برای تمدید مهلت اقامتشان در ایران اقدام کنند و سپس در این دفاتر، این نظامیان را به‌طور غیرمستقیم به جنگیدن در اوکراین تشویق می‌کنند.
او گفت: «دفاتر کفالت، افرادی را به خانه‌های نظامیان پیشین می‌فرستند و از آن‌ها می‌خواهند که با برگه سرشماری‌شان به این دفاتر مراجعه کنند. در حالیکه ازدحام در دفاتر کفالت بسیار زیاد است و حتی مردم ماه‌ها منتظر نوبتشان‌اند، اما نظامیان پیشین به سهولت می‌توانند به این دفاتر مراجعه کنند.»
به گفته او، دفاتر کفالت در زمان ورود نظامیان پیشین افغانستان به ایران مشخصات آن‌ها را در مورد مسئولیت‌هایشان در افغانستان و تغییرات زندگی‌شان پس از سقوط حکومت به‌دست طالبان جمع‌آوری کرده بودند و اینک با استفاده از همین اطلاعات با آن‌ها تماس می‌گیرند.
او گفت: «مسئولان دفاتر کفالت به نظامیان پشین به‌طور غیرمستقیم در مورد جلب و جذب به روسیه به این نظامیان اطلاعات می‌دهند و می‌گویند که مسکو پس از سه سال به آن‌ها اقامت خواهد داد و این‌ها همگی برای انگیزه دادن برای رفتن به روسیه و جنگیدن برای این کشور است.»
با سرنگونی نظام جمهوریت مورد حمایت آمریکا و غرب در اوت ۲۰۲۱ و سلطه مجدد طالبان بر افغانستان پس از دو دهه جنگ و شورش‌گری، شمار زیادی از نظامیان پیشین از ترس حمله‌های انتقام‌جویانه طالبان به ایران و پاکستان مهاجرت کردند. شماری از این نظامیان پیشین فاقد مدرک اقامت در ایران‌اند و در معرض خطر اخراج به افغانستان تحت حاکمیت طالبان قرار دارند. به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی با استفاده از ابزار اخراج، درصدد کنترل و تشویق نظامیان پیشین برای جنگیدن در راستای اهداف نیابتی خود در منطقه است.
گزارش‌های متعددی وجود دارد که برخی از نظامیان پیشین با اخراج از ایران، مورد ضرب‌وشتم و شکنجه قرار گرفته‌اند و حتی به دست نیروهای طالبان کشتار شدند. هر چند که ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، فرمان عفو عمومی در نخستین روزهای برقراری رژیمشان صادر کرده بود، اما در موارد متعددی این فرمان از طرف نیروهای طالبان نادیده گرفته شده است.
جمهوری اسلامی ایران پیشینه استفاده از شهروندان افغانستان در جنگ‌های نیابتی در خاورمیانه را دارد. هزاران تن از شهروندان شیعه افغانستان به‌ویژه «هزاره‌ها» برای بقای حکومت بشار الاسد و تامین منافع جمهوری اسلامی به سوریه برای جنگیدن با دولت اسلامی (داعش) فرستاده شده بودند. شمار زیادی از شهروندان افغانستان تحت عنوان لشکر فاطمیون در سوریه کشته شدند. سال گذشته یک جنگجوی فاطمیون به من گفته بود که شمار کمی از آن‌ها در سوریه حضور دارند و با پایان یافتن جنگ، جمهوری اسلامی جنگجویان فاطمیون را از سوریه به ایران فراخوانده است.
جمهوری اسلامی به اقدام‌های «بی‌ثبات‌کننده» در بخش‌هایی از خاورمیانه متهم است و عملا نیروهای نیابتی آن در منطقه حضور دارند و در راستای تامین منافع جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند. بیم آن وجود دارد که جمهوری اسلامی از نظامیان حکومت سرنگون‌شده افغانستان به مانند لشکر فاطمیون برای اهداف نیابتی خود استفاده کند و پای شهروندان افغانستان به درگیری‌های بزرگ منطقه‌ای و جهانی باز شود
