۱۴۰۰ اردیبهشت ۲۶, یکشنبه

نامزدان انتخابات ۱۴۰۰؛ محفل شکست‌خوردگان و “شیفتگان خدمت”


طی پنج روزبیش از۳۵۰ نفروبرخی برای بار چندم برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ثبت‌نام کردند. مطابق روال دوره‌های قبل، از این تعداد انگشت‌شماری از فیلتر شورای نگهبان می‌گذرند.

ستاد انتخابات وزارت کشور، محل ثبت‌نام داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری

داوطلبان شرکت در رقابت‌های انتخاباتی دوره سیزدهم ریاست جمهوری از ۲۱ تا ۲۵ اردیبهشت با رجوع به ستاد انتخابات وزارت کشور ثبت‌نام کردند.

شورای نگهبان پیشتر با ابلاغ مصوبه‌ای تلاش کرد شرایط ثبت‌نام را تغییر دهد تا تعداد داوطلبان کاهش یابد. با دستور حسن روحانی برای نادیده گرفتن این مصوبه، که اغلب حقوقدانان آن را غیرقانونی می‌دانند، بساط ثبت‌نام داوطلبان مانند دوره‌های گذشته از رویدادهای غیرمعمول خالی نماند.

در میان ثبت‌نام‌کنندگان افراد پیر و جوانی حضور داشتند که بدون کوچکترین آشنایی با مسائل سیاسی در توهم حل تمام معضلات جامعه در کوتاه‌ترین زمان ممکن بودند؛ یکی برنامه خود را منحل کردن وزارت خارجه عنوان کرد و دیگری خود را “ابرکاندیدا” خواند.

یکی از ثبت‌نام کنندگان خیرالله حاجی‌زاده نظامی سابق بود که چهار دوره رد صلاحیت شده و تهدید کرد که اگر این بار هم صلاحیتش تائید نشود با تانک جلوی ساختمان شورای نگهبان می‌رود.

هجوم “شیفتگان خدمت” در روز آخر

ستاد انتخابات در آخرین روز مهلت ثبت‌نام داوطلبان، شاهد حضور پر تعداد شخصیت‌های شناخته‌تر بود. عبدالله رمضان‌زاده سخنگوی دولت محمد خاتمی به کنایه نوشت، باید مهلت ثبت‌نام را چند روز تمدید کنند تا نوبت نام‌نویسی به همه “شیفتگان خدمت” برسد.

یکی از این افراد ابراهیم رئیسی است که رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای اسفند ماه ۹۷ او را به عنوان رئیس قوه قضائیه منصوب کرد.

رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ هم شرکت کرد و شکست خورد. او با انتشار عکسی از یک کلبه روستایی با دو پوستر انتخاباتی ادعا کرده چون امکان مالی ایجاد ستاد انتخاباتی را ندارد از مردم می‌خواهد هر خانه یک ستاد شود.

نامزدان شکست‌خورده انتخابات قبلی

نامزد شکست‌خورده سال ۹۶ تنها کسی است که بیش‌ترین تشکل‌های اصولگرایان در حمایت از او اتفاق‌نظر دارند. با این همه از این جناح افراد بسیار دیگری برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند.

سعید جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و عضو کنونی مجمع تشخیص مصلحت یکی از این افراد است که سال ۹۲ هم بخت خود را برای رئیس جمهور شدن آزمود با کسب چهار میلیون رای ناکام ماند.

دبیر این مجمع و فرمانده سابق سپاه پاسداران، هم روز شنبه برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد. محسن رضایی پیش از این سه بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری کاندید شده بود و یک بار کناره‌گیری کرد و دو بار به سختی شکست خورد.

پیش از این افرادی مانند محمدحسین نامی و رستم قاسمی، دو شخصیت نظامی عضو دولت احمدی‌نژاد و حسین دهقان وزیر دفاع دولت اول روحانی در میان ثبت‌نام کنندگان بودند. سعید محمد فرمانده سابق قرارگاه خاتم‌الانبیا یکی دیگر از ثبت‌نام‌کنندگان با پیشینه نظامی است.

ثبت نام رد صلاحیت شدگان

از میان نامزدانی که تا کنون ثبت‌نام کرده‌اند احتمال رد صلاحیت بسیاری از آنها از سوی شورای نگهبان کم نیست. روز پنج‌شنبه محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم ثبت نام کرد که در انتخابات سال ۹۶ رد صلاحیت شده است.

خبرگزاری میزان تصویر برخی از ثبت‌نام‌گنندگان در روز سوم نام‌نویسی برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی سال ۱۴۰۰ را منتشر کرد که در میان آنها تصاویر محمود صادقی و علی مطهری نیز به چشم می‌خورند.

صادقی و مطهری از نمایندگان تهران در مجلس دهم بوده‌اند که مانند ده‌ها نماینده دیگر برای شرکت در انتخابات دوره یازدهم تائید صلاحیت نشدند.

عزت‌الله ضرغامی، رئیس سابق سازمان صداوسیما، اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی، محمد شریعتمداری، وزیر کار دولت دوازدهم و عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی از دیگر کسانی هستند که خود را برای تکیه زدن بر مسند ریاست جمهوری آماده می‌دانند.

طیف ثبت‌نام‌کنندگان، به جز افراد غیرمشهور، بسیار متنوع و طولانی است؛ از نمایندگان کنونی و سابق مجلس تا همکاران فعلی و پیشین دولت، از رئیس و اعضای شورای شهر تا فعالان سیاسی و دانشگاهی.

لاریجانی رقیب اصلی رئیسی؟

علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی از جمله افرادی است که حضورش در انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری تا روز آخر ثبت‌نام نامشخص بود اما سرانجام نام‌نویسی کرد.

بسیاری از ناظران معتقدند لاریجانی که از حمایت بخشی از دولت، حزب کارگزاران سازندگی و شماری از گروه‌های اصلاح‌طلب برخوردار است می‌تواند جدی‌ترین رقیب رئیسی باشد.

کنایه‌های متقابل انتخاباتی

علی لاریجانی پس از ثبت‌نام درباره حل معضلات اقتصادی گفت: «حوزه اقتصاد پادگان و دادگاه نیست که با زور مشکلات کشور را بتوان حل کرد.»

برخی معتقدند اشاره مشخص به “پادگان و دادگاه” کنایه به نامزدان با پیشینه نظامی و ابراهیم رئیسی است در حالی که خود لاریجانی سابقه سال‌ها همکاری و عضویت در سپاه را در کارنامه دارد.

سعید محمد یکی از ثبت‌نام‌کنندگان سپاهی در واکنش به این سخنان به لاریجانی تاخته که هویت خودش مدیون “پادگان و دادگاه” است و با اشاره به سابقه اعضای خاندان لاریجانی‌ها نوشت: «امروز آغازی بر پایان اشرافیت خانوادگی است.»

این طعنه و کنایه‌ها به نوعی می‌تواند آغاز زودهنگام مبارزات انتخاباتی تلقی شود، گرچه برای آغاز رسمی این مبارزات ثبت‌نام‌کنندگان باید منتظر بررسی صلاحیت‌شان در شورای نگهبان باشند.

کسانی که شورای نگهبان صلاحیت‌شان را تائید کند می‌توانند از هفتم خرداد به مدت ۲۰ روز تبلیغات انتخاباتی داشته باشند و ۲۸ خرداد روز انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری خواهد بود.

بر پایه آمار رسمی وزارت کشور در این دوره بیش از ۵۹ میلیون و ۳۱۰ هزار نفر دارای شرایط رای دادن هستند که نزدیک به یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر آنها رای اولی به شمار می‌روند.