وبسایت پولیتیکو به نقل از مقامات اتحادیه اروپا نوشت هیاتی که اخیرا به سرپرستی انریکه مورا، معاون سرویس سیاست خارجی این اتحادیه و مسئول هماهنگی مذاکرات هستهای وین، به ایران رفت نتوانست دولت ابراهیم رئیسی را به از سرگیری مذاکرات هستهای راضی کند.
به گفته یکی از مقامات ارشد این اتحادیه، دولت جدید ایران هنوز برای بازگشت به وین آماده نیست، اما قرار شد در روزهای آتی در بروکسل با مقامات اتحادیه اروپا دیدار کرده و در مورد جزئیات متنهای روی میز در پایان مذاکرات قبلی گفتوگو کند.
روز یکشنبه، برخی نمایندگان مجلس جمهوری اسلامی به نقل از حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت رئیسی، اعلام کردند ایران روز پنجشنبه مذاکره با اروپا را در بروکسل از سر میگیرد، با این حال، ساعاتی پس از این اظهارات، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین تصریح کرد مذاکرات بروکسل نمیتواند جایگزین مذاکرات وین برای احیای برجام شود.
میخائیل اولیانوف در عین حال تاکید کرد در صورت نیاز طرف ایرانی، نشست آینده در بروکسل میتواند بهعنوان مرحلهای مقدماتی برای از سرگیری «مذاکرات واقعی» در وین تلقی شود.
یکی از مقامات اتحادیه اروپا نیز به پولیتیکو گفت حضور ایران در مذاکرات بروکسل نمیتواند جایگزین از سرگیری مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در وین شود.
با این حال این مقام اروپایی معتقد است تهران تصمیم خود را برای بازگشت به وین گرفته و دیر یا زود به آن میپیوندد.
اما یک دیپلمات ارشد دیگر که به مذاکرات هستهای نزدیک بوده، میگوید باید در این خصوص احتیاط کرد.
لارنس نورمن، خبرنگار «والاستریتژورنال»، در توییتی به نقل از منابع آمریکایی نوشت که مقامات آمریکا انتظار ندارند سفر انریکه مورا در از سرگیری مذاکرات احیای برجام نتیجهای داشته باشد.
«پولیتیکو» به نقل از یک مقام ارشد دیگر در اتحادیه اروپا نوشته است: «به نظر میآید گفتوگوها با ایران به بنبست رسیده است.»
او ضمن ابراز نگرانی در این زمینه گفت: «امیدوارم که اشتباه کنم اما اگر وضعیت همینگونه ادامه پیدا کند، به جایی نخواهیم رسید.»
به گفته او مذاکرات احتمالی بروکسل، نمیتواند جایگزین مذاکرات وین و از سرگیری گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا باشد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا پیشتر اعلام کرد که در صورت شکست دیپلماسی، آمریکا «گزینههای دیگر» را بررسی خواهد کرد. همتای اسرائیلی وی، یائیر لاپید نیز بر حق کشور متبوعش برای «استفاده از زور» در قبال ایران در صورت لزوم تاکید کرد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز یکشنبه پس از دیدار با وزیر خارجه آمریکا در واشینگتن گفت دو طرف توافق کردند در همکاری با یکدیگر از ماهیت «منحصرا صلحآمیز» برنامه اتمی ایران اطمینان حاصل کنند.
به گفته بورل، دو طرف همچنین بر حفظ پیمان عدم اشاعه سلاح هستهای و لزوم بازگشت فوری به مذاکرات وین تاکید کردند.
جمهوری اسلامی در ماههای اخیر سرعت پیشرفت برنامه هستهای خود را افزایش داده و سطح غنیسازی اورانیوم را بالا برده است. کارشناسان میگویند در حال حاضر اگر ایران بخواهد سلاح هستهای بسازد، میتواند ظرف چند ماه به این قابلیت دست پیدا کند.
با این حال، ممکن است پیشرفت برنامه هستهای ایران به حدی برسد که دیگر احیای توافق برجام فایدهای نداشته باشد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز چهارشنبه پس از دیدار با همتای اسرائیلی خود در واشینگتن گفته بود: «ما به نقطهای نزدیک میشویم که در آن، بازگشت به اجرای برجام به خودی خود باعث احیای مزایای توافق هستهای نخواهد شد، چرا که ایران از این فرصت برای گسترش برنامه اتمی خود به شیوههای مختلف استفاده کرده است.»