محسنی اژهای در دیداری که روز چهارشنبه ۲۰ مهر با جمعی از قضات دادگستری استان تهران داشت، از آنان خواست از «سادهانگاری و دلسوزی بیجا و صدور احکام ضعیف» برای معترضانی که در جریان خیزش سراسری مردم ایران دستگیر شدهاند، پرهیز کنند.
او در حالی صدور احکام ضعیف برای مردم معترض را «ظلم به مردم و آینده» خواند که دو روز قبل یعنی ۱۸ مهر و در جلسه شورای عالی قضایی، همه جریانها، گروهها، جناحهای سیاسی و عموم مردم را که «دارای انتقاد و اعتراضی هستند» دعوت به گفتوگو کرد و گفت آماده شنیدن همه نظرها، انتقادها و پیشنهادهای آنان است.
اما رییس قوه قضاییه در جدیدترین اظهار نظرش، برای معترضانی که در هفتههای گذشته بازداشت شدهاند خط و نشان کشید و «رویه ارفاقی» برخورد با کسانی که در زمره «عناصر کمگناه و غفلتزده» هستند را تشریح کرد.
به گفته محسنی اژهای این بازداشتشدگان در مرحله نخست با تمهیدات اندیشیده شده و تبدیل قرارها، تا زمان برگزاری دادگاه آزاد میشوند: «در مرحله دوم، چنانچه در مدت آزادی و انتظار برای برگزاری دادگاه، [آنان] از عمل ارتکابی خود پشیمان و متنبه شده باشند و در اعمال خود این پشیمانی و تنبه را ثابت کنند، صدور رای آنها مشمول ارفاق میشود.»
مرحله بعدی نیز به گفته رییس قوه قضاییه، پس از صدور رای و محکومیت است و مردم معترض «چنانچه رفتار پسندیده از خود بروز دهند و از عدم ارتکاب مجدد جرم از ناحیه آنها اطمینان حاصل شود، با تاسیسات ارفاقی قانونی مواجه میشوند.»
محسنی اژهای در بخش دیگر این سخنرانی با اشاره به «نمایان بودن دستهای پشتپرده دشمنان» در اعتراضات مردمی ایران، گفت: «این حوادث نباید ما را از حرکت رو به جلو و مترقی خود در بخشهای مختلف بازدارد.»
هر چند که سخنان جدید محسنی اژهای در تضاد با صحبتهای قبلی او مبنی بر «گفتوگو» با معترضان قلمداد میشود اما رییس قوه قضاییه در سخنرانی روز دوشنبه هم اعتراضات مردم ایران را به «صهیونیستها، آمریکاییها و برخی کشورهای اروپایی» نسبت داده بود.
او در همان سخنرانی خطاب به مقامات دادگستریهای سراسر کشور دستور داد تا به پروندههای ارسال شده از دادسراها «درباره عناصر اغتشاشات در دادگاهها» خارج از نوبت رسیدگی کنند.