همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید در ایران همچنان ۱۳ معلم در زندان و یا تبعید به سر می‌برند. همچنین براساس آمار رسمی بیش از صد هزار دانش آموز از تحصیل و مدرسه بازماندند. وزیر آموزش و پرورش اما می‌گوید که سال تحصیلی جدید با نشاط آغاز می‌شود و آموزش به صورت رایگان در دسترس همگان است.
تجمع معلمان در روز معلم
چند سالی است که شماری از معلمان معترض ایرانی سال تحصیلی را در زندان به سر می‌برند. محمد حبیبی، اسماعیل عبدی، محمود بهشتی لنگرودی، روح‌الله مردانی، یاسر امینی آذر، اسکندر لطفی، هوشنگ کوشکی و چند معلم دیگر در آغاز سال تحصیلی جدید در زندان به سر می‌برند و یا در انتظار اجرای حکم قضایی صادر شده هستند.
مسئولان وزارت آموزش و پرورش که در سال تحصیلی گذشته شاهد سه مرحله تحصن و تجمع چندباره معلمان شاغل و بازنشسته در شهرهای مختلف بودند، همچنان سیاست سکوت در قبال معلمان زندانی را در پیش گرفته‌اند.
معلمان ایران در سال تحصیلی گذشته (۱۳۹۸-۱۳۹۷) سه مرتبه در اعتراض به وضعیت معیشتی، کالایی‌سازی آموزش و اجرا نشدن قوانین مربوط به رتبه‌بندی معلمان در سراسر کشور تحصن کردند.
در جریان تحصن سه‌گانه معلمان صدها معلم به مراجع امنیتی، قضایی احضار و بازجویی شدند. شماری از معلمان معترض نیز بازداشت موقت و پس از محاکمه به زندان و شلاق محکوم شدند.
تشکل‌های صنفی معلمان در آستانه بازگشایی مدارس خواستار آزادی معلمان زندانی و اجرای اصل ۳۰ قانون اساسی که بر آموزش رایگان تاکید دارد، شدند.
فقر مانع آموزش کودکان
حجت میرزایی، وزیر آموزش و پرورش ایران در یک کنفرانس خبری، مدعی دسترسی همه دانش‌آموزان به آموزش رایگان شد. خلاف این اظهارات اما برپایه آمارهای رسمی در آستانه سال تحصیلی جدید، دست‌کم ۱۴۲ هزار دانش‌آموز از تحصیل بازمانده‌اند.
استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان همانند سال‌های گذشته بیشترین آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل را دارند.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بهار امسال شمار بازماندگان از تحصیل را حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن اعلام کرد.
وزارت آموزش و پرورش به همراه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از دو سال قبل ستاد ویژه‌ای برای شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل تشکیل داده‌اند. این ستاد اما به گفته احمد میدری، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تنها موفق شد با خانواده ۲۷ هزار تن از بازماندگان از تحصیل تماس بگیرد.
میدری سال گذشته فقر اقتصادی را عامل اصلی بازماندگی کودکان از تحصیل دانست و گفت: ۲۷۰۰ خانواده گفتند که به دلیل فقر اقتصادی فرزند خود را به مدرسه نمی‌فرستند و ۱۱۰۰ خانواده هم گفتند که نمی‌توانند هزینه ایاب و ذهاب را پرداخت کنند.
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش هم فقر و بحران‌های اجتماعی را دلیل اصلی بازماندن کودکان از تحصیل عنوان کرده بود.
او بدون بیان جزییات گفته بود که برخی از کودکان به دلیل اینکه نان‌آور خانواده هستند، از آموزش باز می‌مانند.
براساس گزارش مرکز آمار، سهم آموزش در سبد هزینه خانوارها به کمتر از دو درصد کاهش یافته است.
بسندگی زبان فارسی: بازماندگان از تحصیل بیشتر می‌شوند؟
در سال تحصیلی جدید مدارس به انجام تست بسندگی زبان فارسی موظف شده‌اند. برخی از خانواده‌ها در فصل ثبت‌نام دانش‌آموزان به رسانه‌ها گفتند که مدارس از ثبت‌نام فرزندانشان به دلیل آنچه که نابسندگی زبان فارسی عنوان کردند، خودداری می‌کنند.
معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش بهار امسال از اجرای طرح بسندگی زبان فارسی در مناطقی که زبان مادری دانش‌آموزش فارسی نیست، خبر داد. اجرای این طرح با انتقاد فعالان حقوق اقوام روبرو شده و به گفته آنها موجب بازماندن شمار بیشتری از کودکان از تحصیل خواهد شد.
وزارت آموزش و پرورش اما بدون توجه به انتقادهایی که نسبت به خصوصی‌سازی آموزش و پرورش و طرح بسندگی زبان فارسی صورت می‌گیرد، همچنان بر اجرای برنامه‌ها پافشاری می‌کند.
