روزنامه آرمان(رژیم) ۲۸/۹/۹۶ : « به زبان ساده خواسته اصلی كولبران نان و كار است، اما طرح اخیر وزیر كشور دال بر پایان كولبری و تجمیع آنان در 15 بازارچه مرزی چهار استان غربی كشور كه معابر كولبری در آن واقع است، اگرچه بهت‌آور بود، اما بنابه دلایل ذیل نمی‌تواند راهگشای این معضل عظیم باشد. داستان تلخ كولبری نشان از واقعیت دردناك توسعه نیافتگی مناطق مرزی چهار استان غربی كشور است.
كولبران صرفا برای امرارمعاش روزانه خود مجبور به پذیرش شرایط سخت و ناگوار كولبری هستند. سالیانه حداقل بالغ بر 146نفر كولبر در این مناطق كشته می‌شوند و صدها نفر از آنان بر اثر فشار كار یا رفتن روی مین‌های زمینی مصدوم می‌شوند. بیان یك صفحه از صفحات داستان تلخ كولبران در این مناطق می‌تواند گویای این امر و صدق گفتار باشد. اخیرا وكالت اولیای دم مرحوم محمدبایر قیطولی‌زاده در استان كرمانشاه را بر عهده گرفته‌ام كه در شرایط بسیار سختی كشته شده است. پرونده‌ای در دادسرا تشكیل شده و در حال رسیدگی و تظلم‌خواهی هستیم. از یك سو فرماندار ثلاث باباجانی در مكتوبی رسمی اعلام داشته است كه بارهای موجود در خودرو نیسان مرحوم محمدبایر قیطولی‌زاده كاملا قانونی بوده و هیچ‌كدام قاچاق تلقی نمی‌شود و از دیگرسو سازمان تعزیرات نیز پس از بررسی مدارك كامل، تمامی بارها را پس از كشته‌شدن آن مرحوم، آزاد و از اتهام قاچاق بی‌‌‌گناه دانسته است، اما هنوز نهادی او را قاچاقچی دانسته است. این داستان تلخ و دردناك در تمامی نوار مرزی این چهار استان غربی وجود دارد و هر روز نیز تكرار می‌شود. اكنون این پرسش مطرح می‌شود كه آیا طرح وزیر كشور كه در پایتخت تنظیم شده است، می‌تواند راهگشای مشکل این مظلومان باشد؟ آیا طرح‌های این‌چنینی كه بدون حضور كولبران یا نمایندگان آنها تدوین شده است، می‌تواند در برون‌رفت از این شرایط موثر باشد؟ طرح‌های سال گذشته در مورد بیمه كولبران به كجا ختم شد؟ چرا واقعیت كولبران دیده نمی‌شود؟ آیا كولبر دیگری قربانی نخواهد شد؟ چه ضمانتی برای برون‌رفت از این داستان تلخ وجود دارد؟ و صدها پرسش دیگر نیز مطرح است. در حال حاضر حسب اعلام نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی كه در رسانه‌ها منتشر شده است، قریب به ٧5هزار نفر كولبر داریم. این كولبران محتاج نان شب هستند و هیچ سرمایه‌ای ندارند تا بتوانند با آن در بازارچه‌های مرزی دادوستد تجاری انجام دهند، اگرچه در حال حاضر بازار دچار ركود زیادی شده و تابع نوسانات ارزی است و در این آشفته‌بازار، كولبران نمی‌توانند نفس بكشند و صرفا از توان فیزیكی خود برای كولبری استفاده می‌كنند. لذا طرح جناب وزیر كشور نمی‌تواند منطبق با واقعیت باشد. به‌گمان اینجانب، وزیر كشور باید از طبقه آخر ساختمان عظیم وزارت كشور واقع در خیابان فاطمی تهران بیرون آمده و كافی است دو ساعت را با كولبران ثلاث باباجانی یا هورامان طی كند تا بتوانند طرحی مناسب و منطبق با واقعیت برای كولبران طراحی كنند. واقعت مساله این است كه كولبری، نشان بیكاری فزاینده و توسعه‌نیافتگی این مناطق است و با طرح‌های ضربتی و سلبی نمی‌توان پرونده داستان تلخ كولبران در این مناطق را ببندیم. ٧٥هزار خانواده كولبری نیازمند اشتغال و نان هستند؛ فعالیت در بازارچه‌های مرزی نیازمند سرمایه است و برای كولبران هیچ اثری نخواهد داشت. حتی دادن وام و بانكی‌كردن معیشت كولبران موجبات نابودی هرچه بیشتر آنان خواهد شد. ای‌كاش به‌جای این طرح، موجبات اشتغال از طریق تولید منطبق با شرایط این مناطق، ایجاد صنایع تبدیلی، توسعه پایدار و لزوم توجه به واقعیات این مناطق و كولبران و.. را مطرح می‌كردند. دولت وفق قانون اساسی در قبال كولبران دارای مسئولیت بوده و باید پاسخگوی بخشی از تكالیف حقوق شهروندی دولت در قبال شهروندان كولبر باشد. دست و نگاه خانواده كولبر به میزان باری است كه كولبر روزانه با خود از مناطق صعب‌العبور كوهستانی این مناطق حمل كرده و در قبال آن كیلویی پنج‌هزار تومان دریافت می‌كند».
