آیا مدیرعامل جدید سازمان بازنشستگی می‌تواند معجزه کند؟
چهار ماه پیش منصوب شد و به تازگی با حکم رییس جمهور برکنار شد. خبر جنجالی برکناری مدیرعامل صندوق بازنشستگی شاید به دلیل به اصلاح افشاگری‌های وی در مورد پروژه‌های چند صد و چندهزار میلیارد تومانی بود که در آخرین توییت خود به آن اشاره کرده بود. شاید هم به دلیل عملکرد نامناسب وی در مدت کوتاه خدمت وی باشد ولی هرچه هست مدیرعامل صندوق ورشکسته بازنشستگی بودن مهره تاثیرگذار بودن می‌طلبد که ظاهرا صالحی چنین قابلیتی از خود نشان نداده است.
سید میعاد صالحی، در مدت ۴ ماه حضور خود در صندوق بازنشستگی دست به اقدامات جنجال برانگیز و افشاگرانه علیه زیرمجموعه خود زد. وی برای اولین بار مدارک تحصیلی مدیران صندوق و شرکت‌های تابعه را منتشر کرد. او همچنین برای اولین بار جمع حقوق و مزایای مدیران صندوق و شرکت‌های تابعه‌اش را منتشر کرد.
سید میعاد صالحی، در قدم بعدی‌اش صورت‌های مالی شرکت‌های صندوق بازنشستگی کشوری را منتشر کرد و در تدارک انتشار جزییات پرونده‌ها و پروژه‌های چند هزار میلیاردی زیرمجموعه‌های این صندوق بود که عمر مدیریتش بر صندوق به پایان رسید.
صالحی در آخرین توییت خود پیش از برکناری‌اش نوشته بود: «هرچه امور صندوق بازنشستگی را شفاف‌تر می‌کنیم، فشارها و تخریب‌ها نیز بیشتر می‌شود. گام مهم بعدی، انتشار جزییات پرونده‌ها و پروژه‌های چندصد و چندهزار میلیارد تومانی است».
صالحی ۳۷ ساله، ۱۰ فروردین امسال به عنوان مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری منصوب و پس از فقط ۴ ماه برکنار شد. طبق اخبار رسیده، این برکناری به دستور شخص حسن روحانی بوده است.
عکس از باشگاه خبری جوان
تغییر پی در پی مدیران و به کار گماشتن مدیران کم تجربه عموما مشکلات بازنشستگان را حل نکرده بلکه شرایط را بحرانی‌تر هم می‌کند. چرا که وضعیت صندوق‌های بازنشستگی در ایران هر روز بدتر می‌شود و فشارهای اقتصادی باعث شده بسیاری از شاغلان به سختی از پس خرج زندگی خود برآیند.
مشکلات موجود در صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی نه تنها بر زندگی کنونی میلیون‌ها حقوق بگیر اثر دارد بلکه موجب بی اعتمادی به آینده برای نسلی می‌شود که هم اکنون شاغل بوده و نگران وضع معیشتی خود هستند.
در همین راستا، مدیرعامل یک موسسه مطالعات اقتصادی و دارای دکتری مدیریت کسب و کار، با انتقاد به عملکرد حسن روحانی و اشاره تلویحی به با تدبیر عمل نکردن وی توییت کرده است:« در یک صندوق مالی ورشکسته همانند صندوق بازنشستگی کشوری که اگر همه دارایی‌هایش را بفروشد فقط شش ماه می‌تواند حقوق بازنشسته‌هایش را بدهد، یک جوان صفرکیلومتر با تخصص غیرمرتبط را به‌عنوان مدیرعامل تعیین می‌کنند و بعد از چندماه عزلش می‌کنند.
