اکنون‌که معلمین زحمتکش و فداکار میهنمان برای چندمین بار اعتصابات بزرگ و سراسری برگزار می‌کنند، شایان آن است که یادی از یک خیزش تاریخی آن‌ها بشود.
از اواخر سال ۱۳۳۹ معلمین ایران که شرایط بسیار سختی را می‌گذراندند برای رسیدن به حقوق خود شروع به برگزاری تجمعاتی در سراسر کشور و طرح خواسته‌های خودکرده بودند و در ادامه اعتصاباتشان در روز ۱۲ اردیبهشت سال ۱۳۴۰ تحصن بزرگی مقابل مجلس شورای ملی در میدان بهارستان تشکیل دادند و پلیس شاه تجمع آن‌ها را به گلوله بست.
اعتصابی که نهایتاً سبب سقوط دولت شریف امامی و پیروزی معلمین و رسیدن آنان به درخواست‌هایشان شد. یادآوری آن تظاهرات در شرایط امروز انگیزاننده است.
معلمین مدارس و دبیران دبیرستان‌ها در اردیبهشت سال ۱۳۴۰ برای افزایش دستمزد و بهبود شرایط تدریس و … دست به تعطیلی کلاس‌ها و تظاهرات زدند. در ادامه اعتراضات و اعتصابات در روز ۱۲ اردیبهشت در میدان بهارستان مقابل مجلس شورای ملی تظاهرات بزرگی را ترتیب دادند. پلیس با استفاده از آب پرفشار ماشین‌های آتش‌نشانی کوشید آنان را از جلو مجلس پراکنده کند.
در این موقع تعدادی از معلمین مرد، برای حفاظت از زنان که در معرض آب پرفشار بودند، خط مقدمی تشکیل می‌دهند. دبیر فلسفه آقای دکتر ابوالحسن خانعلی در این ردیف بوده است. خط اولی‌ها ازجمله دکتر خانعلی لوله آب‌پاش را به سمت خود پلیس برمی‌گردانند. پلیس وقتی از آب‌پاش‌ها نتیجه‌ای نمی‌گیرد شروع به تیراندازی هوایی می‌کند. اما معلمان بی بیم ایستادند و به اعتراضات خود ادامه دادند. پس‌ازآن که پلیس با تیراندازی‌های هوایی نمی‌تواند معلمین را متفرق کند، رییس کلانتری - کلانتری در ضلع شمالی میدان بهارستان بود - سرگرد ناصر شهرستانی به صحنه می‌آید و به تیراندازی مستقیم مبادرت می‌کند. در این تیراندازی تعدادی زخمی می‌شوند و دراین‌بین گلوله‌ای به سر ابوالحسن خانعلی اصابت می‌کند و در جا شهید می‌شود.
معلمین جنازه او را از دست مأمورین بدر می‌برند. آن‌طور که معلمین نگارنده در -گروه شبانه فرهنگی آذر- غروب همان روز می‌گفتند چندین ده نفر جنازه شهید خانعلی را به مسجدی در غرب بهارستان می‌برند. و اضافه کردند که در آنجا حدود صد نفر تا صبح می‌ایستند و از جنازه محافظت می‌کنند تا افراد پلیس و افراد دیگری از دشمن نتوانند به جنازه دسترسی داشته باشند.
در روز ۱۳ اردیبهشت تشیع جنازه بزرگ و بی‌سابقه‌ای به عمل می‌آید و مردم زیادی هم به معلمین پیوستند. نگارنده هم در آن تظاهرات شرکت داشت.
معلمین در روزهای بعد به اعتراضات و تظاهرات ادامه دادند. ۴-۵ روز بعد دولت شریف امامی سقوط کرد و امینی به نخست‌وزیری انتخاب شد و دولت مجبور شد که به همه درخواست‌های معلمین پاسخ مثبت بدهد.
معلمین سراسر کشور در بیانیه‌ای در شب هفت خانعلی ۱۲ اردیبهشت را روز معلم در ایران اعلام کردند. هرساله در این روز در مدارس برنامه ویژه و بزرگداشت شهید ابوالحسن خانعلی برگزار می‌شد. آز آنجا که خانعلی که دبیر فلسفه و زبان عربی بود سال آخر دکترای فلسفه در دانشگاه تهران را می‌گذراند، او را به نام دکتر خانعلی یادکردند.
آری در ادامه اعتراضات و ایستادگی و همبستگی، معلمین توانستند شاه را وادار به عقب‌نشینی کنند. تا آنجا که نگارنده به یاد دارد اعتراضات و تظاهرات معلمین یک حرکت سازمان‌یافته، پس از کودتای خائنانه ۲۸ مرداد بود.
حرکتی که با پیروزی کامل معلمین پایان یافت. معلمین و علاوه بر رسیدن به درخواست‌هایشان، ۱۲ اردیبهشت را نیز روز معلم اعلام کردند، که به‌نوبه خود یک یادآوری از پیروزی در همبستگی، با معلمین و دانش آموزان کشور بود.
بعدها مستقل از روز ۱۲ اردیبهشت در ایران، ۵ اکتبر توسط یونیسف روز جهانی معلم نام‌گذاری شد.
یاد معلم شهید دکتر خانعلی گرامی باد. یاد شهدای ۱۲ اردیبهشت، شهید محمد ضابطی و دیگر مجاهدین شهید گرامی باد.
یادآوری:
رژیم در اردیبهشت ۵۸ روز معلم را به نفع خود مصادره کرد، یک دزدی آشکار در همان ماه‌های اول انقلاب. در روز ۱۱ اردیبهشت گروه فرقان مطهری را می‌زند. رژیم روز بعد که او را دفن می‌کند بابی شرمی روز 12 اردیبهشت، که در سال ۱۳۴۰به مناسبت شهادت دکتر خانعلی روز معلم نام‌گذاری شده بود را دزدیده و آن روز را منتسب به مطهری و روز معلم نامید.