گله شدید نماینده سردشت و پیرانشهر از مرگ کولبران
روزنامه شرق(رژیم) ۲۸/۹/۹۶ : « شرق: گله شدید نماینده سردشت و پیرانشهر از مرگ کولبران
شرق: رسول خضری، نماینده سردشت و پیرانشهر است. گاه‌و‌بیگاه تماس‌هایی روی تلفنش خبر مرگ کولبری را به او مخابره می‌کند؛ مانند دیروز. خبر درگذشت دو جوان سردشتی هنگام عبور از مرز؛ آن‌هم یک هفته بعد از آنکه فرمانده هنگ مرزی میهمان کمیسیون امنیت ملی بوده تا از نزدیک در جریان واقعیت زندگی کولبران قرار بگیرد.مصاحبه زمانی انجام می‌شود که مراسم ختم دو کولبر جوان سردشتی در روستای بیتوس در حال انجام است. خانواده‌هایی در دورترین مرزهای کشور عزادار شدهاند و شلیک‌های گاه‌و‌بیگاه با وجود پادرمیانی کمیسیون امنیت مجلس به جایی نرسیده است.
بار کولبران سردشتی چه بود؟
پوشاک و گردو داشتند. تأسف می‌خورم از وقوع این اتفاق. نماینده سردشت و پیرانشهر که باشی، به‌عنوان دو شهر مرزی، مدام درگیر مسائل مرزی شهروندان خواهی بود و مرگ کولبران بدترین خبر است.
برای پایان‌دادن به این وضعیت چه کار کرده‌اید؟
هفته پیش فرمانده مرزبانی استان را به کمیسیون امنیت دعوت کردیم و قول گرفتیم دیگر چنین تحرکاتی در مرزها نباشد. گفتیم باید به نیروهایتان بگویید ایست بدهند، تیر هوایی شلیک کنند و اگر نشد، کمر به پایین شلیک شود؛ نه این‌طور که تیراندازی به مرگ منجر شود.
کولبری جرم است؟
حتی اگر می‌گویید کولبر تخلف کرده، خب اجازه بدهید در محاکم به این مسیر رسیدگی شود.
آیا افرادی که شلیک کرده‌‌اند، شناسایی شدهاند؟
خیلی اوقات چون گروهی‌اند، شناسایی فرد سخت می‌شود. روز گذشته تذکر نوشتیم به وزیر کشور. از تذکر خسته شدیم. این افراد باید مجازات شوند.
آخرین خبرتان از خانواده این دو کولبر سردشتی؟
همین حالا که با شما صحبت می‌کنم، مراسم این دو عزیز روستای دورافتاده مرزی در حال برگزاری است؛ در روستای بیتوس. دیروز شورای عالی امنیت جلسه داشته و و استاندار ما هم تهران است تا این را مطرح کنند. برخی چیزها رسانه‌ای می‌شود و برخی نمی‌شود.
خب شما بفرمایید.
باید خیلی شفاف آمار ارائه دهند. رسیدگی وضعیت دادگاه‌ها، تعیین‌تکلیف خانواده داغدار کولبران، پرداخت دیه و خیلی موارد دیگر.
آماری دارید که از ابتدای امسال چند نفر به این شکل از دنیا رفته‌اند؟
نه؛ الان آمار دقیق ندارم. ببینید مردم با مرز زندگی می‌کنند. کارخانه که نداریم. خب معلوم است که نسل جوان از بی‌کاری به مرزها رو بیاورند. کولبر چه دارد؟ چند کیلو بار دارد؟
این دو نفر کارت کولبری داشتند؟
کارت هم داشته باشند، وضعیت همین است. آنها که کارت دارند، هر سه هفته یک بار نوبت‌شان می‌شود. با سه هفته یک بار صد هزار تومان نمی‌شود زندگی گذراند.
موارد رسیدگی به پرونده کولبران چطور بوده؟ اصلا به پرونده‌شان رسیدگی شده است؟
بوده اما خیلی کم. خلاصه بگویم ٢٠ درصد پرونده‌ها منجر به ص دور رأی شده و پرداخت دیه.
حس شمای نماینده در برابر این اخبار چیست؟
استیصال. شما فکر کنید در روزهای بودجه‌ای یکی به موبایل شما زنگ بزند و این خبر را بگوید.
وزیر کشور گفته‌‌اند پیله‌وری به‌جای کوله‌بری، آیا این ایده ممکن است؟
کارخانه قند پیرانشهر را سال‌ها پیش ساخته‌اند. در سردشت هم یک نیمچه کارخانه انگور سیاه سردشت است که دپو می‌کنند و اشتغال‌زایی‌اش به مرکز استان می‌رسد؛ این همه توان اشتغال‌زایی ماست. آن وقت جوان و میان‌سال ما برای درآمدزایی چه کنند. مرز تنها راه چاره است.
وضعیت باز و بسته‌شدن مرزها؟
دو ماه است مرز را بسته‌‌اند و تازه وزیر کشور دیروز خبر داده تا با مصوبه شورای عالی امنیت ملی مرزها بازگشایی شود. با این بستن مرزها ٣٠٠ هزار نفر را دو ماه بی‌کار کرده‌ایم.
بحث بیمه به جایی نرسید؟
٧٠٠ نفر بیمه شدند؛ اما آن‌هم داستان خودش را دارد. سهم وزارت کشور یک میلیارد تومان بود و وزارت تعاون هم یک میلیارد. وزارت تعاون پولش را آورده و وزارت کشور نه! به استاندار گفتیم، گفتند به‌زودی می‌آوریم. حساب کنید در پیرانشهر و سردشت ١٨ هزار نفر کولبر داریم. برای بیمه‌کردن این ٧٠٠ نفر این همه داستان داریم و بدقولی؛ چه رسد به بیمه‌کردن همه آنها...».
