رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین ایالات متحده آمریکا با ابراز نگرانی از آینده افغانستان گفت، این نگرانی وجود دارد که افغانستان تحت حکومت طالبان تبدیل به یک «دولت تروریستی» شود.
گیتس، در مصاحبه با تلویزیون «سی‌بی‌اس نیوز» گفت، طالبان هرگز روابط خود را با «القاعده»، به خصوص پس از به‌دست‌گرفتن زمام قدرت در کابل، انکار نکرده است.
رابرت گیتس که در دو دولت جورج بوش و باراک اوباما به عنوان وزیر دفاع این کشور مشغول به فعالیت بود، به مدت ۵ سال یکی از فرماندهان جنگ ایالات متحده آمریکا علیه نیروهای طالبان و القاعده در افغانستان بود.
به گفته او، با توجه به اینکه اکنون کشورهای دیگر نیز می‌خواهند در افغانستان نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند، اگر ایالات متحده از «پول» و اهرم اقتصادی برای ایجاد فشار علیه طالبان استفاده کند، این گروه در پاسخ، از کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران کمک خواهد گرفت.
رابرت گیتس پیش‌تر در «نیویورک‌تایمز» از نقشی که این کشورها در افغانستان ایفا می‌کنند، نوشته بود.
وزیر دفاع پیشین ایالات متحده آمریکا در این مقاله عنوان کرده بود: «برخی از ناظران ادعا می‌کنند که طالبان در راستای دریافت کمک‌های اقتصادی و کسب مشروعیت در بین جامعه جهانی، سیاست‌ها و ایدئولوژی خود را تعدیل می‌کند..اما این گروه بدون اینکه از چاشنی خشونت قوانین خود کاهش دهد، می‌تواند توسط چین و سایر کشورهای خودکامه به هر دو هدف فوق برسد.»
به گفته گیتس، پکن در قالب طرح «ابتکار کمربند و جاده»، با ورود به افغانستان و دسترسی به مواد معدنی این کشور و همچنین مجاورت جغرافیایی با ایران، انگیزه چشمگیری برای کمک به طالبان خواهد داشت.
«ابتکار کمربند و جاده» طرحی است که شی‌جین پینگ، دبیر کل حزب کمونیست چین و رهبر این کشور، در راستای سیاست‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در خارج از مرزهای چین، در سال ۲۰۱۳ از آن پرده برداشت.
آیا افزایش نیروهای اعزامی آمریکا به افغانستان تصمیم اشتباهی بود؟
رابرت گیتس در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ با هدف عقب‌راندن طالبان و جلوگیری از پیشروی بیشتر این گروه، ۴۷ هزار سرباز آمریکایی را در قالب یک برنامه اعزام موقت، به افغانستان فرستاد.
این استراتژی با مخالفت‌های زیادی مواجه شد. جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده که در آن زمان معاون رئیس‌جمهوری آمریکا بود، در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا گفت: «افزایش شمار نیروهای آمریکا در افغانستان یک اشتباه خیلی بزرگ بود.»
گیتس با دفاع از این تصمیم، گفت: «امروز هم همین پیشنهاد را می‌کنم. آن تصمیم باعث شد که وضعیت امنیتی در افغانستان، به ویژه در مناطقی که طالبان بیشترین فعالیت را داشت، به طور چشمگیری بهبود یابد.»
او پیش‌تر در سال ۲۰۱۱ در اظهارنظری در مورد آخرین تحولات افغانستان گفته بود: «خان هفتم را در افغانستان پشت سر گذاشتیم.»
مجری این مصاحبه با یادآوری این جمله، نظر رابرت گیتس را درباره اظهارنظر قدیمی خود جویا شد.
گیتس در پاسخ گفت: «این نوع دستاوردها تنها زمانی ادامه خواهد داشت که ایالات متحده همان مقدار نیرو را در آنجا حفظ می‌کرد، اما ما متوجه این نکته نشدیم.»
ایالات متحده آمریکا که در ماه اوت پس از بیست سال از افغانستان خارج شد، متعهد شد که از ابزارهای دیپلماتیک، بشردوستانه و اقتصادی برای پاسخ به وضعیت نگران‌کننده افغانستان استفاده کند.
تسلط کامل طالبان بر افغانستان در پی خروج ناگهانی آمریکا و فروپاشی دولت اشرف غنی باعث ناامنی و موجی از آوارگی و نگرانی‌های فزاینده بین‌المللی درباره وخامت اوضاع انسانی در این کشور شده است.