در حالی‌که بازنشستگی می‌تواند سن آسودگی خیال، استراحت و رسیدگی به کارهایی باشد که تاکنون انجام نشده است؛ مثل سفر رفتن، اما در ایران شرایط برای بازنشستگان کاملا متفاوت است. برخلاف بیشتر کشورهای دنیا در ایران بازنشستگی با استرس برای چگونگی تامین معاش سپری می‌شود. سری که می‌تواند در دهه‌های بالای عمر با آسایش بر بالش بازنشستگی گذاشته شود با نگرانی برای تامین هزینه‌های درمان، خرید دارو و دادن اجاره منزل و خریدهای ضروری و اولیه زندگی حتی خواب راحت هم ندارد.
اعتراض بازنشستگان در ایران در خصوص مشکلات معیشتی خود محدود به قشر خاصی نمی‌شود و معلم و پرستار و کارگر نمی‌شناسد. حقوق ناکافی و عدم دریافت خدمات درمانی از سوی دولت و بیمه‌ها عمده شعارهای نوشته شده بر روی پلاکاردهای معترضان است که زمانی روبروی مجلس و زمانی در مقابل سازمان بازنشستگی جمع می‌شوند.
در سال ۸۲ صندوق بازنشستگی کشوری تنها توانایی پرداخت ۷۸ درصد از مستمری بازنشستگان خود از محل حق بیمه‌های دریافتی بود، اما این نسبت به شدت پایین آمد و در سال ۹۵، صندوق بازنشستگی فقط معادل ۲۶ درصد از حقوقی که باید به بازنشستگان می‌داد، در قالب حق بیمه از شاغلان تحت پوشش خود دریافت کرد. مشکلات این صندوق حل نشده و فقط دست به دست شد.
بسیاری از اموال و شرکت‌هایی که مدیریت آنها در دست صندوق‌ها هستند نیز وضعیت خوبی نداشته و برخی از این شرکت‌ها خود ضررده هستند. برای مثال، صندوق بازنشستگی فولاد مالک ۵۵ درصد سهام شرکت دخانیات است اما شرکت دخانیات خود یک شرکت ضررده با ماشین‌آلات قدیمی و فرسوده است و حتی پیشنهاداتی مطرح شده که این شرکت دوباره دولتی شده و به وزارت صنعت واگذار شود.
سازمان‌های بازنشستگی ایران چطور ورشکسته نشوند؟
با وجود ۱۸ صندوق بازنشستگی در ایران اما حقوق این قشر و نیازهایشان تامین نشده و امیدی هم به رفع مشکلاتشان نیست.
صندوق تامین اجتماعی( با پوشش ۴۲ میلیون نفر)،صندوق بازنشستگی کشوری و نیروهای مسلح هر سه ورشکسته و ناتوان در رسیدگی به تعهدات خود و سوار دوش دولت هستند.
موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با اشاره به بحران کسری منابع صندوق‌های بازنشستگی در ایران پیشنهاد داده است از تجارب جهانی برای نجات صندوق‌ها استفاده شود. در گام اول، صندوق‌های بازنشستگی ایران در معرض دو انتخاب هستند؛ کاهش مزایا و افزایش سن بازنشستگی. پژوهش انجام شده پیشنهاد می‌دهد نجات صندوق‌ها از مسیر تغییر تدریجی سن بازنشستگی دنبال شود. افزایش سن بازنشستگی به بیش از ۶۵ سال و یکسان‌سازی در سن بازنشستگی میان مردان و زنان نیز از جمله راهکارها برای نجات صندوق‌ها عنوان شده است.
اعتراض بازنشستگان به شرایط معیشتی و مطالبلات عقب‌افتاده‌شان همواره خبرساز بوده است. جمعی از معلمان بازنشسته ایران به تازگی مقابل ساختمان سازمان برنامه و بودجه تجمع کرده و خواستار پرداخت به موقع پاداش پایان خدمت خود شده بودند. آنها به رسانه‌های داخل ایران گفته بودند: «تاخیر در پرداخت مطالبات بازنشستگان، زندگی آنها را با دشواری مواجه می‌سازد.» کانال تلگرامی شورای بازنشستگان هم در این رابطه نوشته بود: « ماموران پلیس با خشونت به معترضان حمله کرده و آنها را پراکنده کردند».
