ماکس لوکس (Max Lucks) از سوی شورای اروپا به عنوان گزارشگر ویژه امور ایران انتخاب شد. او که ۲۶ سال سن دارد نماینده سبزها در مجلس فدرال آلمان است.
لوکس گفته است که از سال ۱۹۷۹ (آغاز استقرار جمهوری اسلامی) اولین گزارشگر این شورا است که قصد دارد حکومت تهران را به چالش بکشد.
شورای اروپا، سازمانی برای تحکیم رشتههای انسجام و همبستگی اروپا است که مقر آن در استراسبورگ فرانسه قرار دارد. فعالیت این نهاد که از سال ۱۹۴۹ آغاز به کار کرده در راستای تقویت پایههای مردمسالاری، حقوق بشر، زمامداری قانون و بهرهبرداری از همکاریهای فرهنگی استوار است. ۴۷ کشور با مجموع ۸۲۰ میلیون نفر جمعیت عضو این شورا هستند.
سال گذشته عضویت روسیه در شورا به دلیل حمله به اوکراین از برخی جهات به حالت تعلیق درآمد.
شورای اروپا تاکنون یک بار در مورد ایران موضع گرفته است و آن هم سال ۱۳۸۸ در اعتراض و محکومیت سرکوب معترضان در جنبش سبز بوده است. به گفته لوکس شورا به عنوان باسابقهترین پارلمان حقوق بشری اروپا مدتها به تحولات ایران بیاعتنا بوده است، در حالی که باید در کنار مردم ایران بایستد که کل حکومت را به چالش کشیدهاند.
مشکل شورا این است که قدرت اجرایی ندارد به خصوص در مورد ایران که اصولا عضو این شورا نیست.
گزارشگری که شورا حالا برای رصد نقض حقوق بشر در ایران تعیین کرده امیدوار است که “در سیاست بینالمللی شاهد تغییری اساسی در قبال ایران باشیم”. او سیاست اروپا در قبال ایران را نیازمند چرخشی اساسی میداند. این که این چرخش چگونه باید باشد و او تا چه حد در آن نقش خواهد داشت شاید بیارتباط با کم و کیف گزارشهایی که خود او در باره ایران تهیه میکند هم نباشد.
شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز دارای یک گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران است که از ۶ سال پیش تصدی آن را جاوید رحمان، حقوقدان و فعال حقوق بشر پاکستانی- بریتانیایی به عهده دارد. او در تازهترینگزارشی که به این شورا ارائه کرد نوشت که “اقدامات سرکوبگرانه جمهوری اسلامی” در جریان جنبش مهسا میتواند “مصداقی از جنایت علیه بشریت باشد”.