آنتونی بلینکن درپاسخ به اظهارات مقامات ایران مبنی برعدم کاهش تنش در فعالیتهای هستهای هشدارداد که «ایالات متحده برها كردن مساله توافق هستهای با ایران نزدیکتر میشود.»
بلینکن شامگاه چهارشنبه ۸ سپتامبر در دیدار با همتای آلمانی خود در برلین گفت: «به نقطهای نزدیک میشویم که بازگشت به برجام همان مزایا را نخواهد داشت.»
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم در نشست خبری مشترک با همتای آمریکایی خود ضمن اعلام اینکه از دولت جدید ایران خواسته «فورا به میز مذاکرات برگردد» گفت: «اعلام تهران مبنی بر اینکه از سرگیری مذاکرات هستهای ممکن است دو تا سه ماه طول بکشد بسیار طولانی است.»
این در حالی است که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، ساعاتی پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر عدم همکاری تهران و آژانس، از مواضع این سازمان انتقاد کرد و مدعی شد که برخورد آژانس مخل مسیر مذاکرات است.
به گزارش خبرگزاری «ایسنا»، امروز چهارشنبه ۸ سپتامبر، رئیسی در گفتوگوی تلفنی با شارل میشل، رئیس شورای اروپا، گفت: «طبیعی است در صورت برخورد غیرسازنده در آژانس بین المللی انرژی اتمی، انتظار اینکه ایران واکنش سازنده داشته باشد، منطقی نیست. اقدامات غیرسازنده طبیعتا مخل مسیر مذاکره نیز هست.»
او همچنین با تأکید بر اینکه کشورش در مورد فعالیتهای هستهای خود شفاف است، افزود: «همکاریهای جدی جمهوری اسلامی ایران با آژانس نمونه بارزی از اراده ایران برای شفافیت در فعالیتهای هستهایاش است.»
پنجره مذاکره
از سوی دیگر، جوی هود، جانشین معاون وزیر خارجه آمریکا، شامگاه چهارشنبه در مصاحبهای با «العربیه» گفت: «به رغم پایبندی ما به گزینه دیپلماتیک، پنجره مذاکره با ایران برای همیشه باز نیست».
هود با اشاره به اینکه «تهدیدهای ایران امنیت منطقه را بیثبات میکند» گفت: « با تهدید کشتیرانی تجاری مواجه هستیم. ما باید در اسرع وقت به توافق هستهای بازگردیم و ایران باید به مفاد توافق هستهای پایبند باشد».
او همچنین با بیان اینکه « ایران باید به میز مذاکره در وین بازگردد و وقت خود را برای اظهارات رسانهای هدر ندهد» گفت: «اگر دیپلماسی شکست بخورد گزینههای دیگری را پیشبینی نمیکنم ، اما رئیس جمهوری در جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای صریح بود».
هود افزود: «دولت آمریکا از عدم دسترسی بازرسان آژانس ناراضی است و این موضع متحدان اروپایی ما نیز است. لغو تحریمها فقط با تعهد کامل و بازگشت به توافق هستهای امکانپذیر است».
تنشافزایی ایران
شایان ذکر است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی سهشنبه، ۷ سپتامبر اعلام کرد که ایران به نقض تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای ۲۰۱۵ ادامه داده و در این راستا ذخیره اورانیوم غنیسازی شده خود را افزایش داده است.
آژانس گفت که این کشور با تضعیف گسترده فعالیتهای بازرسی و نظارت بر برنامه هستهای خود تا کنون توضیحی درباره ذرات اورانیوم موجود در سایتهای اعلام نشده خود ارائه نداده است.
آژانس همچنین از مقامات ایران خواست بدون تاخیر توضیحاتی را درباره سایتهای هستهای اعلام نشده و سری ارائه دهند.
پیشتر وزارت خارجه فرانسه از تهران خواسته بود تا توضیحاتی کامل را درباره ذرات اورانیوم پیدا شده در سایتهای سری اعلام نشده ایران به آژانس ارائه دهد. وزارت خارجه فرانسه گفته بود که مدیرکل آژانس نیمه ماه جاری گزارشی را درباره میزان همکاری ایران با این نهاد بینالمللی منتشر خواهد کرد.
در این راستا فرانسه همچنین از ایران خواست بیدرنگ همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از سر گیرد.
از آوریل گذشته مذاکرات هستهای برجام میان ایران و کشورهای غربی با مشارکت غیر مستقیم دولت آمریکا در وین آغاز شد، اما پس از ۶ دور مذاکره با به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی متوقف ماند و زمان برگزاری دور هفتم این مذاکرات نیز به زمان ما بعد روی کار آمدن و استقرار دولت جدید ایران موکول شد.
در همین راستا، بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور اروپایی حاضر در مذاکرات احیای برجام با ابراز نگرانی از پیشرفت در برنامههای هستهای ایران از دولت رئیسی خواستهاند تا هرچه سریعتر به میز مذاکرات بازگردد.