پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز
گروه سیاست نامه نیوز؛ ۲ ماه تا نام نویسی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ زمان باقی است. آنها که خود را در طراز این جایگاه می بینند از اسفندماه تحرکات شان را به طور علنی انجام می دهند تا توجه مردم را به حضور خود در عرصه رقابت جلب کنند اما علی لاریجانی برعکس همه سیاست سکوت در پیش گرفته است. او منتظر نشسته تا نخست مورد توجه نخبگان دو جریان سیاسی قرار گیرد و سپس وارد اکت انتخاباتی شود.
لایه نخست: دعوت نخبگان
خودت خونه‌ت رو خوشگل کن!
انتآن را از دوقطبی اصولگرا-اصلاح طلب خارج می کند. هم اکنون رادیکال های دو جریان می کوشند تا خواسته خود را به کرسی بنشانند و معادلات میدان رقابت را آن طور که مطلوب شان است رقم بزنند اما خواست آنها با واقعیت های کشور همخوانی ندارد.
طیف تندرو اصلاح طلب استراتژی حمایت از نامزد اختصاصی را دنبال می کند و در مقابل جبهه پایداری همچنان بر انتخاب کاندیدای اصلح تأکید دارد که خیلی ها مصداق آن را سعید جلیلی می دانند. هر دو طیف به روشنی بر این واقعیت واقفند که شانس زیادی را نباید برای خود تخمین بزنند. منصور حقیقت پور مشاور علی لاریجانی در مجلس دهم کنایه ای به استراتژی اصلاح طلبان می زند و می گوید «جریان اصلاحات کاندیدای اصلی نخواهد داشت و در نهایت به یکی از خیرالموجودین رأی‌آور اکتفا و قناعت خواهند کرد.» محمد مهاجری نیز درباره پایداری می گوید «پایداری می‌داند نامزدش رئیس‌جمهور نمی‌شود اما می‌خواهد وزن‌کشی کند».
با این اوصاف وقتی شورای نگهبان اسامی تأییدصلاحیت شدگان را اعلام کند خیلی از هیاهوهای انتخاباتی فروش می کند نبض انتخابات در اختیار طیف های میانی عرصه سیاسی کشور قرار می گیرد. حالا در این فضا کسانی شانس بیشتری دارند که روی آنها ائتلاف قوی تری شکل بگیرد. در شکل گیری چنین ائتلافی، نخبگان سیاسی نقش کلیدی ایفا می کنند. علی لاریجانی منتظر چنین فضایی است چون خود را یک گزینه مطلوب برای نامزد ائتلافی شدن می داند.
لایه دوم: حمایت تشکیلاتی
هرچلبان از افرادی همچون لاریجانی بیشتر خواهد شد. ریاست معنادار بهزاد نبوی بر نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان؛ آیا اصلاحات به لاریجانی این ذهنیت را تقویت می کند. بهزاد نبوی که همیشه برخلاف سایر اطلاح طلبان از دولت حسن روحانی حمایت کرده است، امکان دارد اقبال زیادی هم به حمایت ازعلی لاریجانی نشان بدهد.
از طرفی اعتدالگراها و تکنوکرات ها نیز از مدت ها پیش تمایل خود را به حمایت از علی لاریجانی اظهار کردند. حزب اعتدال و توسعه خیلی امید داشت که بتواند از میان محمدباقر نوبخت، محمود واعظی و آذری جهرمی یک نفر را وارد عرصه انتخابات کند اما خیلی زود متوجه شد که به دلیل عملکرد دولت هیچ شانسی نخواهد داشت، به همین دلیل تصمیم گرفته همه توان و ظرفیت خود را پشت علی لاریجانی بیاورد. او کسی است که در طول دولت یازدهم و دوازدهم مخصوصا زمان تصویب برجام کمک های شایان توجهی به حسن روحانی کرد. کارگزاران نیز گرچه محسن هاشمی و اسحاق جهانگیری را به عنوان نامزدهای خود معرفی کرده اما امیدش برای تأیید صلاحیت شدن یا مورد اقبال قرار گرفتن آنها نزدیک به صفر است. در واقع می خواهد از این دو گزینه به عنوان نامزد پوششی برای علی لاریجانی استفاده کند تا لاریجانی را از تخریب جریان رقیب مصون نگه دارد.
میانه روهای اصولگرا گروه سومی هستند که هرچند هنوز گزینه ای را برای فعالیت های انتخاباتی معرفی نکرده اند اما خیلی چشم به نظر و تصمیم شخصیت های مرجع خود همچون علی اکبر ناطق نوری دارند. از بین گزینه های مطرح شده برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری، نزدیکی او به علی لاریجانی بر کسی پوشیده نیست.
لایه سوم: احیای برجام و جلب حمایت مردمی
این روزها دولت روحانی خیلی در تلاش است تا تنها دستاوردش را از کما دربیاورد و آن را احیا کند. با همین دیدگاه بود که گرچه باید اجرای پروتکل الحاقی بر اثر مصوبه مجلس متوقف می شد اما با ابتکاری که محمدجواد ظریف و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی به کار گرفتند دولت سه ماه فرصت یافت تا طرف غربی ۵+۱ را مجاب به بازگشت به برجام کند.
اگر این اتفاق بیفتد، بسیاری از تحلیلگران و صاحب نظران سیاسی معتقدند مردم برای حضور در پای صندوق های رأی انگیزه پیدا می کنند و سطح مشارکت نسبت به انتخابات مجلس شورای اسلامی سال ۹۸ تفاوت معنی داری خواهد کرد. در این فضا علی لاریجانی به عنوان کسی که خود دوره ای به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مسئولیت مذاکرات هسته ای با ۱+۵ را برعهده داشت، می تواند با برجسته کردن وجهه دیپلماتیک خود توجه بسیاری از رأی دهندگان را به خود جلب کند. به ویژه آنکه در دوره دولت نهم، لاریجانی توانست به راه حلی برای اتمام مناقشات هسته ای پیدا کند اما احمدی نژاد مانع این اتفاق شد. از طرفی لاریجانی بعد از ۱۲ سال ریاست مجلس می تواند مدعی شود که اشراف کاملی بر مسائل داخلی کشور دارد و فارغ از آنکه تحریم ها رفع شوند یا رفع نشوند، کشور را براساس ظرفیت ها و پتانسیل هایی که دارد اداره کند. نزدیکان علی لاریجانی قرارداد ۲۵ سال همکاری اقتصادی با چین را مصادق بارز این ادعا عنوان می کنند.
بالاخره تا زمان ثبت نام نامزدها ۲ ماه زمان باقی است و هر روز احتمال دارد اتفاقی بیفتد که معادلات صحنه تغییر کند. حال باید دید این پروژه سه لایه چقدر با واقعیت های پیش رو جور در می آید.
